4. Sociale relaties 1 Petrus 2:11-23 en 3:1-7

Spottekening tegen christenen in Leven als gelovige in een ‘vijandige’ omgeving “Geliefde broeders en zusters, u bent als vreemdelingen die ver van huis zijn; ik vraag u dringend niet toe te geven aan zelfzuchtige verlangens, die uw ziel in gevaar bren-gen. 12Leid te midden van de ongelo­vigen een goed leven, opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken, door uw goede daden tot inzicht komen en God eer bewijzen op de dag waarop hij komt rechtspreken.” (2:11-12) Spottekening tegen christenen in het oude Rome

Als gelovige leven in een heidense omgeving… Zijn er parallellen met onze maatschappij vandaag? Hoe groot is in onze tijd en maatschappij de verleiding om ‘toe te geven aan zelfzuchtige verlangens’ (of: vleselijke begeerten? Kunt u concrete voorbeelden geven. Wat kan helpen om hiertegen bestand te zijn? Denkt u dat door ‘een goed leven’ mensen ‘tot inzicht kunnen komen’ en God eer bewijzen? Hebt u dit zelf al ervaren?

Relatie tot de overheid “Erken omwille van de Heer  het gezag van de bestuurders die door de mensen zijn aan- gesteld: van de keizer, de hoogste autoriteit, 14en van de gouver- neurs, die hij heeft afgevaar- digd om misdadigers te straf­fen en om te belonen wie het goede doen.  15God wil namelijk dat u door het goede te doen onwe­ten­de dwazen de mond snoert. 16Leef als vrije mensen, en verschuil u niet achter uw vrijheid om u te misdragen, maar handel als dienaren van God. 17Houd iedereen in ere, heb uw broeders en zusters lief, heb ontzag voor God en eerbiedig de keizer.”

‘Door mensen aangesteld…’ of toch door God… Hoe zie jij dit ‘Door mensen aangesteld…’ of toch door God… Hoe zie jij dit? Je zult maar in een land leven waar de mensenrechten op grove wijze met de voeten worden getreden… En wat als de autoriteiten hun taak (misdadigers straffen en belonen wie het goede doen) niet vervul­len? Hoe kan er ooit iets veranderen als iedereen zich gewoon ‘onderwerpt’ Vandaag zien we dat sommige heersers door en door slecht en wreed zijn voor hun onderdanen. Moet je als christen dan je mond houden? Wat betekent het dan om ‘onze broeders hoeder’ te zijn?

Voor de Joodse Raad zei Petrus: ‘we moeten God eerder gehoorzamen dan mensen…’(Hand 5:29) Daar zijn wij, adventisten, het volmondig mee eens als het bv. gaat om ‘onze’ sabbat. Is sabbat dan belangrijker dan het welzijn van medemensen? Wat betekent het als gelovige een ‘goede burger te zijn’? Moeten wij (of: hoe kunnen wij) als christen concreet interesse tonen voor de gang van zaken in de wereld en maatschappij? Hebt u zelf al ervaren of meegemaakt dat een goede christelijke houding positieve veranderingen teweegbrengt in de maatschappij (in de stad, in het dorp, in de wijk)?

Slaven en meesters   “Slaven, erken het gezag van uw meesters en heb ontzag voor hen, niet alleen voor de goede en recht­ vaardige, maar ook voor de onrechtvaardi-ge. 19Het is een blijk van genade als iemand, doordat zijn aandacht op God gericht is, in staat is onverdiend leed te verdragen.”  (2: 18,19)

Ellen White vertelde de mensen dat ze niet openlijk en over­duidelijk ong-hoor-zaam moesten zijn aan de plaatselijke zondagswetten. De sabbat moest wel geheiligd worden, zoals God dat gebiedt, maar ze moesten niet opzettelijk de wetten van de zondag overtreden. Toch zegt ze dat adven­tisten op één punt de wet niet moeten gehoorzamen. Als een slaaf aan zijn meester was ontsnapt, dan eiste de wet dat de slaaf teruggebracht moest worden naar zijn meester. Ellen White ging tegen deze wet in en ze ver-telde de adven­tisten deze niet te gehoor-zamen, wat de consequenties ook waren. (dialoog p. 47)

Ga eens door Exodus 21… Wat spreekt je aan, wat stoot je tegen de borst? Is het mogelijk om een en ander door te trekken naar menselijke relaties vandaag (ook relatie werkgever / werknemer)? Had Petrus ook niet enkele aanbevelingen moeten geven voor de meesters? Hoe komt het dat het zo lang heeft geduurd voor zelfs christenen begrepen dat slavernij niet kan (denk maar de Kongopolitiek van onze Leopold II en aan Amerika in de 19de eeuw…)? Vaak beriep men zich hierbij dan nog op de Bijbel… Hoe reageert u hierop? Bespreek samen de houding van Ellen White m.b.t. slavernij en de houding tot de overheid. In onze samenleving komt slavernij in principe niet meer voor… Hoe zit dat in de werkelijkheid? En wat met allerlei vormen van uitbuiting? Moeten wij als christen dit aanvaarden en zwijgen?

Vrouwen en mannen   Voor u, vrouwen, geldt hetzelfde: erken het gezag van uw man. Dan zullen mannen die weigeren Gods boodschap te aanvaarden daarvoor gewonnen worden door het gedrag van hun vrouw, zonder dat zij iets hoeft te zeggen, 2omdat ze zien hoe zuiver u leeft uit ontzag voor God. 3Uw schoonheid moet niet gelegen zijn in uiterlijkheden, zoals kunstig gevlochten haar, gouden sieraden of elegante kleding, 4maar in wat verborgen ligt in uw hart, in een zacht en stil gemoed. Dat is een onvergankelijk sieraad dat God kostbaar acht. … U bent dochters van Sara wanneer u het goede doet en u zich geen angst laat aanjagen. (3:1-6)

* “Laten we mensen (ha’Adam – de mens) ma-ken, mannelijk en vrouwelijk, naar ons beeld ” * “Een hulp die bij de mens past…” => ‘EZER’ – VIS A VIS * “Genomen uit een rib…” => zijde, component * “Man en vrouw…” - ISH en ISHSHA * “Naakt en zonder schaamte”

‘Vrouwen onderwerp u aan uw man’ ‘Vrouwen onderwerp u aan uw man’. In de Griekse tekst wordt letterlijk hetzelfde werkwoord gebruikt (7 x in 1 Petrus: 2:13; 2:18; 3:1; 3:5; 3:22; 5:5) als voor gehoorzaamheid van de burger aan de overheid, en de van de slaaf aan de meester… Hoe reageert u hierop? Overloop samen de verschillende elementen uit het scheppingsverhaal in Genesis 1-3. Bespreek samen de draagwijdte en de concrete implicaties i.v.m. de relatie tussen mannen en vrouwen. Hoewel slavernij in de Bijbel was toegestaan en zelfs geregeld, hebben wij (ook door de woorden van E. White) al een hele tijd begrepen dat dit (deze culturele verworvenheid) moest veranderen. Waarom is het zo moeilijk om die verandering ook door te voeren m.b.t. de vrouw?

Ook in onze kerken zijn er vaak meer vrouwen / meisjes dan mannen… Hoe zou dit komen? Hoe kan daarin verandering gebracht worden? Bij het thema ‘slaven’ had Petrus geen speciale boodschap voor de meesters. Voor de mannen heeft hij dit wel (3:7). Bespreek samen wat zijn raad concreet inhoudt.

“Is er enige reden om trots te zijn wanneer u de slagen verdraagt die u als straf voor uw wange-drag krijgt? Het is echter een blijk van Gods gena- de wanneer u verdraagt wat u moet lijden voor uw goede daden. Dat is uw roeping; ook Christus heeft geleden, om uwentwil, en u daarmee een voorbeeld gegeven. Treed dus in de voetsporen van hem…” (2: 20,21) een houding die genade vindt in Gods ogen; of: een houding die voortkomt uit Gods genade

Tot slot vraag ik u: Wees allen eensgezind, leef met elkaar mee, heb elkaar lief als broeders en zusters, wees barm­har­tig en bereid de minste te zijn.  9Vergeld geen kwaad met kwaad, en als u wordt uitgescholden, scheld dan niet terug; zegen juist, opdat u ook zelf zegen ontvangt, want daartoe bent u geroepen.  10Immers: ‘Wie het leven liefheeft en gelukkig wil zijn, moet geen laster of leugens over zijn lippen laten komen, 11hij moet het kwaad uit de weg gaan en het goede doen, en voortdurend vrede nastreven. 12Want de Heer verliest de rechtvaardigen niet uit het oog en luistert naar hun hun gebeden, maar hij keert zich tegen wie kwaad doen.’ (3:8-12)

‘Onterecht lijden verdragen’… Kunnen er zich nu nog situaties voordoen waar dit een goede raad is? Voorbeelden? Betekent dit dat je alles over je heen moet laten gaan of zijn hier ook grenzen aan? Wat is hierbij de norm? Overloop samen de toch wel heel concrete slotraadgevingen (3:8-12). Hoe moeilijk / makkelijk zijn ze op te volgen? Maar ook: hoe belangrijk zijn ze? Wat kan de positieve uitwerking zijn als we er (met vallen en opstaan) in slagen?