Samen leren regisseren: creatief omgaan met doorgaande leerlijnen 2 november 2006 Marja van Graft

Samen leren regisseren

De regisseur

Taken REGISSEUR Script Cameramensen, decorbouwers, grimeurs stuntmannen etc. Omgeving Acteurs Film LERAAR Inhoud (doorgaande leerlijn) Directeur, coördinatoren, collega's, conciërge, intern begeleiders, ouders etc. School(-omgeving) Zich ontwikkelende, spelende leerlingen 'Het verhaal van het kind'

Script de inhoud (1) Kerndoelen 2006: - 'nog maar' 58 kerndoelen ........ - verdeeld over grotere leergebieden - geen aparte leergebiedoverstijgende kerndoelen Methoden - elk vak zijn eigen methode(n) ..... - jaarprogramma

Script de inhoud (2) Visie van de school - de autonome school profileert zich ..... . inhoudelijk: groene of tweetalige school . pedagogisch-didactisch: 'het nieuwe leren' Maatschappij - techniek, burgerschap, cultuureducatie, duurzame ontwikkeling, veiligheid, obesitas .... Actualiteit - Van Bommel en Van Nistelrooy bedanken voor Oranje

De acteurs de leerlingen: verschillen in: - achtergrond - intelligenties en leerstijlen - capaciteiten hebben eigen vragen en behoeften hebben sterke wil om zich te ontwikkelen → 'moeten' zich ontwikkelen

De regisseur de leraar: geeft leiding, faciliteert en - heeft kennis van zaken - is interactief, communicatief - motiveert, verleidt en daagt leerlingen uit - schept kansen en ruimte voor leerlingen is creatief en flexibel maar blijft eindverantwoordelijk voor de film, 'het verhaal van het kind'

Samen leren regisseren: van het inhoudelijk aanbod aan een diversiteit van leerlingen in verschillende situaties en omgevingen Als leraar ben je dus de regisseur van het inhoudelijk aanbod, waarbij je rekening houdt met de diversiteit van de leerlingen in je klas en gebruik maakt van situaies en de omgeving van je school. Daarvoor heb je gereedschap nodig zoals methoden en materialen, van instellingen als musea en verenigingen. Flexibiliteit en aanpassing zijn daarbij belangrijke begrippen. Je zult flexibel met de materialen waarover je als leraar beschikt moeten om kunnen gaan, elke keer weer aanpassen aan de situatie. Om onderwijsmaterialen flexibel in te zetten is het handig om een overzicht te hebben. Leerlijnen met tussendoelen zijn daarvoor goede handvatten. Ze staan veelal in methoden, maar methoden zijn vaak erg uitgebreid. Bij de nieuwe kerndoelen worden ook leerlijnen met tussendoelen ontwikkeld die gebruikt kunnen worden als leidraad in het onderwijs. Deze leidraad, TULE genoemd, kan ook als inspiratiebron worden gebruikt om –bijvoorbeeld voor een deel onderwijs te ontwikkelen, op momenten dat je als leraar of als team los van methoden aan de slag wilt gaan. En dat hoeft niet altijd het geval te zijn, maar kan ook goed op projectbasis gebueren. Nu meer obver TULE. TULE wordt uitgewerkt voor alle leergebieden en voor alle groepen. Van het leergebied Omgaan met jezelf en de wereld, deelleergebied Natuur en Techniek wordt kerndoel 45, een van de twee kerndoelen voor techniek, volgt hier een voorbeeld met uitwerking in een doorkijkje.

Hoe creatief omgaan met doorgaande leerlijnen? Gereedschap Kerndoelen TUssendoelen en LEerlijnen: TULE Methoden, materialen, instellingen, instanties

TUssendoelen en LEerlijnen: TULE handreiking aan (aanstaande) leraren, opleiders, leermiddelenontwikkelaars, inspecteurs etc. verkaveling van kerndoel in inhouden (kennis en vaardigheden) en activiteiten (van kinderen en leraren) over acht leerjaren het is een uitwerking van het onderwijsaanbod

TUssendoelen en LEerlijnen: TULE Vervlechting van: Leerstoflijn: inhouden van een leergebied Onderwijslijn: vakdidactische aanwijzingen 'Wat doet de leraar?' Leerlijn: overzicht van leerprocessen van kinderen 'Wat doen de kinderen?'

Tussendoelen opeenvolging van gemarkeerde momenten inhoud, vaardigheden en attituden structuur en perspectief leidraad

Criteria tussendoelen van eenvoudig naar complex van concreet naar abstract van macro naar micro en andersom van 'hier en nu' naar 'daar en toen/straks' van twee- naar driedimensionaal een logische opbouw afgestemd op de ontwikkeling van leerlingen

Regisseren met TULE TULE gebruiken als leidraad aanvullen met school-eigen activiteiten ontwikkelen van eigen leerlijnen en tussendoelen twee voorbeelden: - Wanita - Onderzoekend en ontwerpend leren

Voorbeeld 1 Wanita Kerninnovaties: authentiek onderwijs kunstonderwijs begeleidend onderwijs gedifferentieerd - adaptief – onderwijs samenhangend onderwijs

Voorbeeld 2 Onderzoekend en ontwerpend leren VTB-project: natuur- en techniekactiviteiten in groep 3-6 8 basisscholen, UvA en HvA doel: stimuleren van een kritische en nieuwsgierige houding vooraf vastgestelde onderwerpen/concepten vragen van leerlingen centraal inhoudelijke communicatie tussen leerlingen onderling ontwikkelen en aansluiten bij leerlijnen

Drijven en zinken: voorspellen (groep 3-4)

Drijven en zinken: presenteren (groep 3-4)

Samen leren regisseren. de school is aan zet. wie wil doet mee Samen leren regisseren? ... de school is aan zet ... ... wie wil doet mee ... ... ontwikkel eigen leerlijnen ... ... bepaal zelf de mate van innovatie ... ... wees creatief met doorgaande leerlijnen !