Dr. L. Ernon Dienst neurologie

Presentatie over: "Dr. L. Ernon Dienst neurologie"— Transcript van de presentatie:

1 Dr. L. Ernon Dienst neurologie
Aangezichtspijn Neurologische oorzaken en farmacologische behandeling Dr. L. Ernon Dienst neurologie

2 Anamnese en klinisch onderzoek!

3 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Cluster ea trigeminale autonome cephalea (TAC) Pure faciale pijn

4 Neuralgie Plots Recurrent < 2 minuten Scherp / stekend / brandend
Intens Sensorische / mechanische stimuli

5 Trigeminus neuralgie Prevalentie Incidentie Lokalisatie
3 à 6 / Incidentie ≈ leeftijd 70% > 60 jaar Lokalisatie Unilateraal Bilateraal: secundair V2 of V3 > V2 + V3 >>> V1 (5%) Meermaals daags

6 Trigeminus neuralgie Spontaan Uitlokbaar Sensorische stimuli
Aanraking (oa wassen, tanden poetsen, scheren) Buitenlucht Mechanische stimuli Kauwen Vermijdingsgedrag

7 Trigeminus neuralgie “Idiopathisch” 15% secundair
Neurovasculair conflict 15% secundair MS Jonge patiënten Bilaterale TN Andere structurele letsels in de brughoek RIP (Schwannoma, meningeoma) Vasculaire letsels

8

9 Charlin & Sluder n. IX n. intermedius n. supra-orbitalis
N. intermedius: pijn thv uitwendige gehoorgang, oorschelp, zachte verhemelte n. intermedius n. supra-orbitalis

10 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II (visusscherpte): Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI & EOS (oogbewegingen): Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus (pupil): Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

11 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II (visusscherpte): Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI & EOS (oogbewegingen): Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus (pupil): Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn Oftalmologisc he pathologie! Acuut glaucoma, inflammatie (keratitis, scleritis, uveïtis, …)

12 Neuritis optica Kliniek KNO Oorzaken Orbitale pijn
Oogbewegingen Monoculair wazig zicht KNO RAPD Oorzaken MS e.a. inflamm CNS pathologie Infectie: Syfilis, …

13 Arteritis temporalis Kliniek Diagnose R/: Steroïden
Frontotemporale > orbitofrontale pijn Ouderen (> 50 jaar) Kaak claudicatio Complicatie AION, CVA Diagnose ESR (> 50 mm/u) Biopsie R/: Steroïden

14 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II (visusscherpte): Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI & EOS (oogbewegingen): Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus (pupil): Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

15 Pijnlijke oftalmoplegie

16 Subarachnoidale ruimte Aspecifieke inflammatie Oculaire myositis
Orbita Sinus cavernosus Subarachnoidale ruimte Aspecifieke inflammatie Oculaire myositis Orbitale pseudotumor Tolosa-Hunt Specifieke inflammatie RA, SLE, sarcoïdose, Wegener Infectie Pyogene bacteriën; TBC, syfilis; VZV, HIV; fungi; parasieten Vasculair CM, varices, AVM / AVF Aneurysma (ACI, ACommP, ACP) AVM, carotido-caverneuze fistel Aneurysma (ACI, ACommP, ACP, AB) Neoplasie Prim: Sarcomen Sec: Metastasen Prim: Meningeoma, CPO, HF adenoma Sec: Metastase Andere Endocriene orbitopathie Ischemie (DM) CM: caverneuze malformatie n. III Compressie: Niet-pupil sparend Ischemie: Pupil-sparend

17 Orbita

18 Oculaire myositis Bilateraal M. rectus medius R/: Steroïden

19 Orbitale pseudotumor Structuren: R/: Steroïden Uvea, sclera Oogspieren
Traanklieren N. II N. III, IV, VI R/: Steroïden

20 Infectie Pathogenen Immunosuppressie Pyogene bacteriën TBC, syfilis
HZV Fungi Parasieten Immunosuppressie

21 Vasculair AVM / AVF Caverneuze malformaties Varices …

22 Neoplasie Primair Sarcoma Secundair Metastasen

23 Endocriene (Graves) orbitopathie
PIJNLOOS Opzetting extra-oculaire spieren “Retro-orbitale congestie” Pro-optose

24 Sinus cavernosus

25 Tolosa-Hunt Kliniek R/: Steroïden (Peri)orbitale pijn +
N. III / IV / VI N. V1 / V2 R/: Steroïden

26 Aneurysma ACI A. Comm. Post ACP

27 Carotidocaverneuze fistel
Pulsatiele exoftalmie

28 Neoplasie Primair Secundair Hypofyse adenoom Meningeoom
Craniopharyngeoom Secundair Metastasen Meningeoma

29 Subarachnoidale ruimte
n. III Compressie: Niet-pupil sparend Ischemie: Pupil-sparend

30 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II (visusscherpte): Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI & EOS (oogbewegingen): Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus (pupil): Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

31 Carotis dissectie Extracranieel segment van de a. carotis Kliniek
Gerefereerde pijn Kaak, tanden Oog Horner N. XII Amourosis fugax Contralateraal SM deficit

32 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II: Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI: Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus: Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

33 Sensorisch deficit (V)
Hypoësthesie, hyperalgesie, allodynie Lokalisatie van het letsel N. V, ganglion van Gasser, nc. n. V, tractus ST Aard van het letsel Inflammatie, infectie, demyelinisatie, tumor, vasculair, postop

34 VZV N. V1 10 à 35 % faciale VZV = pijnlijk
< 7 dagen vóór de eruptie < 3 maanden ná de eruptie 25% postherpetische neuralgie

35 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II: Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI: Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus: Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

36 Facialisparese (VII) Idiopathisch Symptomatisch Bell’s palsy
Peri-auriculaire pijn, kaakhoek, nek Symptomatisch Inflammatie, infectie, compressie, infiltratie Ramsay Hunt syndroom

37 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Neuro-oftalmologische deficits II: Neuritis optica, arteritis temporalis III, IV, VI: Pijnlijke oftalmoplegie Orthosympaticus: Horner syndroom Sensorisch deficit (V) Facialisparese (VII) Lagere craniale zenuwen (IX, X, XI, XII) Cluster ea TAC Pure faciale pijn

38 Lagere craniale zenuwen
Wallenberg syndroom Ipsilaterale faciale pijn Dysarthrie, dysfagie Ipsilaterale ataxie Ipsilaterale Horner Contralaterale hemicorporiële gevoels∆

39 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Trigeminale autonome cephalea (TAC) Cluster Paroxismale hemicranie SUNCT Short lasting Unilateral Neuralgiform headache with Conjunctival injection and Tearing Pure faciale pijn

40 Cluster Unilateraal (peri-)orbitaal, temporaal “Suicide headache”
15 à 30, max 180 minuten Autonome tekenen Ptose, ooglidoedeem, miose Lacrimatie, neusloop Bewegingsdrang ♂ > ♀ “Cluster” Dagelijkse aanvallen, gedurende enkele weken (lente, herfst) Circadiaan ritme Vroege ochtend

41

42

43 Faciale pijn: 4 syndromen
(Trigeminus) neuralgie Craniale zenuw uitval Cluster ea TAC Pure faciale pijn

44 Pure faciale pijn MKA / stomatologie NKO
Idiopathische / atypische faciale pijn Continue faciale pijn, afgebakend gebied, grootste deel van de dag aanwezig, normaal KNO en beeldvorming Oorzaak? Uitsluitingsdiagnose!

45 4 faciale pijnsyndromen
(Trigeminus) neuralgie Carbamazepine Craniale zenuwuitval Medische urgentie Cluster Aanval: O2 , Sumatriptan SC Preventie: Medrol + Verapamil / Lithium Pure faciale pijn Uitsluitingsdiagnose