PC Hooft Prins der Poëten

Het sonnet 14 regels Vast rijmschema Volgens de wetten Petrarca ------------------------------------------------------ B ------------------------------------------------------ C ------------------------------------------------------ D Eerste deel bestaat uit twee strofen van vier regels: twee kwatrijnen. We noemen dit samen het octaaf. Na het octaaf vindt er inhoudelijk een wending plaats: vaak van het meer “algemene” beschrijving in het octaaf naar het meer “persoonlijke” gedachtegang of gevoelsstroom in het sextet. Tweede deel bestaat uit twee strofen van drie regels: twee terzetten. We noemen dit samen het sextet.

De liefde in petrarkistische gedichten blijft altijd onvervuld. Het sonnet Bij liefdessonnetten –naar voorbeeld van Petrarca- wordt de liefde in vaste beelden beschreven (bijv. de zon als symbool voor de geliefde). Inhoudelijk vertoont een sonnet veel symboliek, verwijzingen en tegenstellingen. Volgens de wetten Petrarca ------------------------------------------------------ A ------------------------------------------------------ B ------------------------------------------------------ C ------------------------------------------------------ D Liefde is binnen een petrarkistisch sonnet heel paradoxaal: liefde is prachtig en mooi maar ook vreselijk en pijnlijk De liefde in petrarkistische gedichten blijft altijd onvervuld.

Dit gedicht vertoont dus de structuur van een SONNET Rijmschema: ABBA ABBA CCD CCD Gedicht PC Hooft 14 regels Wanneer door 's werelds Licht de blindgeboren jongen Gezicht verkreeg, hij stond verwonderd en bedeesd. Beweging, verwe, stal van plant, van mens, van beest, Verbluften zijn gedacht' en liefelijk besprongen. Voorts sloten, torens, schier ten hemel hoog gesprongen, Het tijd-verdrijf van 's mensen onderwind-al-geest; Maar de zienlijke god, de schone zonne, meest. Zijn tonge zweeg, 't gemoed dat riep om duizend tongen. Even aleens, mijn licht, wanneer gij mij verschijnt En dat mijn ziel ontdekt uw ziels sieraden vijndt, Die 't oge mijns gemoeds, dat t' haarwaarts strekt, ontmoeten Zo zwelt mijn hart van vreugd en van verwondring diep En danke jegens u en jegens die u schiep, Totdat het berst en valt gebroken voor uw voeten. O C T A F STAP 1: welke structurele kenmerken vertoont dit gedicht? Dit gedicht vertoont dus de structuur van een SONNET S E X T

STAP 2: welke inhoudelijke kenmerken vertoont dit gedicht? Hooft beschrijft hoe een kind dat voor het eerst de wereld ziet, verwonderd is door al het moois. Gedicht PC Hooft Wanneer door 's werelds Licht de blindgeboren jongen Gezicht verkreeg, hij stond verwonderd en bedeesd. Beweging, verwe, stal van plant, van mens, van beest, Verbluften zijn gedacht' en liefelijk besprongen. Voorts sloten, torens, schier ten hemel hoog gesprongen, Het tijd-verdrijf van 's mensen onderwind-al-geest; Maar de zienlijke god, de schone zonne, meest. Zijn tonge zweeg, 't gemoed dat riep om duizend tongen. Even aleens, mijn licht, wanneer gij mij verschijnt En dat mijn ziel ontdekt uw ziels sieraden vijndt, Die 't oge mijns gemoeds, dat t' haarwaarts strekt, ontmoeten Zo zwelt mijn hart van vreugd en van verwondring diep En danke jegens u en jegens die u schiep, Totdat het berst en valt gebroken voor uw voeten. STAP 2: welke inhoudelijke kenmerken vertoont dit gedicht? Zeer raadselachtige strofe, moeilijk te begrijpen. Lijkt te verwijzen naar de almachtigheid van de zon, een toren die instort –toren van Babel waar de mens niet aan kan tippen. De god en de zon worden met elkaar vergeleken. De Gij wordt met de zon vergeleken. Zijn hart zwelt van vreugde, maar valt uiteindelijk gebroken voor zijn voeten: te veel liefde is niet goed. Hier lijkt Hooft over een geliefde te spreken.

Wanneer door 's werelds Licht de blindgeboren jongen Gedicht PC Hooft Wanneer door 's werelds Licht de blindgeboren jongen Gezicht verkreeg, hij stond verwonderd en bedeesd. Beweging, verwe, stal van plant, van mens, van beest, Verbluften zijn gedacht' en liefelijk besprongen. Voorts sloten, torens, schier ten hemel hoog gesprongen, Het tijd-verdrijf van 's mensen onderwind-al-geest; Maar de zienlijke god, de schone zonne, meest. Zijn tonge zweeg, 't gemoed dat riep om duizend tongen. Even aleens, mijn licht, wanneer gij mij verschijnt En dat mijn ziel ontdekt uw ziels sieraden vijndt, Die 't oge mijns gemoeds, dat t' haarwaarts strekt, ontmoeten Zo zwelt mijn hart van vreugd en van verwondring diep En danke jegens u en jegens die u schiep, Totdat het berst en valt gebroken voor uw voeten. O C T A F Ook hier is sprake van een wending (zoals dat bij sonnetten gewoon is): het octaaf geeft een “algemene” beschrijving van de wonderen van God/de zon/het licht. S E X T Het sextet geeft een meer persoonlijke weergave van het gevoel van de dichter als zijn geliefde aan hem verschijnt. Het is prachtig en fijn, tot de liefde zijn hart breekt.