JRK Netwerk 2015-2016 AANDACHT voor WERKEN

Kennis Vermenigvuldigen Welkom! Kennis Delen = Kennis Vermenigvuldigen Cobi Brouwers Plein 013 Emilie Groot-Ketelaars Ontwikkelkracht in Onderwijs en Opvang Lili Wentholt en Inge Cools Consulenten Plein 013

Programma Kennismaking Presentatie Uitwisseling Vooruitblik

Kennismaking AANDACHT voor WERKEN

Deel 1 presentatie Lili Wentholt Begripsafbakening WERKHOUDING = lichaam + alertheid + motivatie+ aandacht Sensorische integratie

Reflectie 1 in Tafelgroep Sluit ons onderwijs voldoende aan bij de wijze waarop jonge kinderen hun aandacht richten en leren ? Is het kind schoolrijp? of De school kindrijp !

Piramide: “Passend onderwijzen” Preventie staat centraal Kandinskycollege, Maldenburcht , febr. 2010 drs. José Wichers-Bots Piramide: “Passend onderwijzen” Tertiaire Preventie: Gespecialiseerde individuele aanpak voor leerlingen met zeer risicovol gedrag ~5% Preventie staat centraal ~15% Secundaire preventie: Gespecialiseerde gezamenlijke aanpak voor leerlingen met risicogedrag Primaire preventie: School-/ Klassebrede aanpak voor alle leerlingen, alle teamleden & andere betrokkenen BAG is gebaseerd op een 3-lagen preventief piramidaal model vanuit de Verenigde Staten voor gedrag (School Wide Positive Behavior Support) De basis van het aanleren en oefenen van waarden wordt aan alle leerlingen geboden: 80-90% van de leerlingen heeft hier voldoende steun aan om zich gedragsmatig probleemloos te ontwikkelen en kan in allerleui situaties complimenten krijgen. Naast het feit dat positieve interacties tussen het team van de docenten en leerlingenmogelijk worden door het aanleren in de klas, kunnen leerlingen elkaar daarop aanspreken. Voor jongeren is de interactie met de peergroup belangrijk, een positief ingestelde groep rondom gedrag en leren helpt jongeren zich ook aan deze groepswaarden te houden (Sentse, 2010). Aan 10-15% van de leerlingen, risicoleerlingen, wordt dagelijks gedurende een bepaalde periode meer oefenmogelijkheden (doelgroepinterventie zoals Check-in , Check-out)(Crone et al., 2004) aangeboden, met meer mogelijkheden voor het aangaan van persoonlijke relaties in de school (Onderwijsraad, 2010), feedback en zelfmonitoring om alsnog het gedrag horend bij de verwachtingen van de school, te integreren in hun dagelijkse handelen en hiervoor dagelijks waardering te krijgen (door een vorm van beloning). Voor ernstige risicoleerlingen (1-5% van alle leerlingen) is er ruimte binnen scholen om intensieve individuele keten-interventies vorm te geven (wrap-around voorzieningen). Probleemleerlingen kunnen mede profiteren van de extra inzet door de bodem aan preventieve maatregelen die er al gelegd is op het eerste en tweede niveau. Good Practices van docenten met leerlingen op het tweede en derde niveau leveren weer inzichten op voor het effectief handelen van allen op het eerste niveau. ~80% v.d. leerlingen Uit: Blank (2010), afgeleid van www.pbis.org SWPBS 7

Deel 2 presentatie Lili Wentholt Voorwaarden om te komen tot zelfsturing en werkhouding Executieve functies

Reflectie 2 in Tafelgroep Welke nieuwe inzichten heb je gekregen over executieve functies en de begeleiding van jonge kinderen?

Deel 3 presentatie Lili Wentholt Kindfactoren en omgevingsfactoren Beïnvloeden van zelfsturing en werkhouding

Reflectie 3 in Tafelgroep Wat heeft je het meest geraakt in de presentatie van Lili ? Welke inzichten neem je mee voor jouw dagelijkse praktijk?

Piramide: “Passend onderwijzen” Preventie staat centraal Kandinskycollege, Maldenburcht , febr. 2010 drs. José Wichers-Bots Piramide: “Passend onderwijzen” Tertiaire Preventie: Gespecialiseerde individuele aanpak voor leerlingen met zeer risicovol gedrag ~5% Preventie staat centraal ~15% Secundaire preventie: Gespecialiseerde gezamenlijke aanpak voor leerlingen met risicogedrag Primaire preventie: School-/ Klassebrede aanpak voor alle leerlingen, alle teamleden & andere betrokkenen BAG is gebaseerd op een 3-lagen preventief piramidaal model vanuit de Verenigde Staten voor gedrag (School Wide Positive Behavior Support) De basis van het aanleren en oefenen van waarden wordt aan alle leerlingen geboden: 80-90% van de leerlingen heeft hier voldoende steun aan om zich gedragsmatig probleemloos te ontwikkelen en kan in allerleui situaties complimenten krijgen. Naast het feit dat positieve interacties tussen het team van de docenten en leerlingenmogelijk worden door het aanleren in de klas, kunnen leerlingen elkaar daarop aanspreken. Voor jongeren is de interactie met de peergroup belangrijk, een positief ingestelde groep rondom gedrag en leren helpt jongeren zich ook aan deze groepswaarden te houden (Sentse, 2010). Aan 10-15% van de leerlingen, risicoleerlingen, wordt dagelijks gedurende een bepaalde periode meer oefenmogelijkheden (doelgroepinterventie zoals Check-in , Check-out)(Crone et al., 2004) aangeboden, met meer mogelijkheden voor het aangaan van persoonlijke relaties in de school (Onderwijsraad, 2010), feedback en zelfmonitoring om alsnog het gedrag horend bij de verwachtingen van de school, te integreren in hun dagelijkse handelen en hiervoor dagelijks waardering te krijgen (door een vorm van beloning). Voor ernstige risicoleerlingen (1-5% van alle leerlingen) is er ruimte binnen scholen om intensieve individuele keten-interventies vorm te geven (wrap-around voorzieningen). Probleemleerlingen kunnen mede profiteren van de extra inzet door de bodem aan preventieve maatregelen die er al gelegd is op het eerste en tweede niveau. Good Practices van docenten met leerlingen op het tweede en derde niveau leveren weer inzichten op voor het effectief handelen van allen op het eerste niveau. ~80% v.d. leerlingen Uit: Blank (2010), afgeleid van www.pbis.org SWPBS 12

Uitwisseling parels en puzzels Wat doen we om een passend aanbod te realiseren ? Breng met je tafelgroep in kaart welke interventies jullie inzetten om taakgerichtheid te bevorderen. Maak een koppeling met de 3 lagen in de piramide van passend onderwijzen. Op welke onderwijsbehoefte kun je moeilijk inspelen? Wanneer voel jij je handelingsverlegen?

Reflectievragen Hoe zorg je voor een goede klasinrichting? Hoe voorspelbaar ben je in je leerkrachtgedrag? Hoe weten kinderen wat er van hen verwacht wordt? Welke hulpmiddelen zet je in om taakgerichtheid te bevorderen? Welke hulpmiddelen gebruik je om structuur te bieden?

Vooruitblik en afsluiting Welke parel wil je volgende bijeenkomst inbrengen? Aan welke puzzelstukken kunnen we in bijeenkomst 2 aandacht geven?