Help ! Blauwe plekken: Eerste benadering bij diagnostiek

Presentatie over: "Help ! Blauwe plekken: Eerste benadering bij diagnostiek"— Transcript van de presentatie:

1 Help ! Blauwe plekken: Eerste benadering bij diagnostiek
Isabelle Vande Broek Hematoloog Dienst Oncologie – Hematologie

2 Stolling : back to basics
Bloedplaatjes Hemostase

3 1/ De Abnormale “Blauwe Plek” 2/ “Easy Bruising”

4 De abnormale “blauwe plek”
Spontaan Excessief Vertraagd optreden (48u na trauma/ingreep) Dit kan wijzen op een abnormale stolling < Afwijking in : - de bloedplaatjes - de stollingsfactoren (hemostase) < Aangeboren of verworven

5 Eerste benadering bij “abnormale blauwe plekken”
VOORGESCHIEDENIS KLINISCHE MANIFESTATIES AANVULLENDE TESTEN

6 Eerste benadering VOORGESCHIEDENIS
Bloedingsgeschiedenis Kan zeer heterogeen zijn + Variabele perceptie van de patient mogelijk  uniforme klinische meting nodig Vroegere bloedingsproblemen (als kind ?) Familiale geschiedenis (cave neg ATCD sluit aangeboren afwijking niet uit !) Geschiedenis van ijzertekort / bloedarmoede / bloedtransfusie Chirurgie / tandexctracties / bevalling Respons op trauma = excellente screeningstest ! (geen majeure bloeding na chirurgische ingreep is bewijs tegen significant stollingsprobleem) Medicatie : kan bestaande stollingsziekte verergeren - verschillende mechanismen spelen een rol (thrombopenie, plaatjesdysfunctie, aplasie) - aspirine, NSAID, AB, Clopidogrel, coumarine derivaten, LMWH, NOAC Dieet (vitamine K deficientie !) Comorbiditeit : schildklier, lever, nier

7 Eerste Benadering : KLINISCHE MANIFESTATIES
1/ Cutaan PETICHIEEN kleine capillaire bloedingen vaak op plaatsen van druk (bijv voeten, enkels) ECCHYMOSEN klein oppervlakkig : geen uitbreiding naar diepere weefsels HEMATOMEN groot, palpeerbaar uitbreiding naar diepere weefsels 2/ Slijmvliezen : epistaxis, gingiva, menorrhagie 3/ Gewrichten Afwijkingen in de bloedplaatjes Afwijkingen in de hemostase

8 Eerste Benadering : LABO TESTEN
Algemene screening : Bloedplaatjes : quantitatief en qualitatief (plaatjesaggregatie test) PTT : meet extrinsieke stollingsweg (vitamine K afhankelijke stollingseiwitten : II, VII, IX, X) aPTT : meet intrinsieke en gemeenschappelijke stollingsweg (VWF, VIII) Gerichte testen om een specifieke plaatjes of stollingsfactor afwijking op te sporen

9 Interpretatie van PTT en aPTT
Oorzaak VERLENGD NORMAAL Aangeboren Factor VII deficiëntie Verworven Vitamine K deficiëntie (mild) Lever aandoening Anticoagulatie met coumarine derivaten Inhibitor van Factor VII Lupus anticoagulans

10 Interpretatie van PTT en aPTT
Oorzaak NORMAAL VERLENGD Aangeboren Deficiëntie Factoren VIII, IX, XI, XII Ziekte van Von Willebrand Verworven Heparine behandeling Inhibitoren van VIII, IX, XI, XII Verworven ziekte van Von Willebrand Lupus anticoagulans

11 Interpretatie van PTT en aPTT
Oorzaak VERLENGD Aangeboren Gecombineerde factor deficiëntie Verworven Lever ziekte Diffuse intravasculaire anticoagulatie (DIC) Ernstige vitamine K deficiëntie Gecombineerde heparine/coumarine behandeling Behandeling met thrombine inhibitor (Pradaxa) of factor Xa inhibito (Eliquis, Xarelto)

12 DIAGNOSTISCHE BENADERING
Veel essentiële informatie op basis van voorgeschiedenis en klinische manifestaties Kunnen voldoende zijn voor diagnose stelling Diagnostische testen Screening op basis van plaatjes, aPTT, PTT Bevestiging van de diagnose : dosage van stollingsfactoren OPM herhaalde testen kunnen noodzakelijk zijn (vb verhoogd VWF en VIII bij zwangerscap, anticonceptie en leverziekte)

13 “Easy Bruising” Geen petichieën Geen slijmvliesbloeding
Geen familiale voorgeschiedenis Meestal op de ledematen Niet typisch patroon Petichieën Slijmvliesbloeding Observatie zonder verdere onderzoeken Oppuntstelling “abnormale plek”