© UNIEK IN DE KLAS

Uniek talent Welkom. Deze presentatie gaat over slimme leerlingen met autisme. Leerlingen met autisme vragen speciale aandacht in de klas. Ze hebben zowel beperkingen als grote talenten. Wat is er aan de hand met deze leerlingen? Waar komen de onverwachte boze buien vandaan? Wat maakt deze leerlingen uniek en hoe kun je ze ondersteunen? © ©©

Voor een leerling met autisme kan de wereld onveilig voelen. Door overprikkeling. Of door onbegrip van de mensen om zich heen. Veel leerlingen met autisme werken onder hun niveau.

vreemd Leerlingen met autisme roepen soms sterke reacties op bij hun omgeving. Ze lijken soms houterig, onbeleefd of gewoon vreemd. Deze kinderen kunnen zich niet goed inleven in een ander. Dat maakt contact maken en samenwerken wel lastiger.

talent Als je iets van nature niet goed kunt, kost het extra moeite om die kant te ontwikkelen. Het weinige talent dat je op een bepaald gebied hebt, ontwikkel je daardoor vaak ook niet.

Oefening baart kunst En toch is dat belangrijk. Je kunt elke vaardigheid trainen en verbeteren, ook al zal het nooit je sterkste kant worden. Voor leerlingen met autisme geldt dat ze kunnen werken aan hun sociale vaardigheden, door te oefenen met rollenspellen of sociale scripts. SoVa trainingen en rollenspellen kunnen daarbij helpen.

Autisme Spectrum Stoornis Maar eerst: wat is autisme? De term autisme is erg breed. Sinds 2013 vallen de verschillende diagnoses samen onder de noemer Autisme Spectrum Stoornis. De manier en mate waarop autisme zich uit, verschilt.

asperger Slimme leerlingen met autisme kregen voorheen vaak de diagnose Syndroom van Asperger. Dit is een combinatie van bovengemiddelde tot hoge intelligentie en autisme. Het gaat hier om een milde vorm van autisme.

Maskeren en compenseren Deze leerlingen kunnen door hun hoge intelligentie vaak hun beperkingen maskeren en compenseren. Alleen lukt dat niet altijd. Je merkt meestal wel dat deze leerlingen anders zijn in hun gedrag.

Autisme is geen gedragsprobleem, het is aangeboren.

signalen De hersenen bestaan uit delen die met elkaar zijn verbonden met een complexe bedrading. Bij autisme wijken de verbindingen tussen de hersendelen af. Die verbindingen zorgen voor de doorvoer van signalen.

prikkels De doorvoer van signalen bepaalt: Hoe snel je informatie kunt verwerken, Hoe hard interne of externe prikkels binnenkomen, En hoe je die prikkels interpreteert. Bij leerlingen met autisme verloopt die doorvoer van signalen anders dan bij leerlingen zonder autisme.

inlevingsvermogen Leerlingen met autisme vinden het moeilijk om… zich in te leven in een ander. hoofd- en bijzaken van elkaar te scheiden. en doelgericht taken uit te voeren Extra slide over emoties Niet herkennen van stress bij zichzelf Ontploffen  

stress Leerlingen met autisme herkennen vaak niet op tijd dat ze onder stress staan of overprikkeld raken. De stressmeter loopt langzaam in het rood en vanuit het niets lijken ze ineens te ‘ontploffen’.  

Slimme leerlingen met autisme hebben moeite met sommige taken. Ondanks hun hoge intelligentie kan het moeilijk zijn om schijnbaar eenvoudige handelingen uit te voeren.

Vooruitkijken Ze vinden het moeilijk om vooruit te kijken, te plannen, structuur aan te brengen of te reflecteren. Hoe komt dat?

Vertraging Het heeft te maken met de eerdergenoemde prikkelverwerking in de hersenen. De verwerking van informatie kost bij deze leerlingen meer tijd. Tegelijkertijd komen er meer informatieprikkels binnen.

En met een hoofd vol prikkels en informatie is het lastig om hoofd- en bijzaken van elkaar te scheiden.

Hoofdzaken Bijzaken Ook bij instructies op school en werkopdrachten duizelt het de leerling met autisme vaak, zeker als er veel rumoer en geluid in de klas is. Er gebeurt dan zoveel tegelijk, dat het kind niet aan leren toe komt. Het komt gewoonweg niet binnen.

HOE? Welke informatie in de opdracht is het belangrijkst? Wat moet ik doen? Check of de leerling heeft begrepen wat de bedoeling is. En of de leerling weet hoe hij de opdracht moet aanpakken, stap voor stap.

Hoe help je een leerling met autisme van A naar B?

Logische communicatie Door logisch te communiceren.

Duidelijk & letterlijk Kort Duidelijk & letterlijk Een leerling met autisme help je door kort en duidelijk te instrueren. Communiceer letterlijk en concreet. Vermijd dus woorden als ‘straks’ of ‘op tijd’.

Structuur Logische communicatie creëer je ook door structuur te bieden.

Stappenplan Top down Bijvoorbeeld door stappenplannen te maken met tussenstapjes. Of teken een boomstructuur Maak je communicatie Top down; van het grote geheel naar kleinere stukjes.

Het is duidelijk: leerlingen met autisme hebben beperkingen maar ook veel sterke kanten. Voor de sterke kanten komt steeds meer oog, bijvoorbeeld in de computerindustrie of in de ruimtevaarttechniek. Mensen met autisme zijn vaak harde werkers, trouw, goede puzzelaars met een hoog verantwoordelijkheidsgevoel.

perspectief Als leerkracht kun je het verschil maken door perspectief aan deze leerlingen met autisme te bieden. Samen te kijken naar wat er wel kan.

ontwikkeling Leerlingen met autisme hebben soms alleen wat hulp nodig om hun talent tot hun recht te laten komen. En als je lekker in je vel zit, lukt het beter om te leren en jezelf te ontwikkelen.

Uniek in de klas Deze presentatie is een productie van Uniek in de Klas. Uniek in de Klas wil … Voor meer informatie, kijk op …