Zorgtraject voor Geïnterneerden binnen de hervorming : samenwerkingen en overleg Zorgtraject voor geïnterneerden van het CNP Saint-Martin 84, rue Saint-Hubert 5100 Dave Ronald Clavie, Coördinator van klinische projecten Angélique Dugauquier, coördinator zorgtraject geïnterneerden

Plan TSI Saint-Martin Samenwerkingen en overleg Enkele voorbeelden Voordelen

Het Neuro Psychiatrisch Centrum Saint-Martin Chiffres 2014

Het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin Project uitgewerkt en ontwikkeld in het kader van een overeenkomst met FOD Volksgezondheid (2009).

Het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin Doelstelling: «Het ontwikkelen van een deel van het zorgtraject voor geïnterneerden binnen de doelgroep volwassenen en dit binnen het actiegebied Luik, Namen en Luxemburg. »

Het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin Objectieven: De geïnterneerde patiënten begeleiden naar: de reguliere zorgstructuren. Zoveel als mogelijk, naar hun thuiscontext. Dynamiek van resocialisatie en re-integratie: via het verstrekken van begeleiding en een specifiek hulpaanbod; meer bepaald via een Upgrading van het personeel Uitwerken van een zorgtraject

Het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin Actie Zone: Hof van Beroep Luik (Provincies Namen, Luik, Luxemburg)

Het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin

5 zorgorganisaties : UPML PHILEAS: 20 bedden waarvan 3 crisisbedden Duur hospitalisatie: max 2 jaar IHP Psynergie: 5 plaatsen, verspreid over verschillende huizen (regio Namen en Marche-en-Famenne) MSP: Minimum 5 plaatsen binnen de 3 MSP Gemiddelde verblijfsduur: 2 jaar Outreaching: missies uitgevoerd door het personeel van het UPML PHILEAS Project HAPI: 2 plaatsen. Dubbele diagnose: mentale beperking en psychische stoornissen. Caseload 6 patiënten/jaar Totaal: 32 bedden/plaatsen minimum

TSI Medium Risk zorgorganisaties in het kader van de hervorming UPML PHILEAS FCT 4 Outreaching FCT 2 MSP FCT 5 IHP Psynergie FCT 5 Project HAPI FCT 4 Diversiteit, complementariteit, continuïteit

Doelgroep van het Zorgtraject voor Geïnterneerden van het CNP Saint-Martin Statuut: Patiënten onder sociale beschermingsmaatregel Verschillende statuten: vrijlating op proef, onder artikel 14 « Medium Risk » geplaatst Diagnoses: psychiatrische stoornissen en andere aanverwante stoornissen (middelenmisbruik, persoonlijkheidsstoornissen, etc.) Psychische stoornis en mentale retardatie (dubbele diagnose, 2 bedden) Mix

Enkele cijfers (2015) 32 plaatsen/bedden minimum 51 opgenomen patiënten 8 patiënten gere- integreerd.

Enkele cijfers (2015) As 1: Psychose: 19 patiënten + SUB: 13 patiënten + andere: 8 patiënten + SUB + ander: 1 patiënt SUB: 2 patiënten Anderen: 6 patiënten Anderen + SUB: 3 patiënten Geen: 1 As 2: Tr. Perso: 18 patiënten Ment. achterstand: 7 patiënten

Enkele cijfers (2015) 46 Nieuwe aanvragen ingediend bij UPML PHILEAS 69 outreaching missies 192 dagen van crisisopname 65% van de aanvragen krijgen een antwoord binnen de 3 maanden

Samenwerkingen en Overleg

Essentieel en onmisbaar voor het TSI Saint-Martin Bijdragen en voordelen: Betere match tussen de wensen/verlangens van de patiënten en het voorgestelde zorgplan  betere therapietrouw aan de behandeling Betere communicatie tussen de verschillende actoren van het netwerk Continuïteit van zorg optimalisatie van de bestaande middelen Verminderde duur van de hospitalisaties en/of van de re-integraties Patiënt in zijn leefmilieu houden Pas op voor Bottom-up constructie (door «veldwerkers » = hefboom) "Geïntegreerde" aanpak van klinische situaties // filosofie van de GGZ hervorming Samenwerkingen en overleg

Om het eenvoudig te houden… Samenwerking: Actie om samen te werken, deel te nemen aan het werk samen met anderen. Overleg: praktijk dat voorafgaat aan een beslissing van een raadpleging met de betrokken partijen. Bron: Larousse Samenwerkingen en overleg

Denis Bourque (2008) « Concertations et partenariat: entre levier et piège du développement des communautés » « Le développement des communautés ne passe donc pas par l’ajout de structures, mais par une recomposition de celles existantes et par un renouvellement des pratiques de concertation ». « Il n’existe pas d’acteur social du monde associatif, communautaire, institutionnel ou même privé qui ne soit pas en relations avec d’autres. » (p.3) Différents types de relations: (René et Gervais, 2001) Collaboration, Concertation, Partenariat Samenwerkingen en overleg

Samenwerkingen: weinig gestructureerde en geformaliseerde bindingen tussen twee instellingen/organisaties. samenwerking: samenwerkingen vereisen niet dat de partijen zich associëren en een gemeenschappelijk doel delen, maar willen eerder hun bijdrage leveren aan het verwezenlijken van de missie van de andere (meestal door informatie uit te wisselen).

Overleg: vorm van samenwerking collectief coördinatieproces, gebaseerd op het ontwikkelen van gestructureerde en duurzame bindingen tussen autonome sociale actoren, die het eens zijn om informatie te delen, problemen of specifieke kwesties te bespreken (per problematiek of gebied), om zo te komen tot gemeenschappelijke doelstellingen en acties die al dan niet kunnen leiden tot partnerschappen.

Partnerschap: (p.7) Formeler dan overleg Impliceert een contractuele verbintenis om verantwoordelijkheden te delen, middelen te bundelen en taken te verdelen na een onderhandeld akkoord. Samenwerking Overleg Partnerschap Samenwerking maakt overleg mogelijk Overleg maakt samenwerking mogelijk

TSI CNP Saint-Martin Veelvuldig: Intern het CNP Extern het CNP Op verschillende niveaus (Veld, Directie…) met verschillende sectoren (Gezondheid, Justitie) In verschillende domeinen (Functies 1 à 5 van de Hervorming) met verschillende thematieken: uitwerken TSI, onderzoeksprojecten, praktijkuitwisseling,… Altijd patiëntgericht. En nu, enkele illustraties… Samenwerkingen en overleg

Inter-diensten/zorgeenheden Inter-organen van de TSI-gezondheidszorgen Binnen de organen van de TSI- gezondheidszorgen (multidisciplinaire teams) Interne samenwerkingen in het NPC Saint-Martin

24 UPML Project PHILEAS 20 bedden Outreaching Reguliere zorgstructuren MSP, IHP, CT… Thuis SPAD,SSM Thuiszorg diensten Plejade Aval Opwaarts C.D.S. Justitie- huis Stabilisatie, autonomie, resocialisatie en re-integratie… IHP 5 bedden Project HAPI 2 bedden HMSM Psychiatrische annexen E.D.S. ESTIM Lg MSP 5 bedden Outreaching

Intern overleg in het NPC Saint-Martin Voorbeelden: Overleg tijdens de opname (UPML PHILEAS) in aanwezigheid van de patiënt -Therapeutische projecten : « ISIS » (2008) -Overleg na opname (2010) -Overleg tijdens opname (2014)

Intern overleg in het NPC Saint-Martin Overleg tijdens de opname (vervolg) : Om de 6 weken Patiënt zorgverlener Familie/ Verwanten NetwerkPsychiater Re-integratie project Therapeutische modules Ontslag Sociale vaardigheden Bezetting Evolutie opname

Intern overleg in het NPC Saint-Martin Overleg na opname (outreaching in aval) Om de 3 maanden Patiënt zorgverleners Familie/ Naasten Netwerk Psychiater voogd Verduidelijking van de rollen Externe opvolging Stand van zaken Sociale integratie Bezetting Crisis momenten

Een aantal mogelijkheden Soortgelijke pilootprojecten (CRP Les Marronniers en CHJ Titeca) Diensten die personen opvangen die onder het statuut van sociale bescherming vallen: andere ziekenhuizen, MSP, IHP, mobiele teams, etc. De annexen en psychiatrische instellingen voor sociale bescherming De commissies voor sociale bescherming, de Psychosociale Diensten, de Justitie assistenten De TSI en CSEI coördinatoren Het mobiel sociaal netwerk De werkgroep Zorgtraject voor geïnterneerden (ZTG) … Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin

Voorbeelden Jaaroverzicht met het EDS van Paifve Jaarlijkse evaluatie van de samenwerkingen met de medewerkers van justitie Voordelen: Verbeteren van de samenwerkingen in het belang van de patiënt Bevordering van goede praktijken Alternatieven of andere werkmethoden vinden in complexe situaties

Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin Voorbeelden: Immersie van het personeel: –België: Sector Justitie: AP, EDS, … Sector Gezondheid: ziekenhuizen, mobiele teams,… –Buitenland: Project Erasmus + Tuto Voordelen: Ontdekken van nieuwe praktijken Doorgeven van praktijken Kennis nemen van andere realiteiten en arbeidsvoorwaarden

Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin Voorbeelden: Gemeenschappelijk onderzoeksproject met de unit HEGOA van het CHJ Titeca –Overdrachtsfactoren en contra-overdrachtsfactoren die het werken met geïnterneerde patiënten bemoeilijken? Voordelen: Overleg tussen de belanghebbenden over onderzoeksonderwerpen Middelen verenigen Beschikken over consequente en vergelijkbare criteria

Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin Illustraties: Time-out: De heer A: Time-out 3 maanden Hospitalisatie > 2 jaar Apragmatisme Instabiliteit mentale toestand -Opstarten IHP benaderingen -Hygiëne ++ -Betere relaties t.o.v. anderen Ontslag uit IHP ( 4 maand later )

Voordelen: Re-integratie faciliteren Momenten van rust verlenen aan patiënten en teams Uit het kader treden Een nieuw inzicht bij brengen Een verandering inzetten Steunen op de complementariteit en de solidariteit tussen de teams en ze stimuleren

Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin Voorbeelden Het ‘Groupe de Travail Circuit de Soins Internes (GTCSI)’ -Initiatief van het : ‘Groupe de l'Inter-Plates-formes de Wallonie, Bruxelles et de la Communauté Germanophone’ -Opgericht in Reflectie over het probleem van de geïnterneerden -Doel: organiseren van netwerken en zorgcircuits voor geïnterneerden -Subwerkgroepen: onderzoek, wetgeving, zorgcircuit en Goede Praktijken Meer inlichtingen?

Externe samenwerkingen van het NPC Saint-Martin Voorbeelden: Specifieke acties van de subgroep Zorgcircuits en Goede Praktijken : Creëren van een praktijk gericht overleg tussen veldwerkers Complexe en chronische situaties Zich laten inspireren door de praktijk van het WaB-netwerk (Wallonie-Bruxelles, 2003) «voor het uitwerken van goede samenwerkingspraktijken tussen hulpverleners voor middelengebruikers» Overlegpraktijk aanvankelijk uitgewerkt voor de sector van de verslavingszorg maar om gezet naar Sociale Bescherming Theoretische referenties : G. De Leon, Prochaska, Di Clemente

Problematiek Model OORZAKEN IMPACT Veldwerkers: Overleg en zorgtrajecten

Problematiek : Het aantal geïnterneerde patiënten in AP en in EDS Sector internering OORZAKEN IMPACT Veldwerkers: Overleg en zorgtrajecten Verzadiging van de AP en EDS Lange Procedure Complexe pathologie Gebrek aan informatie Zeldzame definitieve vrijlatingen Gebrek aan alternatieve structuren Kwaliteit van zorg Lang verblijf Verlies van autonomie Langdurige procedures voor aanmeldingen Stigmatisering van de geïnterneerden Respect en waardigheid van de patiënten

De geïnterneerde patiënten vrijgelaten op proef gere-integreerd indien geen nieuwe delicten OORZAKEN IMPACT Veldwerkers: Overleg en zorgtrajecten Het aantal patiënten in A.P. Gebrek aan overleg Uitputting van de zorgteams Beperkte “crisis” diensten De diversiteit van de praktijken De wet Opgesloten en zonder behandeling ‘flashback’ naar het parcour van de geïnterneerde Terughoudend- heid van de zorginstellingen om geïnterneerden op te nemen Langdurige procedures voor aanmeldingen

Principes en Acties Het betrekken van veldwerkers «Een zekere invloed ontwikkelen op wat we kunnen» Overlegvergaderingen (om de twee maanden = uitwerken van zorgpaden door veldwerkers) Uitwerken van «minder strakke» zorgpaden om te kunnen genieten van institutionele complementariteit Oriëntaties vergemakkelijken Gebrek aan overleg Gebrek aan informatie Langdurige procedures voor aanmeldingen De diversiteit van de praktijken Opbouw van een praktijkoverleg tussen veldwerkers (Bottom-up benadering)

Een specifiek doel: overleggen de huidige situatie Een aanmelding Een instelling Een TSI OK Weigering Behandeling Re-oriëntatie EDS AP Een instelling Een TSI OK

Een specifiek doel: overleggen de gewenste situatie Een Aanmelding Een instelling Een TSI OK Weigering Behandeling Instellingen EDS AP Overleg OK

Een specifiek doel: Overleggen OK Weigering EDS AP Overleg Voordelen:

Samenwerkingen en overleg Onderdompeling Uitwisseling van praktijken/ ervaringen Time-out Interinstitutioneel overleg Ontmoetingen met partners Overleg tijdens/na ziekenhuisopname Jaarlijkse evaluaties …

SWOT analyse: samenwerkingsverbanden/overleg SWOTT ROEVEN Z WAKKE PUNTEN I NTERN  Soepelheid van de zorgtrajecten  uitwerking van de zorgtrajecten op basis van de behoeften van de patiënten  Patiënt staat centraal  Het betrekken van de veldwerkers  Preventie van/Anticipatie op de risicosituaties voor patiënten  Verbetering van de doeltreffendheid in crisissituaties  Aanhoudende moeilijkheden ondanks samenwerkingen en overleg  Tijdrovend werk  Vertrouwen, beroepsgeheim, geïnformeerde toestemming, enz. E XTERN O PPORTUNITEITEN  Financiering?  Organisatie van het zorgtraject voor geïnterneerden B EDREIGINGEN  Niet dezelfde middelen voor grote en kleine organisaties  Gebrek aan beschikbaarheid van personeel van kleine organisaties

Bedankt