Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) Hoofdstuk 3 pagina 2 t/m 19

Waar gaan we het over hebben? Wie is de buitengewoon opsporingsambtenaar? In welke wetten is de positie van de BOA geregeld? Soorten opsporingsambtenaren? Wat zijn de eisen voor zijn aanstelling? Wat is het werkgebied? Welk toezicht wordt er over hem uitgeoefend? Klacht over een BOA De kleine gids pagina 15

Definitie Opsporingsambtenaar Artikel 127 (Wetboek van Strafvordering) Onder opsporingsambtenaren worden verstaan alle personen met de opsporing van het strafbare feit belast. Hoeft geen ambtenaar te zijn. Niet voor iedere opsporingsambtenaar hetzelfde Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) helpen mee bij de bewaking van de lokale orde en veiligheid. Bijvoorbeeld door onderzoek te doen naar mogelijke strafbare feiten en burgers op hun gedrag aan te spreken. De boa’s zijn werkzaam binnen verschillende werkterreinen (domeinen). In Nederland werken ongeveer 25.000 boa’s bij 1.100 verschillende instanties. Van gemeenten tot inspectiediensten en organisaties, zoals de Nederlandse Spoorwegen, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Overheid of Privaat Taak een boa een functionaris die uit hoofde van zijn taak, in ondergeschiktheid aan het bevoegde gezag, in overeenstemming met de geldende rechtsregels en met behulp van de hem daartoe beschikbaar gestelde bevoegdheden en middelen, zorgdraagt voor de opsporing van strafbare feiten alsmede met de voorbereiding van de eventuele vervolging van deze feiten.

Soorten opsporingsambtenaren Algemene Opsporingsambtenaren Art. 141 Wetboek van Strafvordering Officier van Justitie (vrijwillige) ambtenaren van Politie Executieve ambtenaren van Politie Officieren + Onderofficieren + aangewezen functionarissen binnen de Koninklijke Marechaussee Bijzondere opsporingsdiensten Buitengewone opsporingsambtenaren Art. 142 Wetboek van Strafvordering Parkeercontroleur Jachtopzichter Leerplichtambtenaar Gemeentelijke handhaver Conducteurs Algemeen opsporingsambtenaren mogen in principe alle strafbare feiten oplossen Algemeen opsporingsambtenaar in principe alle feiten met uitzondering van enkele feiten uit de douane wet. Buitengewone opsporingsambtenaren mogen alleen die strafbare feiten opsporen waarvoor zij zijn aangewezen

Generieke opsporing (13000) Domeinen Openbare ruimte (3500) Milieu en welzijn (3400) Onderwijs (850) Openbaar vervoer (4500) Werk, inkomen en zorg (900) Generieke opsporing (13000) 1 Domein Openbare ruimte Boa’s openbare ruimte hebben een breed pakket aan bevoegdheden om overlast en kleine ergernissen binnen de openbare ruimte aan te pakken. De oude functies APV controleur, parkeercontroleur, brandweercommandant, gemeentelijke opsporingsambtenaar en controleur openbare ruimte vallen onder het domein Openbare ruimte.  2 Domein Milieu en welzijn Boa’s in het domein Milieu en welzijn (milieuBOA) sporen (economische) milieudelicten op, bijvoorbeeld illegale afvallozing. De omstandigheden waaronder boa’s milieudelicten moeten opsporen zijn vaak ingewikkeld en vergen veel tijd. Onder dit domein vallen o.a. de huidige boa’s van: Arbeidsinspectie, Rijkswaterstaat, Provincies, Waterschappen,  Gemeenten, Regionale milieudiensten, Functiegroep milieuopsporingsambtenaar. 3 Domein Onderwijs Boa’s onderwijs handhaven de leerplichtwet en alle daaraan gerelateerde wet- en regelgeving. Dit zijn de huidige leerplichtambtenaren. 4 Domein Openbaar vervoer Boa’s openbaar vervoer sporen strafbare feiten binnen het openbaar vervoer op. Een voorbeeld van een dergelijke BOA is de NS-conducteur.  5 Domein Werk, inkomen en zorg Boa’s in dit domein zorgen voor de strafrechtelijke handhaving op het gebied van werk, inkomen, belastingen en sociale zaken. Onder dit domein vallen alle regelingen die gemeenten uitvoeren binnen de sociale zekerheid, zoals: Wet werk en bijstand, Wet werk en inkomen kunstenaar, Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers en Wet sociale werkvoorziening. 6 Restdomein: generieke opsporing De korpschef van een politiekorps, hoofdofficier van Justitie van een parket, directeur van de rijksrecherche, directeur van het CJIB of de directeur van een landelijke inspectiedienst kunnen voor hun personeel een akte aanvragen voor boa’s die niet onder een specifiek werkgebied (domein) vallen. De opsporingsbevoegdheden van deze boa’s beperken zich tot wat noodzakelijk is om de betreffende functie en het daaraan gekoppelde takenpakket goed uit te kunnen voeren. Circa 25000 BOA’S Circa 51000 Politieambtenaren

Werkgebied buitengewoon opsporingsambtenaar Maar: Alle BOA’s hebben een landelijke opsporingsbevoegdheid. De BOA onthoudt zichzelf net als een politiefunctionaris van optreden buiten zijn gebied van aanstelling Hij mag alleen optreden buiten zijn gebied indien dit gebeurt in overleg met bevoegde gezag en- indien van toepassing in overleg met het bevoegd gezag van een eventueel ander gebied dan het gebied van aanstelling Het is de taak van de toezichthouder en direct toezichthouder om het bevoegd gezag van de betreffende gebieden te informeren Pagina 20.

Voorwaarden verkrijgen opsporingsbevoegdheid BOA Artikel 2 besluit buitengewoon opsporingsambtenaar (Besluit BOA) 1. Akte van opsporingsbevoegdheid (individueel)* Geldige titel (rechtsgrond) van Opsporingsbevoegdheid Rechtsgrond art 142 WvSV 2. Categoriale aanwijzing * 3. Benoemd bij bijzondere wet of verordening Bekwaam * noodzaakcriterium Betrouwbaar Toezicht minister van Veiligheid en Justitie Artikel 2 Besluit BOA = voorwaarden ! Noodzaakcriterium opsporingsbevoegdheid/politiebevoegdheden Titel van opsporingsbevoegdheid (= rechtsgrond) 142 WvSv: verleende akte van opsporingsbevoegdheid Parkeer controleur b. categoriale aanwijzing inspecteurs van de inspectie Verkeer en Waterstaat c. aanwijzing in een bijzondere wet of verordening Bekwaamheid (een door de minister goedgekeurd examen) Betrouwbaarheid (screening door minister) Beëdiging (akte van beëdiging) Beëdigd Toezichthouder Hoofd officier van Justitie Direct toezichthouder Korpschef

Beëdiging

Akte van opsporingsbevoegdheid Twee akte’s mogelijk maar: - Twee werkgevers Verschillende domeinen Bekwaamheidseisen

Verval van Opsporingsbevoegdheid De titel van opsporingsbevoegdheid eindigt of verandert. De BOA niet langer voldoet aan eisen van bekwaamheid of betrouwbaarheid; Het dienstverband van de BOA eindigt, of als hij een andere functie krijgt; De minister van Veiligheid en Justitie deze bevoegdheid beëindigt; Als de BOA misbruik maakt van zijn bevoegdheden Als de BOA de aanwijzingen van het bevoegd gezag, de toezichthouder of de direct toezichthouder niet nakomt Als de BOA heeft gehandeld in strijd met een bepaling van het BBO of de Ambtsinstructie het basisexamen in de nieuwe vorm legt u eenmalig af. Hierna moet u in domein I, II en III voldoen aan de PHB om uw akte te verlengen. In de overige domeinen wordt nog geen PHB-regeling van kracht en dient men vooralsnog iedere vijf jaar de akte te verlengen op basis van de BOA bekwaamheidseisen die vanaf 1 oktober 2012 gelden. Besluit BOA kun je vinden op www.wetten.nl (bijvoorbeeld)

Het toezicht over de BOA De minister van Veiligheid en Justitie is verantwoordelijk voor het toezicht op de BOA wat betreft diens titel van opsporingsbevoegdheid en diens bekwaamheid en betrouwbaarheid voor de uitoefening van opsporingsbevoegdheden. Bij de verlening van een titel van opsporingsbevoegdheid of bij de beëdiging wijst onze minister een toezichthouder en direct toezichthouder aan. Toezichthouder Hoofdofficier van Justitie Direct toezichthouder Korps(politie)chef

Klachten over de BOA Bestuursrechterlijke klacht Via Werkgever (Gemeente) Strafrechterlijke klacht Direct een afschrift van de klacht naar de toezichthouder en direct toezichthouder Werkgever moet zich laten leiden door het advies van de toezichthouders.

Instructie voor de BOA Hij beperkt de opsporingshandelingen waartoe hij bevoegd is (akte) tot zijn functie (beschrijving) in verband waarmee hij beëdigd is. Hij onthoudt zich van elk optreden waartoe hij niet bevoegd is. Op uniform of bedrijfskleding draagt hij duidelijk zichtbaar het insigne (model minister). Dit is n.v.t. voor de BOA bij de politie/Kmar en Belastingdienst/douane. Hij draagt een legitimatiebewijs (model door de minister vastgesteld). Hij legitimeert zich desgevraagd aanstonds. In het PV vermeldt hij standplaats en nummer akte van beëdiging. Hij is verplicht de aanwijzingen van de (direct) toezichthouder op te volgen die zijn gegeven met het oog op een goede samenwerking met de politie. Hij verstrekt de (direct) toezichthouder de gewenste inlichtingen en stelt hem op de hoogte van wijziging van standplaats, functie of werkgever. Artikel 10 PW 2012: verplichte samenwerking met de politie.

Vragen Wat is een BOA? Welke aanstellingseisen gelden voor een BOA? Wat is een titel van opsporingsbevoegdheid? Welke drie titels van opsporingsbevoegdheid zijn er voor een BOA? Wie verleent een akte van opsporingsbevoegdheid? Wanneer wordt een BOA betrouwbaar geacht? Wie is de direct toezichthouder van een parkeerwachter, tevens BOA, werkzaam bij een gemeente Wie is toezichthouder van een BOA die bevoegd is in twee politie regio’s? In welke gevallen kan de minister de opsporingsbevoegdheid van de BOA beëindigen? In welke gevallen moet de minister de opsporingsbevoegdheid van de BOA beëindigen? In welke gevallen moet de BOA zich legitimeren?