Vlaamse krachtlijnen inzake aanpak spijbelproblematiek

Decreet IJH 12/7/2013 Vlaamse richtlijnen (parketten-generaal, Vaste Commissie van de Lokale Politie, Departement Onderwijs en Vorming en Agentschap Jongerenwelzijn) Spijbelnota West-Vlaanderen Oorsprong Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 2

3 Spijbelen is een inbreuk op de wet betreffende de leerplicht. De verantwoordelijkheid voor het naleven van de leerplicht ligt in eerste instantie bij de opvoedingsverantwoordelijken en kan wettelijk worden gesanctioneerd. De effecten die het spijbelen kunnen hebben op de ontwikkeling van een jongere, kunnen worden beschouwd als een verontrustende situatie (VOS) waarvoor het inschakelen van hulpverlening aangewezen kan zijn. VOS = “een situatie die de ontwikkeling van een minderjarige bedreigt doordat zijn psychische, fysieke of seksuele integriteit of die van een of meer leden van zijn gezin wordt aangetast of doordat zijn affectieve, morele, intellectuele of sociale ontplooiingskansen in het gedrang komen, waardoor het aanbieden van jeugdhulpverlening maatschappelijk noodzakelijk kan zijn.”

Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 4

5 es/2014_Brochure_decreetIJH.pdf Germeijs V., Het Decreet Integrale Jeugdhulp voor Dummies, Caleidoscoop, jg. 25 nr. 4, p

In hedendaagse samenleving is diploma secundair onderwijs een belangrijke voorwaarde om de arbeidsmarkt succesvol te betreden en erin te blijven Schoolverzuim correleert sterk met vroegtijdig schoolverlaten (VSV)

Gevolgen van vroegtijdig schoolverlaten VSV-beleid is investering waard: elke geïnvesteerde euro verdient zich 8x terug

Kans op VSV VSV vraagt een integrale aanpak van verschillende actoren over diverse beleidsterreinen

Traject school – CLB bij ongewettigde of zorgwekkende afwezigheden

Rol gemeenschapswachten

Aanpak spijbelproblematiek door de cel preventie. ► Start: schooljaar , i.s.m. 3 secundaire scholen. Nu: uitgebreid naar 10. ► Project cel preventie. ► Doel: “hardleerse spijbelaars”, waarbij C.L.B. noch de school contact krijgen met de ouders, worden bezocht door de preventieambtenaar. ► Criteria: 1. de aanmelding moet gaan over een leerling uit Kortrijk (= gebied beperkend); 2. de aanmelding dient – BIJ VOORKEUR - te gebeuren voor leerlingen uit de 1 ste en 2 de graad van het Kortrijks secundair onderwijs (= doelgroep beperkend en om het preventief werken ten volle te laten gedijen) en 3. de aanmelding gaat over leerlingen die maximaal 5 halve dagen ongewettigd afwezig zijn (=risico beperkend opdat de leerling niet van school gestuurd wordt).

Aanmeldingen: Schooljaar: Aantal aanmeldingen:17 (1 uit VTI, 2 uit CDO en 14 uit het K.T.A. Kortrijk) 19 (1 uit Middenschool 3 Hofsteden, 1 uit BUSO Lage Kouter, 2 uit het CDO en 15 uit het K.T.A. Kortrijk) 4 (4 uit het K.T.A. Kortrijk) Leerling volgt terug op regelmatige basis les: Leerling stopt met school, blijft spijbelen of wordt uitgeschreven uit school: 534

1° Spijbelproblematiek is ook een problematiek in het basisonderwijs. 2° Aanmeldingen: - maar 4 op de 10 scholen doen aanmeldingen; - gebeuren meestal té laat (na 15, 20 halve dagen onwettige afwezigheid). Hoe sneller men op de bal speelt (na maximum 5 halve dagen onwettige afwezigheid) hoe sneller het probleem kan aangepakt worden. 3° Huisbezoeken: vaak kampt het gezin met meerdere problemen. Een doorverwijzing naar hulpverlenende instanties is aangewezen indien dit nog niet gebeurd is. 4° Aanpak “valse” ziektebriefjes en huisdokters motiveren om DIXIT-attesten te schrijven. 5° Draagkracht cel preventie m.b.t. aantal interventies. Knelpunten:

Spijbelnota parket West-Vlaanderen De rol van politie en parket in de aanpak van spijbelen na het decreet IJH

(pedagogische) Onmacht is de situatie waarbij de opvoedingsverantwoordelijken uit onvermogen er niet in slagen om hun kind(eren) aan de leerplicht te laten voldoen. = VOS Hulpverlening Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 18 Onwil of onmacht?

Onwil houdt de situatie in waarbij de opvoedingsverantwoordelijken moedwillig (niet uit onvermogen) hun kinderen thuis houden van school of op de hoogte zijn van het spijbelprobleem van hun kinderen maar daar verder ongeïnteresseerd voor blijven. = inbreuken op de wetgeving leerplicht Gerechtelijke vervolging Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 19 Onwil of onmacht?

Melding door de school In overleg met CLB Via meldingsfiche Bij de PZ waar de school is gelegen Bij het aanspreekpunt voor de scholen School en CLB blijven opvolgen! Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 20 Politie

Onwil van de ouders opsporingsonderzoek VOS anti-spijbelcontract (Eenmalig voor beginnende spijbelaars!) Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 21

Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 23

VOS # Klasseren ZG # Doorverwijzing brede instap # Aanmelding GV # Vordering JR Inbreuk wetgeving leerplicht # klasseren ZG (indien geregulariseerd) # Oriënterend gesprek # Dagvaarding politierechtbank Nathalie Leenknecht - Parketcriminoloog Jeugd en Gezin 24 Parket