De professionalisering van de HU

Presentatie over: "De professionalisering van de HU"— Transcript van de presentatie:

1 De professionalisering van de HU
De bijdrage van Personeel- en Organisatiebeleid Hoe kan het P&O-beleid op de hogeschool bijdragen aan de professionalisering van de HU Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

2 Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie
Wat gaan we doen? Redenatie voor ‘noodzaak’ professionalisering kort doornemen Begrip professionalisering uiteenrafelen Stap naar P&O beleid maken Beleid uiteenleggen in drie soorten aspecten Discussie over één van de aspecten Formuleren stelling Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

3 Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie
Context Mondialisering economie: op zoek naar nieuwe wapens Nederland Kenniseconomie Permanente druk op innovatie en vernieuwing Deficit binaire onderwijssysteem WO en HBO Toenemende behoefte aan praktijkgericht onderzoek en advies einde van het binaire systeem. De LSVb: de kunstmatige en achterhaalde scheiding tussen hogescholen en universiteiten moet worden opgeheven. Nieuwe rol Hogescholen Universiteiten laten gat vallen. Met name gamma wetenschappen en daarbinnen kundes Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

4 Hogescholen moeten kennisinstellingen worden
Sleutelwoord: Professionalisering Professionalisering van de HU: wat is dat? Ontwikkelingen in de omgeving: Nederland kenniseconomie Hogescholen moeten zich ontwikkelen tot kennisinstellingen 5780 treffers op Hogeschool Utrecht en professionalisering Voor mij één van de meest opvallende zaken bij mijn binnenkomst in de wereld van de Hogescholen Professionalisering van de HU Waarom: professionalisering van de beroepspraktijk Wat: professionalisering van de organisatie Wat: Professionalisering van de docenten/onderzoekers Hoe: Organisatiebeleid Hoe: Personeelsbeleid Thema deze groep: Hoe kan P&O-beleid bijdragen aan professionalisering Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

5 Professionalisering van de beroepspraktijk
Missie Hogeschool Utrecht : Hogeschool Utrecht is een kennisorganisatie waar we door hoogwaardig onderwijs en onderzoek werken aan innovatie en professionalisering van de beroepspraktijk en de persoonlijke ontwikkeling van talent. Daarmee draagt de Hogeschool bij aan de sociale, culturele en economische ontwikkeling van een open, rechtvaardige en duurzame samenleving Professionalisering van de beroepspraktijk Mis hier levensvatbare samenleving Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

6 Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie
HU is Professioneel Reputatiewaarden HU: Omgevings- en studentgericht. Ontwikkelen en Ondernemen. Open en Transparant. Persoonlijk en Betrokken. Professioneel en Betrouwbaar. Internationaal en divers. Van organisatie van professionals naar professionele organisatie (Van Delden) Wat is een Professionele organisatie?? Professionele strategisch beleid gericht op efficiëntie, effectiviteit, flexibiliteit, kwaliteit en innovatie : Professionele monitoring van de omgeving Professionele monitoring van de sterktes en zwaktes van de eigen organisatie Professioeel product/dienst beleid Professioneel organisatiebeleid Professioneel personeelsbeleid Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

7 Professionele docenten
Professionele medewerker van HU is: Inhoudelijk op de hoogte van eigen vakgebied nu en in de toekomst In bezit van didactische vaardigheden (docent) In bezit sociale vaardigheden Multi- en interdisciplinair door: uitwisseling van kennis en ervaringen met medewerkers van verschillende opleidingen binnen en buiten de HU; Internationaal georiënteerd Sterk verbonden met onderzoek en praktijk Van internet: één van de lectoraten over professionalisering als kerntaak van lectoren Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

8 Professionalisering van de Hogeschool: drie processen
Professionalisering als functioneel proces Professionalisering als instrumenteel proces Waar gaan we naar kijken: Functioneel proces: beleidsvorming (Intended beleid) Instrumenteel: instrumenten: geoperationaliseerd beleid Sociaal: Implementatie, gelijkhebben en gelijk krijgen, mate van participatie PROVO: PRofessionele Ontwikkeling van Onderwijsgevenden (in het HBO) Een meet-, diagnose- en adviesinstrument voor meer professionaliteit in het hoger beroepsonderwijsPeter De Reijke, 2006 Professionalisering als sociaal proces Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

9 Functioneel proces: Professionalisering van de organisatie
Van organisatie van professionals naar professionele organisatie (Van Delden): Geneste zelfsturing Drie vormen van organisatiebeleid: inrichting van de organisatie; besturing van de organisatie; beïnvloeding en stimulering via de organisatiecultuur. Van Delden (1993) : veranderingsproces van een los `verband van individuele professionals' naar een meer samenhangende, zelf­sturende `profes­sio­nele groep'. In een verband van individuele professionals is de autonomie van individuele medewerkers erg groot en de onderlinge afhankelijkheid klein en alleen beheersmatig van aard. In een professionele groep is eveneens sprake van individuele autonomie, maar wordt tevens afstemming tussen de medewerkers vereist om tot een gezamenlijk eindresultaat te komen. De onderlinge afhankelijkheid is groter en collegiaal van aard. Er worden afspraken gemaakt die consequenties hebben voor individuele bijdragen. Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

10 Functioneel proces: Professionalisering van de organisatie:
Inrichting van de organisatie: Clustering onderzoek, onderwijs en praktijk; Teamvorming; Dwarsverbanden tussen teams; Verandering taak- en functiestructuur; Besturing van de organisatie: Professionalisering bestuur; Management decentralisatie; Directer aanspreken `lijn‘; Informatiesystemen verbeteren; Uit mensen in onderzoek: P & O op universiteiten Breman Teams Grundemann; leiderschap Organisatiecultuur: Resultaatverantwoordelijkheid Sturen op cultuur: binding Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

11 Functioneel proces: Professionalisering van de docent
Werving en selectie: nieuwe criteria: formele kwalificaties één niveau hoger dan opleidingsniveau studenten (WO- master en dr) Contracten: flexibel versus vast Beoordelen: Op prestaties? Opleiden: Zie nieuwe criteria Loopbaanmanagement: binnen, buiten HU mobiliteitsbevordering Discipline inhoudelijk: Reflective practitioner Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

12 Professionalisering als instrumenteel proces: een voorbeeld
Relatie professionalisering met functiehuis Koppel aan groeifase professional Koppel aan maatstaven professioneel gedrag Koppel aan de bronnen van arbeidsvreugde Geef uiting aan waardering voor: Het delen van kennis (niet het bezit van kennis) Inspirerende en motiverende professional Verbinding maken met de praktijk Deskundigheid en vakmanschap (persoonscultuur) Eric Feltz Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

13 Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie
Professionalisering als sociaal proces: “hoe krijgen we het van de grond?” Gezamenlijk beleid formuleren Van bovenaf faciliteren Balans tussen ambitie en praktijk Niet te hard van stapel lopen Wees als leiding inhoudelijk afstandelijk maar in het proces hardnekkig Angst is een slechte raadgever Bezit eer ge begint, maar begin al vast Betrokkenheid is super-elixer Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

14 Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie
Daarvoor is ook een professionaliseringsslag van het personeel nodig, vervolgt Fruytier. ‘Maar de HU-beleidsplannen in de nota Koers 2012 zijn wel erg ambitieus geformuleerd. In 2015 alle docenten een mastergraad en minstens 20% gepromoveerd? Het zal alleen werken als de uitvoering niet te rigide is. Sommige medewerkers willen graag die slag maken, maar velen ook niet. HU-personeel staat wel open voor veranderingen, maar je moet oppassen dat je geen angstsituatie krijgt, met een onderstroom van gemopper en gekanker. Waar het vooral om gaat is flexibeler geesten te kweken. Dat is belangrijker dan diploma’s. Wat de HU nodig heeft zijn reflective practitioners. Mijn ervaring bij de universiteiten leert dat je een balans moet zoeken tussen ambitie en praktijk. De HU loopt nu het risico te hard van stapel te lopen. Inbedding is echt essentieel. Mensen gaan zich alleen scholen als ze het willen en omdat ze het nut ervan inzien, niet omdat het moet.’ ‘Hoe kun je dan zorgen dat ze het willen? Door arbeidsplaatsen te scheppen met veel autonomie, want dan zien mensen dat ze meer opleiding nodig hebben om daarin te kunnen functioneren. Je moet ook naar functies, teams en taken kijken. De brede inzetbaarheid is ook wel heel ambitieus geformuleerd. HU-beleidsmakers willen dat iedereen goed is in ten minste twee van de drie poten onderwijs, onderzoek en praktijk. Maar niet iedereen heeft het in zich om overal goed in te zijn en volgens mij is dat niet haalbaar. En dat hoeft ook helemaal niet. Als je als team maar flexibel en breed inzetbaar bent.’ Gebraden duifjes Al die ambities concreet maken is nu het belangrijkst, vindt Ben Fruytier. ‘Er zijn veel plannen. Maar om ze ook echt te realiseren, dat is vers twee. Bij docenten is veel enthousiasme, maar hoe houd je dat vast? Een groep voor wie veiligheid en vastigheid zo belangrijk is in beweging krijgen is lastig. Tot nu toe wordt er vooral van bovenaf gestuurd, maar het moet nu indalen en geworteld raken. Dat kan door middel van nieuw personeelsbeleid. De kwaliteit van de arbeid moet omhoog door te werken in teams, door organisatiehervorming, dat soort zaken.’ ‘Concreet maken moet ook door goede instrumenten te ontwikkelen voor personeelsbeleid. Op het gebied van loopbaanbeleid en wervingsbeleid moet er nog veel gebeuren. Toch is de HU goed bezig als je het vergelijkt met de universiteiten. Die denken nog steeds dat de nieuwe medewerkers als gebraden duifjes naar beneden vallen. De HU is leniger en dynamischer dan we verwachtten, terwijl sommige universiteiten nogal rigide zijn. Human Resource Management en personeelsbeleid was heel lang not done, maar dat moet echt veranderen. Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie

15 Stellingen over professionalisering
Omwille van kennisontwikkeling moet ons onderwijzend personeel: competent zijn op alle elementen van de driehoek onderwijs-onderzoek-praktijkadvies. in minimaal twee van de drie, waaronder in ieder geval ‘onderwijs’ Deskundigheidsbevordering mag ten koste gaan van het primair proces. Een professionele standaard voor elke OBP-er is ‘op de hoogte zijn van ontwikkelingen in het primair proces’ Ben Fruytier HRM in de kennisorganisatie