Specifieke lerarenopleiding Universiteit Gent Dominique Roos
De leerkracht doet ertoe! Nurture Pedagogische verwenning/Afdwingproces Wat doen kinderen om hun goesting te krijgen van hun ouders?
De leerkracht doet ertoe! Relatie leerkracht – leerling Pedagogische verwenning/manipulatie Charmeren Partijen tegen elkaar uitspelen Chanteren Voor voldongen feiten stellen Vraag stellen op een druk moment Schuldgevoelens opwekken …
De leerkracht doet ertoe! Pedagogische verwenning/manipulatie Het gezin zit op restaurant. Het was gezellig begonnen maar het ontspoort opnieuw. Koen, de jongste, wil namelijk een dessert, wat niet voorzien was. Koen reageert onmiddellijk zeer grimmig. “Ik neem wel dessert, trut” zegt Koen tegen zijn moeder. Moeder kijkt vlug naar de andere tafels of iemand het gehoord heeft. Ze fluistert: “Koen, stel je niet zo aan. Je krijgt geen dessert. Het was zo afgesproken”. Koen begint te roepen en komt overeind. En…moeder bestelt dessert.
De leerkracht doet ertoe! Balans van opvoeden: 4 opvoedingsvragen waaraan we als leerkrachten dienen tegemoet te komen Aandacht/Positieve betrokkenheid Ondersteuning & Hulp Begrenzen/Corrigeren Sanctioneren/Bestraffen
De leerkracht doet ertoe! Het belang om te werken aan relatie – opbouw en behoud van de relatie Aandacht en positieve betrokkenheid Statusverlagingen liggen aan de basis van ordeverstoringen.
De leerkracht doet ertoe! Het belang om op onvolkomen gedrag en onvolledige prestaties niet primair met afwijzing te reageren ( en de meerwaarde daarvan op de groep). 3- slagregel Natuurlijk evenwicht van de groep in stand houden door grensoverschrijdingen te markeren (kort, vriendelijk en met aandacht voor het gewenste gedrag)
De leerkracht doet ertoe! Begrenzen ( 3 –slagregel) Beschrijf het gedrag. Geef duidelijk het overschrijden van de regel/de klasafspraak aan. Benoem het gewenste gedrag
De leerkracht doet ertoe! Mogelijke reacties van de jongere Coöperatief gedrag Non-cooperatief gedrag zwaarwegend excuus kritiek op de regel, het beleid kritiek op de persoon intimidatie
De leerkracht doet ertoe! Mogelijke reacties… Je bent gewoon een slappe lul. Ah man, je bent leraar geworden omdat je niks anders kan. Ben je soms een homo? Je kan me niks maken jongen. Je mag me zelfs niet aanraken. Je moet er niet op letten. Ze heeft hoogstwaarschijnlijk haar regels. Je bent een klootzak net als alle anderen. Jullie zijn één pot nat.
De leerkracht doet ertoe! Reactie van de leerkracht Negeer opmerkingen ten persoonlijken titel. Verwoord en toon begrip voor de positie van de leerling. Herhaal het gewenste gedrag. Verplaats je weg van de leerling en verleg je aandacht naar een andere leerling.
De leerkracht doet ertoe! Casus Tijdens het lesgebeuren blijft een leerling alsmaar kletsen ondanks een aantal verwittigingen. Je vraagt aan de leerling haar agenda te overhandigen. De leerling legt haar agenda op de bank intussen mompelend: “Klootzak”.
De leerkracht doet ertoe! Kritiek op de persoon Als afleidingsmanoeuver Rustig ademhalen Oogcontact houden Techniek van de kapotte grammofoonplaat Laat pauzes vallen voor je iets zegt. Bouw rust in.
De leerkracht doet ertoe! Kritiek op de persoon Frustratie-agressie Wijst op eerdere negatieve ervaringen. Er klinkt steeds een verwijt in door. Emotie is zichtbaar aanwezig Rekening houden met verlies van zelfbeheersing De agressie is vaak niet persoonsgericht.
De leerkracht doet ertoe! Kritiek op de persoon Reageren op Frustratie-agressie Concretiseren (vragen stellen) Reflectie van emotie (emotie benoemen) Reflectie van inhoud (in eigen woorden herhalen) Erkenning geven/ gevoelig zijn voor de argumenten Time –out inzetten
De leerkracht doet ertoe! Instrumentele agressie Doelgerichte opbouw van spanning De verworven reputatie is een belangrijk hulpmiddel.
Omgaan met conflicten met leerlingen Reageren op instrumentele agressie Professioneel negeren Blijf rustig Erken de verworven reputatie Breng de boodschap op een rustige maar krachtige manier Maak de bedreiging expliciet
De leerkracht doet ertoe! Casus Je legt aan de leerlingen uit waarom een bepaalde activiteit niet kan plaatsvinden en één van hen onderbreekt jou met de woorden: “Wat een belachelijke uitspraak is dat!”
De leerkracht doet ertoe! Casus Na meermaals gestoord te zijn geweest tijdens de uitleg vraag je aan Max om zijn GSM af te leggen. De GSM blijft echter bellen. Op hetzelfde moment merk je dat een aantal andere leerlingen met moeite hun leedvermaak kunnen inhouden.
MEE + - .
De leerkracht doet ertoe! Effectieve grensstelling Zorg voor de relatie. Achterhalen van de oorzaken en motieven. Help de gevoelens en behoeftes te verwoorden. (Empathische houding: stimuleert samenwerkingsbereidheid). Verwoord de gevoelens en behoeftes Grensstellend naar de norm Transfer van het geleerde
De leerkracht doet ertoe! Gedragsverandering: 4 gouden regels Gedrag stoppen (effectieve begrenzing) Nieuw gedrag bekrachtigen – opname in het gedragsrepertoire door systematische bekrachtiging. Eens gedrag aangeleerd, gedrag variabel bekrachtigen Ongewenst gedrag afleren door het te negeren.