De valse tegenstelling tussen autonoom en instrumenteel (en meer)

Context Cultureel ondernemerschap Maatschappelijke kunstprojecten Bezuinigingen en gebrek aan draagvlak Wat is de maatschappelijke waarde van kunst?

Twee stellingen Dichotomie autonomie – instrumentalisme is te simpel, doet geen recht aan beroepspraktijk van nu. Breder begrip van professionaliteit nodig Maatschappelijke waarde van kunst komt langs meerdere wegen tot stand. Erkennen en waarderen van dit pluralisme is noodzakelijk voor maatschappelijk draagvlak

Autonomie Autonomie is van groot belang Instrumentalisme, oftewel elk doel buiten de kunst, is fout? Maatschappelijke waarde blijft onzichtbaar Autonomie onder druk door maatschappelijke doelen? Of: door subsidie gekoppeld aan maatschappelijke doelen? Neiging tot naar binnen keren en verdedigen

Autonomie is relatief Autonomie bestaat in relatie tot anderen… Graden van vrijheid verwerven Verschillende autonome posities? Veel zogenaamd autonome kunst van vroeger is in opdracht gemaakt

Stelling 2 Vijf keer kunstwaarde Artistieke autonomie: alleen artistieke kwaliteit telt Kritische waarde: kwaliteit als het schuurt Activistische waarde: kwaliteit als het de samenleving verandert Toepasbare waarde: kunst helpt (economie, gebiedsontwikkeling, bedrijven/organisaties, zelf doen) Amusementswaarde: kunst als tijdverdrijf, sociale activiteit

Professionele autonomie Zelfstandig eigen keuzes maken in het proces van maken en laten zien Zonder autonomie is er geen toepassing, geen amusement, geen activisme, geen kritische kunst Steeds meer kunstenaars combineren verschillende vormen van waarde maken en die combinatie inspireert hen

De kunstenaar als autonome professional Te veel inperken professionals leidt tot minder kwaliteit T-shape professional: »Verticale balk: vakinhoudelijke kwaliteit en vaardigheden » Horizontale balk: verbinding maken met anderen binnen en buiten de sector (processen leiden, ondernemen, samenwerken, onderhandelen, …)

Vier conclusies Tegenstelling autonoom-instrumenteel bestaat niet, er zijn verschillende autonome posities, sommige binnen instrumentele context Tegenstelling autonoom-instrumenteel belemmert zien van maatschappelijke waarde van kunst Tegenstelling autonoom-instrumenteel belemmert draagvlak voor kunst onder bevolking Professionaliteit van kunstenaar opnieuw inhoud geven

Professionele autonomie leidt tot maatschappelijke waarde!