7 Redeneringen Identificeren. Principe van Welwillendheid KRITISCH DENKEN 7 Redeneringen Identificeren. Principe van Welwillendheid © Kritisch Denken
Vorige les… Verfijnen van Beweringen: herformuleren van bewering totdat de bewering helder en precies genoeg is voor de analyse en evaluatie
We redeneren met behulp van tekst In de praktijk… Herkennen en evalueren van redeneringen Redeneringen bedenken en formuleren A omdat …?? A omdat B en C alhoewel… We redeneren met behulp van tekst
Redeneringen identificeren in een tekst Een redenering identificeren in een tekst betekent 1. Lokaliseren van een redenering in een tekst 2. De inhoud van de redenering specificeren. Lokaliseren Specificeren
1. Lokaliseren Precies aangeven waar in een tekst een redenering opduikt. Aangeven welk deel van de tekst wel en welk deel niet bij de redenering hoort. Zoek de indicatoren!
Verdwalen in een tekst… Als je als toerist in een voor jouw nieuwe stad komt, hoe zou je weten waar een bioscoop is? Als je in de straat bent waar de bioscoop is, waar zou je naar kijken om haar precieze plek te bepalen?
Indicatoren Als je verdwaald bent zoek je naar iets dat je de weg kan wijzen – zoals wegwijzers of herkenningspunten. Indicatoren zijn woorden of frasen die de lezer helpen de structuur van een redenering te doorzien. Ze maken duidelijk wat de stelling is en wat de redenen en bezwaren.
Soorten indicatoren Indicatoren voor stellingen De gemiddelde temperatuur neemt toe, dus de aarde warmt op.
Indicatoren voor Redenen / Bezwaren Winnie de Pooh hield van honing vanwege het feit dat hij altijd honing at.
Vanwege de reden Dus volgt uit hoewel Dienovereenkomstig houdt in Maar Daarom daar toont aan dat Vanwege de reden Dus volgt uit hoewel Dienovereenkomstig houdt in in het licht van het feit dat Vandaar Omdat want Concludeert dat rechtvaardigt wordt aangetoond door betekent dat Bewijst dat bijgevolg echter
2. Specificeren Toon de redenering in aangepaste vorm: Volledig - specificeer alle onderdelen incl. hoofdstelling en verzwegen aannames; zie onderdeel Analyseren. Duidelijk - formuleer alle beweringen in verfijnde vorm, en verhelder alle verbindingen ondubbelzinnig. Correct - d.w.z. volg de redenering in de tekst. Dus: maak een goed redeneerschema! Co-premissen zijn in de standaardopzet nog niet behandeld. Dat feit toelichten en dus ook het analyseschema op de volgende slide.
Voorbeeld - eenvoudig ‘De oorlog in Irak was illegaal omdat die in strijd was met het internationaal recht.’ Laat studenten dit eerst zelf proberen voor dat je het modelantwoord geeft.
Voorbeeld – ingewikkelder ‘Waarom zou het publiek zich zorgen moeten maken over een groeiende rattenpopulatie? Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste is de aanwezigheid van ratten een economisch kwestie. Ze vernietigen buizen en bedradingen, veroorzaken brand en vernietigen een groot deel van de stedelijke infrastructuur op plaatsen die aan ons oog onttrokken zijn, zoals rioleringen. Ten tweede is het een kwestie van publieke gezondheid. Ratten zwerven door het riool en dragen allerlei ziektekiemen met zich mee. Hoe meer ratten, hoe groter de kans dat we zelf in aanraking komen met deze ziektekiemen. Ten derde is het een esthetische kwestie. De aanwezigheid van ratten duidt op verval. Wie wil er in een straat wonen of een restaurant bezoeken waar ratten zijn?’ Hoewel dit een meer ingewikkelde redenering is wordt hij toch op een gestructureerde manier gepresenteerd en in duidelijke taal. Goed om mee in de klas te werken. Laat studenten de wegwijzers (‘signposts’) en indicatoren in het stukje tekst opzoeken- zoals ‘ten eerste’, ‘ten tweede’, ‘ten derde’, die ervoor zorgen dat we de hoofdredenen die gegeven worden , goed herkennen.
In analyseschema met een co-premisse toegevoegd In analyseschema met een co-premisse toegevoegd. Tevens met basisvakken toegevoegd; nog niet nodig in deze fase.
Voorbeeld – heel moeilijk ‘Wanneer het bewustzijn voor zichzelf zelfstandig bewustzijn zou zijn en de werkelijkheid voor het bewustzijn op en voor zichzelf nietig zou zijn, zou het in arbeid en genot tot het gevoel van zijn zelfstandigheid komen, door zelf datgene te zijn, dat de werkelijkheid opheft. Alleen doordat deze werkelijkheid voor het bewustzijn gestalte van het onveranderlijke is, is het niet in staat die werkelijkheid door zich op te heffen. Maar als het weliswaar tot vernietiging van de werkelijkheid en tot genot komt, dan gebeurt dat voor het bewustzijn wezenlijk, doordat het onveranderlijke zelf zijn gestalte prijsgeeft, en zich aan het bewustzijn voor het genot beschikbaar stelt.’ - Uit: Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Fenomenologie van de Geest.
Voorbeeld – bijna onmogelijk
Benaderingen Omdat het vaak zo moeilijk is, helpt een systematische benadering Twee manieren: Top-down Bottom-up, of puzzelend Je kunt een, of beide, gebruiken, als je maar weet wat je doet.
Top-down procedure Veronderstel dat je een betoog hebt… Identificeer de belangrijkste stelling (die kan verborgen zijn) Identificeer elke reden die de hoofdstelling ondersteunt Identificeer elk voorkomende bewering Verfijn de voorkomende bewering Identificeer elke basis voor voorkomende beweringen Identificeer verzwegen aannames (zie Analyseren) Herhaal stap 2 voor elke bewering die je hebt geïdentificeerd.
Bottom-up of puzzelend Loop de tekst door en identificeer iedere mogelijke bewering Neem iedere bewering apart en verfijn hem Identificeer voor iedere bewering de betrekkingsrelaties Vul de verzwegen aannames in
Beide benaderingen vergen het interpreteren van teksten
Hoe moeten we de bewering verfijnen: “Het stikt daar dan van de toeristen.”? “Neem maar van mij aan – ga niet naar Venetië in de zomer. Het stikt daar dan van de toeristen.”
Welk gevolg heeft de gekozen verfijning voor de redenering? Neem maar van mij aan – ga niet naar Venetië in de zomer. Het stikt daar dan van de toeristen.
Verfijnen vergt interpreteren van teksten
Principe van Welwillendheid Bij interpretatie van anderen in het algemeen: Interpreteer anderen alsof zij intelligente, rationele en goed geïnformeerde individuen zijn. Bij het identificeren van redeneringen: Als je de redeneringen van iemand wilt identificeren, ken hem altijd de redelijkerwijze sterkste redenering toe.
De vraag die je moet stellen: Zou de auteur ook vinden dat je haar/zijn beweringen goed hebt weergegeven?
Hoe welwillend je ook bent: 1. soms hebben mensen echt slechte redenen… “Ik zeg maar: het is waanzinnig belangrijk. Als je er eenmaal aan begint om de waarheid van de wetenschap los te laten, en in een persconferentie je eigen versie van de waarheid naar voren brengt, dan is alles mogelijk. De ene keer lukt het je misschien mensen te mobiliseren tegen een atoomoorlog. Maar de volgende keer beginnen mensen over de zuiverheid van rassen, of over het doden van baby’s met een genetische afwijking. Dit gevaar dreigt altijd als je wetenschap ondergeschikt maakt aan politiek. Daarom is het zo belangrijk voor de toekomst van de wetenschap dat de grens tussen wat wetenschap met zekerheid kan beweren en wat niet, helder en vastberaden wordt vastgesteld.” - Michael Crichton Drogreden van het hellend vlak
2. of is men niet aan het redeneren.. Als de beste reden die je kunt vinden slecht is: misschien vergis je je, en is men niet aan het redeneren maar geeft men een verklaring of bv. een illustratie: Zie Lessen over: - Redeneren & verklaren, bases en illustraties - Redeneringen identificeren - Drogredenen
Let op: Het Principe van Welwillendheid is leidraad bij het interpreteren van teksten, niet bij het evalueren van redeneringen!