Baker & McKenzie Amsterdam N.V. is een vennootschap van Baker & McKenzie Internationaal, een Zwitserse Verein waarvan vennootschappen over de gehele wereld lid zijn. In overeenstemming met de in de professionele dienstverlening gebruikelijke terminologie wordt met de term "partner" bedoeld personen die partner zijn van een dergelijke vennootschap of een daaraan gelijkwaardige functie bekleden. De term "kantoor" wordt gebruikt om te verwijzen naar een vestiging van een dergelijke vennootschap. © 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Collectief Ontslagrecht Mirjam de Blécourt Remke Scheepstra

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Betrokken partijen UWV / Regering Beheer top bedrijf Lokaal beheer Raad van Commissarissen Werknemers(E)WoCoVakbonden Publieke opinie Media Aandeel- houders Adviseurs 1

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Wettelijk kader (1) Wet Melding Collectief Ontslag Artikel 3 WMCO Indien een werkgever (7:610 BW) voornemens is  de dienstbetrekking van tenminste 20 werknemers (7:610 BW)  binnen één UWV werkgebied  binnen een tijdvak van drie maanden te beëindigen 2

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Wettelijk kader (2) Wet Melding Collectief Ontslag Melding  UWV  Bonden Raadpleging  mogelijkheden collectief ontslag voorkomen/verminderen  gevolgen verzachten  herplaatsing/omscholing 3

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Ontslagrecht: algemeen (1) Huidige situatie  Beëindiging in het algemeen (keuze werkgever) – m.u.v. ‘dringende reden’: Beëindiging door opzegging (UWV) Ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de bevoegde rechter Beëindiging door wederzijds goedvinden 4

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Ontslagrecht: algemeen (2) Ongelijkheid  De keuze van de werkgever voor beëindiging door middel van een UWV procedure of een via de rechtbank  de rechtbank kent een ontslagvergoeding toe aan de werknemer  Het UWV kan geen ontslagvergoeding toekennen. Werknemers kunnen wegens kennelijk onredelijk ontslag een procedure voeren bij de rechter  Werknemers in dezelfde situatie worden niet altijd gelijk behandeld 5

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Reden voor ontslag Vanaf 1 juli 2015  Beëindiging op basis van een enkelvoudige ontslagroute (de werkgever kan niet meer zelf kiezen). De route is afhankelijk van de reden voor ontslag  In het kort: Beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens (bedrijfs)economische omstandigheden of in het geval van langdurige arbeidsongeschiktheid  UWV; Beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens (dis)functioneren of andere persoonlijke redenen  rechtbank 6

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. 8 Redelijke gronden (limitatief) voor opzeggen (7:669 BW) GrondInstantie a arbeidsplaats vervalt (en herplaatsing (met scholing) is niet mogelijk)UWV b ten minste 2 jaar durende ziekteUWV c regelmatig ziekteverzuim dat onaanvaardbare gevolgen heeft voor de bedrijfsvoering Rechtbank d disfunctionerenRechtbank e verwijtbaar handelen of nalaten door werknemerRechtbank f werkweigering op grond van een ernstig gewetensbezwaarRechtbank g verstoorde arbeidsverhoudingRechtbank h andere dan de hiervoor genoemde omstandigheden, die zodanig zijn dat voortzetting van de arbeidsovereenkomst in redelijkheid niet gevergd kan worden Rechtbank 7

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Routes voor beëindiging (1)  Basisregel: Opzegging met de schriftelijke toestemming van de werknemer (7:671 BW)  Indien er geen toestemming van de werknemer is, zijn andere routes voor beëindiging: Wederzijds goedvinden met een vaststellingsovereenkomst Bij het UWV om toestemming vragen voor opzegging in het geval van de redelijke ontslaggronden a en b Ontbindingsverzoek bij de bevoegde rechter in het geval van de redelijke ontslaggronden c tot en met h Opzegging met de toestemming van een commissie, geïnstalleerd via de toepasselijke CAO 8

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Routes voor beëindiging (2) CAO-cieUWV Kantonrechter Hof Hoge Raad Kantonrechter Hof Hoge Raad a - b c - h 9

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Reorganisatie en collectief ontslag 1. UWV  Aanvraag UWV formulier Bedrijfseconomisch - economische noodzaak - organisatorische/technische wijziging(en)  wmco  Aanvraag compleet, dan pas behandeling (NB ziekte)  Ontslagregeling payroll werknemers gelijk aan werknemers (wmco) herplaatsing passende functie in de groep (opleiding, ervaring, capaciteiten) vacature redelijke termijn (opzegtermijn vanaf beslissing) uitzend/tijdelijke arbeidsovereenkomsten Route a CAO-Ontslagcommissie

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Verzet tegen opzeggen (7:682 BW)  Als een werkgever de arbeidsovereenkomst opgezegd heeft met toestemming van het UWV, dan kan een werknemer onder het nieuwe recht binnen twee (2) maanden de kantonrechter verzoeken: om de arbeidsovereenkomst te herstellen; of een billijke vergoeding toe te kennen  NB: Herstel en billijke vergoeding kunnen niet cumuleren 11

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Bedenktijd (7:671 BW) (1)  In het geval van beëindiging (i) met de schriftelijke toestemming van de werknemer of (ii) via een vaststellingsovereenkomst: bedenktijd voor de werknemer  Na het bereiken van overeenstemming, zal een verplichte bedenktijd van twee (2) weken gelden, waarbinnen de werknemer zijn toestemming met de beëindiging van het dienstverband kan intrekken – zonder reden  Als de werknemer terugkomt op de inhoud van de vaststellingsovereenkomst en er wordt binnen zes maanden een nieuwe vaststellingsovereenkomst gesloten, dan bestaat het recht op vernietiging niet nogmaals  Let op: De bedenktijd-periode is verplicht, wat betekent dat partijen er niet van kunnen afwijken! Elk beding waarbij de bedenktijd wordt uitgesloten of beperkt, is nietig 12

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Bedenktijd (7:671 BW) (2)  Indien de werkgever de werknemer – uiterlijk twee (2) werkdagen na het bereiken van wederzijds goedvinden – niet informeert over de bovengenoemde bedenktijd, zal de duur hiervan verlengd worden tot een periode van drie (3) weken Praktische suggestie: bepaal in de vaststellingsovereenkomst dat de werknemer - binnen twee weken na akkoord - de overeenkomst teniet kan doen  Voorbeeldtekst die kan worden opgenomen in de vaststellingsoverenkomst: “Werknemer heeft de mogelijkheid om de Overeenkomst zonder opgave van redenen, binnen 14 dagen na dagtekening schriftelijk te herroepen. De herroeping dient door Werkgever te zijn ontvangen binnen 14 dagen na de dag dat Werknemer schriftelijk heeft verklaard akkoord te zijn met de Overeenkomst." 13

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Verbod om de arbeidsovereenkomst te beëindigen Belangrijke veranderingen voor de praktijk  Zieke werknemers worden tegen ontslag beschermd in geval de werkgever de arbeidsovereenkomst beëindigt om (bedrijfs)economische omstandigheden (a- grond). Met andere woorden de werkgever zal geen toestemming krijgen van het UWV. Uitzondering: dit geldt niet wanneer het volledige bedrijf sluit  Belangrijk vanwege: continuering van betaling van salaris tijdens ziekte tot 104 weken reïntegratie verplichtingen  Andere opzegverboden (wegens): overgang van onderneming zwangerschap vakbond / OR leden discriminatie 14

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Transitievergoeding (7:673 BW) (1)  De kantonrechtersformule wordt afgeschaft  Er komt een transitievergoeding 15

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Transitievergoeding (7:673 BW) (2)  Een vergoeding door de Ontslagcommissie in CAO (673b BW) Gelijkwaardige voorziening gericht op voorkomen of verkorten werkloosheid 16  Aftrek van kosten voorkomen werkloosheid bredere inzetbaarheid langere opzegtermijn (non-actief)

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Billijke vergoeding (7:673 BW)  De kantonrechter kan naast de transitievergoeding nog een billijke vergoeding toekennen a)Als de werknemer geen recht heeft op een transitievergoeding omdat de arbeidsovereenkomst nog geen 24 maanden heeft geduurd b)Of in het geval van bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld: Ontbinding of opzegging als gevolg van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de zijde van de werkgever In hoger beroep wordt vastgesteld dat de kantonrechter de arbeidsovereenkomst ten onrechte heeft ontbonden en de werkgever is door de rechter niet veroordeeld tot herstel van de arbeidsovereenkomst Einde van het dienstverband vanwege een reorganisatie, waarbij de werkgever binnen 6 maanden een andere werknemer in dienst neemt voor hetzelfde werk Opzegging door de werkgever zonder toestemming van UWV* Opzegging door de werkgever in strijd met een opzegverbod* Wanneer werkgever zich niet houdt aan de verplichtingen van de Wet Melding Collectief Ontslag* * In deze situaties kan de werknemer eerst het ontslag door de rechter laten vernietigen en zijn dienstverband dus laten herstellen. De vergoeding wordt pas toegekend wanneer de werknemer dit niet heeft gedaan 17

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Tips & Tricks WWZ 1. Bedenktijd / herroepingstermijn Bepaal in de vaststellingsovereenkomst dat de werknemer - binnen twee weken na akkoord - de overeenkomst teniet kan doen 2. Aanvragen ontslagvergunning grond a Via werkgeversportaal 3. Grond a – Bedrijfseconomische redenen economische noodzaak organisatorische of technogische wijzigingen 4. Vast voor flexibel 5. Vacatures binnen groep herplaatsingsmogelijkheden 6. Payroll werknemer Anticipeer 7. Volgorde UWV aanvragen en individuele gesprekken 8. SP tot CAO verheffen? 18

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. 19

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. 20 De grens van 20 werknemers (I) Wie tellen niet mee?  Artikel 2 WMCO: WMCO niet van toepassing bij ontslag vanwege persoonlijke redenen. Redenen die de persoon van de werknemer betreffen. Beëindiging in proeftijd Seizoensarbeid

© 2015 Baker & McKenzie Amsterdam N.V. De grens van 20 werknemers (II) Wie tellen wel mee?  Alle vormen van beëindiging die op initiatief van de werkgever plaats vinden Opzegging (UWV ontslagvergunningsprocedures) Ontbinding door kantonrechter o hoger beroep o als toestemming UWV geweigerd o niet t.o. contract bepaalde tijd Beëindigingsovereenkomsten Statutair Directeur 21