ESoE Oriënterende Stage Minoren 2016-17 De vijf rollen van de leraar Henny Raats

Programma vanmiddag: Hoe creëer je orde? Theorie vijf rollen van de leraar Observatieopdracht

Wat is orde? Bespreek met je groepje wat voor jullie orde inhoudt. Wissel jullie definities plenair uit.

Wat is orde 1? Stelling 1: Er heerst orde in een klas als alle    leerlingen betrokken zijn bij    activiteiten waarvan zij leren wat    wenselijk wordt geacht. Waar of niet?    Bespreek met je partner of groepje

Orde die verdwijnt in de 7e en 8e lesuren is geen echte orde. Wat is orde 2?  Stelling 2: Orde die verdwijnt in de 7e en 8e lesuren is geen echte orde.  Waar of niet? Bespreek met je partner/groepje

Hoe creëer je orde? Zorg dat je een autoriteit bent door de 5 docentrollen te beheersen en goed uit te spelen: Gastheer Presentator Didacticus Pedagoog Afsluiter http://www.leraar24.nl/video/3522

Rol 1: De gastheer

Gastheer 1: Wees op tijd in de les Materialen liggen klaar Maak eerste contact bij de deur Toon echte interesse in lln Wees voorspelbaar: controleer op regels Wees fysiek aanwezig: kijk lln aan, loop rond, wees energiek, houd korte gesprekjes

Gastheer 2: Lichaamstaal: zelfverzekerd, brede gebaren, glimlach, zin hebben, oogcontact Verbaal: -noem namen, -heet lln welkom, -zeg iets persoonlijks, -benoem wat lln moeten doen -benoem wat goed gaat

Afstemmen: Maak contact met de lln door eigen gedrag in overeenstemming met het gedrag van lln te brengen. Doel: sneller en beter contact met de lln maken door: verplaats je in de lln: -waar komen ze net vandaan? -wat hebben ze net gedaan? -met welke verwachting komen ze binnen? sluit je aan bij de lln om ze vervolgens in een nieuwe richting te kunnen leiden

Uitgangspunten bij afstemmen: Beschouw de ander als vriend Benader alles positief Heb respect voor de criteria van de ander Wees bereid mee te gaan in de gedachtegang van de ander

Belangrijk bij afstemmen 1: Word je bewust van hoe jij afstemt op de lln Wat wil je uitstralen? Doe dat! Denk aan je lichaamstaal Sta bij de deur en ontvang de lln daar: straalt kracht uit

Belangrijk bij afstemmen 2: Benoem bij de deur wenselijk gedrag: “Ga maar naar je plaats en pak alvast je spullen.” Sluit de deur hoorbaar Loop langs de tafels, maak weer contact en zorg ervoor dat lln de juiste spullen pakken, jas uit, pet af, telefoons weg

Oefening: de gastheer begroet 1 Rolverdeling: een deelnemer is de docent 4 deelnemers zijn de lln de rest van de groep is de klas Opdracht: De docent staat in de deuropening op zijn klas te wachten om zich voor te stellen in zijn eerste les aan deze groep… Leider neemt 4 studenten mee naar de gang en geeft de opdracht: maak geen oogcontact, geef geen hand en zeg je naam niet als je je niet echt gezien en aangesproken voelt door de docent

Oefening de gastheer begroet 2 Doelen docent: Zichzelf aan iedereen voorstellen Iedere leerling een hand geven Oogcontact met elke leerling maken Naam van elke leerling horen Cursusleider neemt de “Klas” mee naar buiten en instrueert hen. Doelen lln zijn: -geen hand geven -willen de naam van de docent niet horen -willen geen oogcontact -willen hun naam niet zeggen -mogen valse naam opgeven Als ze zich echt aangesproken voelen door de “Docent” doen ze wat hij hen vraagt te doen, anders niet.

Reflectie: Bespreek met je groepje/partner: Wanneer leg jij je spullen klaar die nodig zijn voor je les? Geef eens vb van wat je zegt als lln binnenkomen? Wat doe/zeg je als lln druk binnenkomen? Hoe heb je in je laatste les afgestemd op je lln? Wat zeggen lln tegen je als ze binnenkomen? Hoe vaak moet je na de start van je les nog zeggen dat petten af moeten, jassen uit, telefoons weg en boeken op tafel?

Rol 2: De presentator

Presentator 1: Neem de leiding: Neem centrale plaats in, zie iedereen Lichaamstaal: sterke houding, benen iets uit    elkaar, hoofd recht, buikademhaling, gebruik     mimiek Zoek oogcontact en houd het vast Vang aandacht, stap op lln    af indien nodig, spreek duidelijk en krachtig,  Spreek overtreders duidelijk maar vriendelijk aan

Presentator 2: Richt aandacht Zeg dat je gaat beginnen Beschrijf gewenst gedrag Maak krachtige gebaren Bereid pakkende openingszinnen voor Vertel wat lln de vorige keer gedaan hebben, wat ze vandaag gaan doen en waarvoor dat belangrijk is

Routines opbouwen 1: Leer routines aan voor: De start van de les Het luisteren naar instructie Aan het werk gaan met opdracht Opruimen en lokaal verlaten aan het eind van de les

Routines opbouwen 2: Maar ook voor: Een vraag stellen tijdens een OLG/zelfstandig werken Propjes weggooien/punt slijpen Spullen lenen van klasgenoot Materialen uit kast pakken Met machines werken Wat te doen als je met een toets klaar bent

Voorbeelden van routines: Bij de start van de les heb je: Plaatsgenomen op je vaste plek Muziek uit en oortjes weg Pet af en jas uit Telefoon in je tas Spullen op je tafel Boeken open Wacht je geduldig tot de les begint

Routines opbouwen door: Directe instructie: vertel wat lln moeten doen Het te laten zien: doe het voor Inoefenen gewenst gedrag: steek er tijd in Aandringen op volgen van routines Complimenten geven als lln zich aan de procedures houden Inoefenen procedures tot het routines worden Volhouden

Reflectie: Bespreek met je groepje/partner: Ben je effectief in het vangen van de aandacht van de klas? Waaruit blijkt dat? Welk gedrag vertonen de lln als je hun aandacht wilt? Welk gedrag zie je bij je lln als je presentatie pakkend is? Hoe vaak moet je lln tijdens je presentatie corrigeren? Ben je tevreden over je rol als presentator?

Rol 3: De didacticus

Didacticus 1: Oogcontact vasthouden Centraal staan Duidelijke gebaren maken Spoorboekje op bord zetten Praten in termen van gedrag

Didacticus 2: Hardop denken bij uitleg Instructie beperken tot 10 minuten Lln laten herhalen wat ze moeten doen Afstappen op lln die niet direct aan het werk gaan

Complete instructie 1: Wat ga je doen? Hoe ga je dat doen? Hoeveel tijd krijg je? Welk gedrag laat je zien? Welke hulp(middelen) mag je gebruiken? Wat mag je van mij als docent verwachten?

Complete instructie 2: Wat is het eindproduct? Wat gaan we doen met de opbrengst? Hoe wordt het eindproduct beoordeeld? Wat ga je doen als je klaar bent? - Differentiatie in tijd. Welke uitzonderingen zijn er? - Differentiatie in persoon.

Reflectie: Bespreek met je partner/groepje: Welke instructies/uitleg heb je in je laatste les gegeven? Hoe lang ben je daarbij zelf aan het woord geweest? Hoeveel verschillende werkvormen heb je daarbij gebruikt? Op hoeveel verschillende manieren bespreek je de opdrachten die lln hebben gemaakt? Wat deed jij toen de lln aan het werk waren? Hoe tevreden ben je over je antwoorden?

Rol 4: De pedagoog

Pedagoog 1: Houd oogcontact Benoem wenselijk gedrag Luister naar wat lln zeggen Wees duidelijk in hanteren regels, geformuleerd in gedragstermen Wees consequent Geef complimenten

Pedagoog 2: Corrigeer individueel op gedrag Negeer gedrag als het kan Dreig niet Drieslagregel: ik zie/hoor dat je …. (concreet waarneembaar gedrag). De regel is …. (concreet correct gedrag). Doe dat dus.

Correctieladder: Oefening: Bedenk met je partner 6 mogelijke correcties bij een lesverstoring Noteer ze in volgorde op een A4 Schrijf op de achterkant 1 van de 6 correcties Opdracht: laat 1 voor 1 een student naar voren komen met zijn A4 met 1 correctie. Laat groep beslissen in welke volgorde ze komen te staan: van laag tot hoog

Wisselmomenten: 2 soorten wisselmomenten: Aandachtswisseling: lln moeten naar docent/medeleerling gaan luisteren Activiteitenwisseling: lln moeten aan een opdracht beginnen

Geef me de vijf: Methode goed te gebruiken bij aandachts- wisseling: “Als ik jullie volle aandacht wil, steek ik mijn hand omhoog. Als je die ziet, doe je het volgende: stop waar je mee bezig bent, draai je naar mij en houd je ogen op mij, zorg dat je klaar bent voor instructie, ik ga iets belangrijks vertellen.”

Formuleer regels voor wisselmomenten SMART: S: zeg precies wat je wilt in termen van concreet gedrag M: je eisen zijn meetbaar A: eisen zijn acceptabel binnen schoolsysteem R: eisen moeten haalbaar zijn voor lln T: noem een eindtijd of tijdspanne

Voorbeelden: Ik wil dat je de volgende 5 minuten stil aan het werk gaat met opdracht …. De volgende 5 minuten bespreek je fluisterend met je buurman/vrouw welke gevolgen de oorlog in Syrië heeft voor de bevolking daar. Je kunt dadelijk 3 gevolgen noemen.

Reflectie: Bespreek met je partner/groepje: Hoe heb jij je lln gecorrigeerd in je laatste les? Welke soort correcties pas je toe voor kleine overtredingen? Welke voor grovere overtredingen? Hoe vaak heb je je les moeten onderbreken om een ll te corrigeren? Hoe corrigeer je lln die vaker binnen één les de orde verstoren? Wanneer word je echt boos?

Rol 5: De afsluiter

Afsluiter 1: Aandacht vangen Les laten samenvatten Les evalueren op opbrengst:  inhoud en proces Brug maken naar volgende les Afspraken maken: huiswerk opgeven

Afsluiter 2: Positieve feedback geven: kijk tevreden terug Afscheid nemen Regels benoemen voor het opruimen Evt. een ll vragen om de tijd in de gaten te houden en je te waarschuwen

Reflectie: Bespreek met je partner/groepje: Wat doe je precies aan het einde van een les voordat de bel gaat? Wanneer is voor jou de les afgelopen? Op welke manier verlaten je lln je lokaal? Welke onderdelen van de afsluiting vergeet je weleens? Hoe tevreden ben je over je afsluiting?

Opdracht: Bespreek samen aan welke rol jij meer aandacht wilt gaan schenken in de komende weken: de gastheer, presentator, didacticus, pedagoog of afsluiter. Bespreek samen welke concrete activiteiten je daarvoor gaat ondernemen in welke klassen. Informeer je WPB over je plannen en vertel waar hij/zij op specifiek op moet letten in je lessen. Neem dit op in je portfolio

Observatieopdracht: Volg 1 klas een hele stagedag en observeer hoe de lln reageren op de 5 rollen van de leraar in de verschillende lessen. Gebruik bij deze opdracht het observatieformulier voor lln-gedrag gebaseerd op de 5 rollen van de leraar.

Afsluiting: Laat de popcorn poppen: ga zo direct staan en roep één steekwoord over wat je geleerd hebt vandaag in willekeurige volgorde, één tegelijk