Lessenserie voor groep vier en acht Petra Schilder Esther Soeters Hoogezand, juni 2010 Kerndoelen: 2,3, 33, 42,44, 45, 55

Kennisgebieden en kerndoelen: Nederlandse taal: 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uit- brengen van verslag, het geven van uitleg, het instru- eren en bij het discussiëren. 3 De leerlingen leren informatie te beoordelen in discus- sies en in een gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren.

Kennisgebieden en kerndoelen: Mathematica: 33: De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. Techniek / natuur- en of scheikunde: 42 : De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur;

Kennisgebieden en kerndoelen: Techniek: 44: De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik; Aarde en ruimte: 45: De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. Kunstzinnige oriëntatie: 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.

De doelgroepen Groep acht Groep vier

Les 1 groep vier: Driehoeken & vierkanten LesbeschrijvingLeerlingmateriaalEvaluatie

Les 2 groep vier: Huis bouwen EvaluatieLesbeschrijvingLeerlingmateriaal

Les 3 groep vier: Hutten bouwen EvaluatieLesbeschrijvingLeerlingmateriaal

Les 4 groep vier: Speeltoestellen maken EvaluatieLesbeschrijvingLeerlingmateriaal

Les 1 groep acht: Knikkerbaan EvaluatieLesbeschrijving

Les 2 groep acht: Hoe hoog wordt de toren? EvaluatieLesbeschrijving

Les 3 groep acht: Draad steviger maken EvaluatieLesbeschrijving

Les 4 groep acht: In weer en wind EvaluatieLesbeschrijving

Verantwoording: visie 1.Doorgaande lijn: in onze lessencyclus is een duidelijke opbouw. Van een doorgaande lijn binnen de school is nog geen sprake, dit is voor ons de aftrap naar hopelijk een teambrede visie op techniek. 2.Verwondering: d.m.v. proeven in de lessen willen we de motivatie en verwondering stimuleren. 3.Proeven met vaste opbouw: bij elke proef wordt er gewerkt met een stappenplan. Hierdoor leren kinderen bij elke stap tot een nieuw doel te komen. 4.Differentiatie: bij elke les is er een verdiepingsopdracht voor snelle leerlingen. 5.Ervaringsgericht werken: Aan de hand van de proeven hebben ze inzicht gekregen in de gebruikte technische principes, (constructie, verbinding, overbrenging), de keuze van de gebruikte materialen en de gereedschappen.

Achtergrondinformatie leerkracht Klik hier voor de achtergrond informatie.

Organisatievormen Inleiding: Klassikale start, leerkracht daagt uit met filmpje of plaatjes of een proef en legt de opdracht uit. Kern: Samenwerkingsopdrachten, de kinderen werken in groepjes van twee tot vier leerlingen. Indeling op basis van: competenties, sekse en cognitief niveau. Afsluiting: Klassikale afsluiting, evaluatie van de les, presentatie van gemaakte werk.

Verwerkingsvormen Verwerkingsvorm per onderzoeksfase: 1.Confrontatie: plaatjes of filmpjes klassikaal laten zien uit praktijk, vragen stellen, gesprek voeren; 2.Verkennen: voorspellingen doen, vragen stellen; 3.Opzetten experiment: doet de leerkracht vooraf; 4.Uitvoeren experiment: proef doen, metingen opschrijven; 5.Concluderen: door klassikaal gesprek; 6.Presenteren resultaten: klassikaal resultaten bekijken en bespreken; 7.Verdiepen/verbreden: variabele veranderen in onderzoek opnieuw laten uitvoeren.

Verwerkingsvorm per ontwerpfase: 1.Probleem constateren: klassikale vraag of uitdaging stellen, eisen daarbij ook stellen; 2.Verkennen: klassikaal gesprek over aanpak en oplossing; 3.Ontwerpvoorstel maken: leerlingen maken schets; 4.Uitvoeren: volgens plan werken, leerlingen werken in koppels of in groepjes aan opdracht; 5.Testen evalueren: tussendoor testen en naderhand klassikaal, 6.Presentatie: klassikale presentatie, leerkracht evalueert gekozen ontwerpstrategie; 7.Verdieping / verbreden: vergelijking met echte constructies, kinderen discussiëren over gekozen ontwerpstrategie.

Bronvermelding Boeken: Haarhuis, A. Kersbergen, C. (2001) Natuuronderwijs inzichtelijk, Bussum: uitgeverij Coutinho Richard, E. Loeschnig, L. Mandell, M. (2005) 365 nieuwe natuur- en scheikunde proefjes, Rijswijk: Uitgeverij Elmar Janssen, Karin (2007) Methode Natuniek, Baarn: ThiemeMeulenhoff Internet: &gids_from1=0

Keuze van de bronnen: Verschillende bronnen gebruikt voor de informatie om de betrouwbaarheid van de informatie te vergroten. Daarbij is kritisch gekeken naar het niveau van de informatie en of de verschillende bronnen qua informatie overeenkomen; Plaatjes en filmpjes van internet voor confrontatie in lessen. Om leerlingen nieuwsgierig en enthousiast te maken hebben we veelvuldig het internet gebruikt, plaatjes en filmpjes lieten we zien op het digibord; Voor het zoeken naar informatie voor lessen of voor het opdoen van ideeën keken we naar het niveau van de groep.

ICT ICT Digibord Filmpjes Conforntatie Google Powerpoint (groep 8) WikipediaKennisnet Plaatjes Confrontatie

Didactiek: Verschillen tussen leerlingen In de lessen is gebruik gemaakt van de verschillende intelligenties van M.I. (Gardner) Op deze manier kunnen kinderen verschillende leerstijlen benutten. Voor de snellere leerlingen zit er bij elke les een verdiepingsopdracht. Tijdens de lessen wordt er coöperatief gewerkt. Leerlingen met verschillende intelligenties werken samen, zodat ze van elkaar kunnen leren.

Activerende didactiek 1.Effectieve communicatie tussen leerlingen onderling en met de leerkracht. 2.Sociale competenties 3.Rijk klassemilieu 4.Leren is actief, uitdagend en onderzoekend 5.Zone van de naaste ontwikkeling 6.Wetenschappelijke denkcirkel 7.Begeleidingsstijl / leerkrachtstijl

Wetenschappelijke aanpak Leerlingen werken aan de volgende wetenschappelijke vaardigheden in deze lessenserie: Observeren (gr. 4 en 8) Ruimte en tijdrelaties leggen (gr. 8) Classificeren (gr. 4) Hypothesevorming (gr. 8) Voorspellen (gr. 4 en 8) Experimenteren met eerlijke proef (gr. 4 en 8) Manipuleren en controleren (gr. 4 en 8) Meten (gr. 4 en 8) Analyseren (gr. 4 en 8) Concluderen (gr. 4 en 8) Interpreteren (gr. 4 en 8) Communiceren (gr. 4 en 8)

Principes van techniekonderwijs Opdracht en program van eisen van leerkracht; Gegevens verzamelen; Ontwerp of schets maken; Uitvoeren van de opdracht a.d.h.v. schets; Testen van het ontwerp; Klassikale evaluatie; Verdieping.

Doorgaande lijn Twee groepen (groep vier en acht) Groep vier m.n. basiskennis (constructie: vorm, materiaal en verbindingen) Groep acht m.n. kennis uitbouwen. N.B. Beginniveau voor techniek was laag vandaar dat de lessen daar op aangepast zijn.

Integratie met andere vakken: Taal; Rekenen; Biologie; Geschiedenis; Aardrijkskunde; Lezen; Creatieve vakken; Sociaal-emotionele vorming.

Vragen en/of opmerkingen