Standpunt NVA Masterclass Catharina ziekenhuis zaterdag 18 april 2015

Taakverschuiving en taakherschikking: aanleiding Kabinetsbesluit: Met taakherschikking wordt een deel van de verwachte toename van de zorgvraag opgevangen. De discussie over taakherschikking moet een kwaliteitsimpuls genereren. Het moet voor verpleegkundigen en paramedici een interessant carriereperspectief bieden.

De toekomst: Taakverschuiving: het in opdracht van een arts uitvoeren van werkzaamheden door niet-zelfstandig bevoegde zorgprofessionals, die voorheen alleen door artsen werden verricht. Voorbeeld: de anesthesiemedewerker (Dit is reeds lang toegestaan binnen de wet BIG, mits beide partijen overtuigd zijn van de vakkundigheid van de opdrachtnemer en er een mogelijkheid is van toezicht en eventuele tussenkomst van de opdrachtgever. Voorbeeld: anesthesiemedewerker.) Taakherschikking: het structureel herverdelen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, bijvoorbeeld van arts naar PA of van arts naar PSA praktijkspecialist. (Het gaat hier om afstoten van taken, zoals bijvoorbeeld het preoperatief spreekuur of het geven van anesthesie.)

Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidzorg (BIG) Doel wet BIG: beschermen van de burgers tegen ondeskundig en onzorgvuldig medisch handelen “Kwaliteitswet” 1997: het staat eenieder vrij om handelingen op het gebied van de individuele gezondheidzorg te verrichten; maar: Systeem van titelbescherming Aangewezen voorbehouden handelingen Straf voor degene die buiten noodzaak schade aanricht aan de gezondheid van de patiënt

1 januari 2012: wijziging wet BIG VS’s en PA’s hebben tijdelijk (5 jaar) de wettelijke bevoegdheid om zelfstandig bepaalde voorbehouden handelingen te indiceren en te verrichten. Tijdelijk experiment Tijdelijke status wordt vervangen door een definitieve regeling, met medeneming van de evaluatie resultaten.

Welke voorbehouden handelingen? AMVB: Heelkundige handelingen Endoscopieen Catheterisaties Injecties Puncties Electieve cardioversies Defibrillatie Voorschrijven van UR geneesmiddelen (art 1, lid 1, onderdeel S Geneesmiddelenwet.

Voorbehouden handelingen. Niet: Het onder narcose brengen is niet aangewezen als handeling die zelfstandig verricht mag gaan worden.

Voorbehouden handelingen. Niet: Het onder narcose brengen is niet aangewezen als handeling die zelfstandig verricht mag gaan worden. (Kan wel tot het takenpakket van bijvoorbeeld een PA gaan horen in het kader van taakdelegatie, onder verantwoordelijkheid arts)

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend Vallen binnen hun deskundigheidsgebied

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend Vallen binnen hun deskundigheidsgebied Zijn van een beperkte complexiciteit

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend Vallen binnen hun deskundigheidsgebied Zijn van een beperkte complexiciteit Worden routinematig verricht

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend Vallen binnen hun deskundigheidsgebied Zijn van een beperkte complexiciteit Worden routinematig verricht De risico’s zijn overzichtelijk.

Voorwaarden Handelingen: Zijn op grond van de wet aan de VS/PA toegekend Vallen binnen hun deskundigheidsgebied Zijn van een beperkte complexiciteit Worden routinematig verricht De risico’s zijn overzichtelijk. Volgens landelijke richtlijnen, standaarden en afgeleide protocollen. VS of PA moet bekwaam zijn voor de desbetreffende handeling

Verantwoordelijkheden bij taakherschikking Oude situatieNieuwe situatie (met PA / VS) Instelling: verantwoordelijk voor kwaliteit van zorg (Kwaliteitswet Zorginstellingen, KWZ) Instelling: verantwoordelijk voor kwaliteit van zorg (Kwaliteitswet Zorginstellingen, KWZ) ‘Hoofdbehandelaar’: (Arts) - medisch inhoudelijke behandeling (door hemzelf) - de regie van de behandeling van de cliënt door hemzelf en andere specialisten en zorgverleners ‘Hoofdbehandelaar’: (Arts of PA/VS?) - medisch inhoudelijke behandeling (door hemzelf) - de regie van de behandeling van de cliënt door hemzelf en andere specialisten en zorgverleners Arts: verantwoordelijk voor de opdracht VBH: - de indicatie - de beslissing tot opdracht - toetsen bekwaamheid - zorgen voor toezicht en tussenkomst - randvoorwaarden (protocollen, scholing, evaluatie etc.) VS/PA (voor zover zelfstandig bevoegd) verantwoordelijk voor: - Indicatie VBH - uitvoeren van de verrichting - bewaken van grenzen

Verantwoordelijkheden bij taakherschikking Oude situatieNieuwe situatie (met PA / VS) Instelling: verantwoordelijk voor kwaliteit van zorg (Kwaliteitswet Zorginstellingen, KWZ) Instelling: verantwoordelijk voor kwaliteit van zorg (Kwaliteitswet Zorginstellingen, KWZ) ‘Hoofdbehandelaar’: (Arts) - medisch inhoudelijke behandeling (door hemzelf) - de regie van de behandeling van de cliënt door hemzelf en andere specialisten en zorgverleners ‘Hoofdbehandelaar’: (Arts of PA/VS?) - medisch inhoudelijke behandeling (door hemzelf) - de regie van de behandeling van de cliënt door hemzelf en andere specialisten en zorgverleners Arts: verantwoordelijk voor de opdracht VBH: - de indicatie - de beslissing tot opdracht - toetsen bekwaamheid - zorgen voor toezicht en tussenkomst - randvoorwaarden (protocollen, scholing, evaluatie etc.) VS/PA (voor zover zelfstandig bevoegd) verantwoordelijk voor: - Indicatie VBH - uitvoeren van de verrichting - bewaken van grenzen

Physician assistants/ verpleegkundige specialist Verpleegkundig SpecialistPhysician Assistant OpleidingNVAO geaccrediteerde masteropleiding NVAO geaccrediteerde HBO masteropleiding medische zorg binnen een deelgebied van de geneeskunde VooropleidingHBO verpleegkunde HBO gezondheidszorg / Paramedici / Klinisch verloskundigen Instroomeisen - Minimaal 2 jaar werkervaring - Opleider / leermeester en opleidingsplaats - Minimaal 2 jaar klinische werkervaring - Opleider / leermeester en opleidingsplaats duurDuaal 2 jaarDuaal 2,5 jaar Inhoud Specialistisch: - Acute zorg bij somatische aandoeningen - Chronische zorg bij somatische aandoeningen - Preventieve zorg somatische aandoeningen - Intensieve zorg somatische aandoeningen - Geestelijke gezondheidszorg Generalistisch: - Breed geneeskundig uitstroomprofiel; daarnaast specifiek medische bekwaamheden binnen specialisme waar deze werkzaam is Accent - Gericht op verpleegkundige beroepsuitoefening en specialisatie op specifieke (medische) deelvaardigheden - Gericht op één of enkele ziekte gerelateerde patiëntengroepen - Patiëntgerichte specialisatie - Verwerving van vaardigheden over de volle breedte van het medisch domein; daarna gericht op taken binnen medische specialisatie. - Richt zich op medisch specialismegebonden patiëntengroepen. - Taakgerichte specialisatie [1] [1] Kwaliteit na diplomering is gewaarborgd door dezelfde eisen aan herregistratie te stellen als die gelden voor een medisch specialist, inclusief, verplichte nascholing (200 categorie A punten per 5 jaar), verplichte deelname aan jaargesprekken en complicatieregistratie.

Physician assistants/ verpleegkundige specialist Curriculum - CANMeds competenties / klinisch handelen - Kwaliteitszorg - Wetenschappelijk onderzoek - CANMeds competenties / medisch klinisch handelen - Evidence Based Medicine - Stages in hoofdvakken geneeskunde Deskundigheidsgebied Het zelfstandig verrichten van handelingen die betrekking hebben op de uitoefening van het deelgebied (5 deelgebieden) van het beroep waarvoor zij een erkende specialistentitel mogen voeren Het zelfstandig verrichten van handelingen op het deelgebied van de geneeskunde waarbinnen de PA is opgeleid. Deze handelingen omvatten het onderzoeken, behandelen en begeleiden van patiënten met veel voorkomende aandoeningen binnen dat deelgebied van de geneeskunst. BIGBIG registratie (art. 14) Beroepstitel Tuchtrecht Geen BIG registratie (Wel kwaliteitsregister) Geen beroepstitel Geen wettelijk tuchtrecht (wel privaatrechtelijk) Wel bescherming opleidingstitel (na 2017 zal de PA worden ondergebracht in het BIG- register met daaraan gekoppeld het tuchtrecht) [1] Kwaliteit na diplomering is gewaarborgd door dezelfde eisen aan herregistratie te stellen als die gelden voor een medisch specialist, inclusief, verplichte nascholing (200 categorie A punten per 5 jaar), verplichte deelname aan jaargesprekken en complicatieregistratie.[1] Kwaliteit na diplomering is gewaarborgd door dezelfde eisen aan herregistratie te stellen als die gelden voor een medisch specialist, inclusief, verplichte nascholing (200 categorie A punten per 5 jaar), verplichte deelname aan jaargesprekken en complicatieregistratie. Verpleegkundig SpecialistPhysician Assistant

NVA en NAPA: januari 2015 Document over taakherschikking en taakverschuiving. Vooral: taakverschuiving. Taakherschikking in nauwe samenwerking met de vakgroep Anesthesiologie

Perioperatief domein De toegevoegde waarde van de anesthesioloog in het perioperatieve anesthesiologische traject zijn de kennis en kunde van de anesthesiologie in de volle breedte specialisme overschrijdende kennis kennis van de afdelingsgebonden processen, procedures en protocollen en daarmee de eindverantwoordelijkheid om deze in te richten, op te stellen en actueel te houden. de autorisatie om in het perioperatieve traject te sturen

Uitgangspunten De (vakgroep / maatschap) anesthesiologie is medisch inhoudelijk en organisatorisch integraal eindverantwoordelijk voor het gehele anesthesiologische perioperatieve zorgtraject.

Uitgangspunten De (vakgroep / maatschap) anesthesiologie is medisch inhoudelijk en organisatorisch integraal eindverantwoordelijk voor het gehele anesthesiologische perioperatieve zorgtraject. Naar het oordeel van de projectgroep kan uitsluitend sprake zijn van taakherschikking wanneer: anesthesiologen beschikbaar zijn voor directe supervisie of consultatie en de PA die anesthesiologische taken uitvoeren verbonden zijn aan de afdeling anesthesiologie (vakgroep / maatschap).

Preoperatief De volgende deeltaken zijn te onderscheiden: Kennisnemen van dossier Vastleggen klinische gegevens

Preoperatief De volgende deeltaken zijn te onderscheiden: Kennisnemen van dossier Vastleggen klinische gegevens Voorschrijven en vastleggen medicatie Vastleggen informatie met betrekking tot anesthesie, operatie en opname

Preoperatief De volgende deeltaken zijn te onderscheiden: Kennisnemen van dossier Vastleggen klinische gegevens Voorschrijven en vastleggen medicatie Vastleggen informatie met betrekking tot anesthesie, operatie en opname Aangeven specifieke maatregelen Consulten aanvragen Adviezen consulenten (al dan niet) uitvoeren en vastleggen

Preoperatief De volgende deeltaken zijn te onderscheiden: Kennisnemen van dossier Vastleggen klinische gegevens Voorschrijven en vastleggen medicatie Vastleggen informatie met betrekking tot anesthesie, operatie en opname Aangeven specifieke maatregelen Consulten aanvragen Adviezen consulenten (al dan niet) uitvoeren en vastleggen Informeren patiënt, documenteren en vastleggen informed consent

Preoperatief De volgende deeltaken zijn te onderscheiden: Kennisnemen van dossier Vastleggen klinische gegevens Voorschrijven en vastleggen medicatie Vastleggen informatie met betrekking tot anesthesie, operatie en opname Aangeven specifieke maatregelen Consulten aanvragen Adviezen consulenten (al dan niet) uitvoeren en vastleggen Informeren patiënt, documenteren en vastleggen informed consent Vastleggen wel/geen akkoord anesthesioloog Overleg met chirurg indien anesthesioloog niet akkoord

Peroperatief Op operatiekamer voor de start van de anesthesie Finale controle apparatuur en instrumentarium door anesthesioloog of herschikt naar de PA

Peroperatief Op operatiekamer voor de start van de anesthesie Finale controle apparatuur en instrumentarium door anesthesioloog of herschikt naar de PA Time out bespreking tussen operateur, anesthesioloog, anesthesiemedewerker, operatieassistent (in de aanwezigheid van de patiënt), vóór de inleiding van anesthesie.

Peroperatief Op operatiekamer voor de start van de anesthesie Finale controle apparatuur en instrumentarium door anesthesioloog of herschikt naar de PA Time out bespreking tussen operateur, anesthesioloog, anesthesiemedewerker, operatieassistent (in de aanwezigheid van de patiënt), vóór de inleiding van anesthesie. Operatie Start anesthesie De voorbehouden handeling ‘onder narcose brengen’ is niet aangewezen als handeling die zelfstandig verricht mag gaan worden. Geen taakherschikking, wel: taakverschuiving.

Indien herschikking van taken naar de PA plaats vindt zijn de voor het gehele anesthesiologische perioperatieve traject geldende uitgangspunten van toepassing: er is een anesthesioloog beschikbaar voor directe supervisie of consultatie. de PA die anesthesiologische deeltaken uitvoert is verbonden aan de afdeling anesthesiologie (vakgroep / maatschap).

Postoperatief Deeltaken in het postoperatieve traject die in aanmerking komen voor herschikking naar een PA zijn: Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij postoperatieve patiënten; Postoperatieve pijnbehandeling; Voorschrijven en vastleggen van protocollair afgesproken medicatie;

Postoperatief Deeltaken in het postoperatieve traject die in aanmerking komen voor herschikking naar een PA zijn: Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij postoperatieve patiënten; Postoperatieve pijnbehandeling; Voorschrijven en vastleggen van protocollair afgesproken medicatie; Ontslaan van patiënten van VK en PACU;

Postoperatief Deeltaken in het postoperatieve traject die in aanmerking komen voor herschikking naar een PA zijn: Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij postoperatieve patiënten; Postoperatieve pijnbehandeling; Voorschrijven en vastleggen van protocollair afgesproken medicatie; Ontslaan van patiënten van VK en PACU; Overleg voeren met snijdende hoofdbehandelaar en anesthesioloog; Zelfstandig overleg voeren met consulenten bijvoorbeeld over glucoseregulatie, antibioticabeleid.

Pijngeneeskunde Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij laag complexe patiënten met chronische pijn uit de 2e lijn, alsmede het poliklinisch opvolgen hiervan.

Pijngeneeskunde Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij laag complexe patiënten met chronische pijn uit de 2e lijn, alsmede het poliklinisch opvolgen hiervan. Perifere blokkades en trigger point injecties (n. occipitalis, injectie voor littekenpijn, marcaïnisatie heup, slijmbeurs injectie (bursitiden), n. suprascapularis, ilio-inguinalis.

Pijngeneeskunde Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij laag complexe patiënten met chronische pijn uit de 2e lijn, alsmede het poliklinisch opvolgen hiervan. Perifere blokkades en trigger point injecties (n. occipitalis, injectie voor littekenpijn, marcaïnisatie heup, slijmbeurs injectie (bursitiden), n. suprascapularis, ilio-inguinalis. Qutenza behandelingen Tens Iontoforese

Pijngeneeskunde: niet Diagnosestelling en behandelplan opstellen bij hoog complexe patiënten met chronische pijn uit zowel de 1e als 2e lijn Zorg bij oncologische pijn. Alle neuraxiale behandelingen (injecties) en andere direct wervelkolom-gerelateerde blokkades (bijv wortel blokkades, facetdenervaties, sympaticusblokkade, epidurale injecties, enz). Invasieve blokkades van hersenzenuwen voor o.a. de behandeling van aangezichtspijn. Splanchnicus blokkade, coeliacus blokkade

Procedurele Sedatie en/of analgesie door niet anesthesiologen

CBO evidence based richtlijn 2010 Procedurele Sedatie en/of Analgesie door niet- anesthesiologen. Inhoud door alle wetenschappelijke verenigingen vastgesteld 2010, muv NVA en NVK. Taakverschuiving? Taakherschikking?

Procedurele sedatie PA anesthesiologie is hierbij in staat om: zelfstandig de noodzakelijke medische en verpleegkundige voorbereidende zorg gericht op de PSA te verlenen of te regisseren; de anamnese af te nemen en gericht lichamelijk onderzoek voor de PSA uit te voeren; de patiënt binnen de juiste ASA-klasse te plaatsen en te beoordelen of de patiënt geschikt is om de PSA door de PA anesthesiologie te kunnen ondergaan; een informed consent conform de WGBO af te sluiten; indien nodig op het juiste moment de anesthesioloog te consulteren; de verslaglegging van de pre- sedatiezorg doeltreffend uit te voeren.

Zelfstandig matig tot diepe sedatie Hij is hierbij in staat om: zelfstandig hypnotica, analgetica en overige medicatie toe te dienen; de vitale functies te bewaken gebruikmakend van geavanceerde medische apparatuur; zo nodig de vitale functies van de patiënt veilig te stellen; de gegevens in relatie tot elkaar te kunnen analyseren en interpreteren;

Zelfstandig matig tot diepe sedatie Hij is hierbij in staat om: zelfstandig hypnotica, analgetica en overige medicatie toe te dienen; de vitale functies te bewaken gebruikmakend van geavanceerde medische apparatuur; zo nodig de vitale functies van de patiënt veilig te stellen; de gegevens in relatie tot elkaar te kunnen analyseren en interpreteren; het sedatie- en analgesieniveau van de patiënt te beoordelen en zo nodig bij te stellen tijdens onderzoeken, behandelingen en operaties binnen diverse specialismen; de omschreven voorbehouden medische handelingen zelfstandig te verrichten;

Zelfstandig matig tot diepe sedatie Hij is hierbij in staat om: zelfstandig hypnotica, analgetica en overige medicatie toe te dienen; de vitale functies te bewaken gebruikmakend van geavanceerde medische apparatuur; zo nodig de vitale functies van de patiënt veilig te stellen; de gegevens in relatie tot elkaar te kunnen analyseren en interpreteren; het sedatie- en analgesieniveau van de patiënt te beoordelen en zo nodig bij te stellen tijdens onderzoeken, behandelingen en operaties binnen diverse specialismen; de omschreven voorbehouden medische handelingen zelfstandig te verrichten; in te spelen op de veranderende omstandigheden tijdens de behandeling; beslissingen nemen over de voortgang van de PSA in samenspraak met de behandelaar;

Zelfstandig matig tot diepe sedatie Hij is hierbij in staat om: zelfstandig hypnotica, analgetica en overige medicatie toe te dienen; de vitale functies te bewaken gebruikmakend van geavanceerde medische apparatuur; zo nodig de vitale functies van de patiënt veilig te stellen; de gegevens in relatie tot elkaar te kunnen analyseren en interpreteren; het sedatie- en analgesieniveau van de patiënt te beoordelen en zo nodig bij te stellen tijdens onderzoeken, behandelingen en operaties binnen diverse specialismen; de omschreven voorbehouden medische handelingen zelfstandig te verrichten; in te spelen op de veranderende omstandigheden tijdens de behandeling; beslissingen nemen over de voortgang van de PSA in samenspraak met de behandelaar; medische problemen met betrekking tot de PSA efficiënt aan te pakken, door klinisch te redeneren en te handelen; zorg te dragen voor volledige verslaglegging en complicatieregistratie van de PSA.

Sedatie: postsedatie De PA anesthesiologie draagt zorg en ziet toe op een zorgvuldige bewaking van de patiënt tijdens de herstelfase na de PSA. Hij is hierbij in staat om: zelfstandig de noodzakelijke zorg na de PSA aan de patiënt te verlenen of te regisseren; zorg te dragen voor verslaglegging en complicatieregistratie van de zorg na de PSA; te beoordelen of de patiënt kan worden ontslagen uit het ziekenhuis, instelling of recovery en geeft hiervoor de benodigde instructies aan de (recovery)verpleegkundige en patiënt.

Tot slot:belangrijk Dat de NVA de begrippen “taakverschuiving” en “taakherschikking” omarmt Dat er afspraken zijn gemaakt tussen NVA/NAPA/SPS over taakverschuiving/-herschikking Dat het kwaliteits- en veiligheidsprincipe nauwe samenwerking en communicatie tussen de verschillende partners vereist gezien de risicovolle medische handelingen die het betreft. Dat een vakgroep/maatschap Anesthesiologie zijn verantwoordelijkheid neemt Dat de komende jaren ontwikkelingen gaan plaats vinden die op korte termijn bijstelling vereisen.

Dank voor uw aandacht