Otitis media acuta bij kinderen; het effect van antibiotica op recidiefvorming

Presentatie over: "Otitis media acuta bij kinderen; het effect van antibiotica op recidiefvorming"— Transcript van de presentatie:

1

2 Otitis media acuta bij kinderen; het effect van antibiotica op recidiefvorming
Marthe te Molder, MD Julius Centrum, UMCU

3 Inleiding Otitis Media Acuta (OMA) Lifetime prevalentie: 75-95%
Antibiotische behandeling Bij hoog risico kinderen Terughoudend AB beleid

4 Inleiding Antibiotica bij OMA
Beïnvloedt microbiële flora  toename recidieven? AB vs. Placebo of Watchfull waiting: Lange termijn onderzoek ( jr follow-up): Bezáková et al. (2009) ≥1 OMA recidief: ABx 64% vs. Placebo 44% Retrospectieve datacollectie, 70% respons Kortere follow-up ( mnd follow-up): Diverse RCT’s Geen significante verschillen

5 Onderzoeksvraag Leidt ABx van een eerste OMA-episode (<2 jaar) tot meer OMA-recidieven en OMA-gerelateerde zorgconsumptie gedurende de eerste vier levensjaren?

6 Methode - Datacollectie
WHISTLER Wheezing Illnesses Study Leidsche Rijn Prospectief geboorte cohort Vragenlijsten rondom geboorte en gedurende eerste levensjaar Gelinkt aan data uit HIS Follow-up tot leeftijd 4 jaar

7 Methode Studiepopulatie: Kinderen <2 jaar met eerste OMA-episode
Exposure: AB behandeling, ja vs. nee Uitkomsten: 1. Aantal OMA recidieven (tot 4 jaar) 2. - Incidentie recidiverende OMA OMA-gerelateerde zorgconsumptie: Aantal huisartsconsulten, aantal AB voorschriften, verwijzing specialist. Confounders: Geslacht, broers/zussen, geboorte seizoen, SES, passief roken, borstvoeding, kinderdagverblijf, leeftijd eerste OMA episode, ABx vóór eerste OMA episode

8 Methode - Analyse Analyse na multipele imputatie
Regressie analyses  rate ratio’s, risk ratio’s Ratio’s gecorrigeerd voor: Confounders o.b.v. literatuur Follow-up duur

9 Resultaten

10 Resultaten – Baseline (1/2)
Geen ABx (n = 253) Wel ABx (n = 405) Geslacht, n (%) Jongen 166 (49.4%) 276 (53.9%) Opleidingsniveau ouders, n(%) Hoog 258 (76.8%) 395 (77.1%) Geboorte seizoen, n (%) Lente 80 (23.8%) 148 (28.9%) Zomer 92 (27.4%) 124 (24.2%) Herfst 67 (19.9%) 119 (23.2%) Winter 97 (28.9%) 121 (23.6%) Broers/zussen, n (%) Ja 162 (48.2%) 286 (55.9%) Duur van exclusieve borstvoeding, n (%) Nooit 59 (17.6%) 117 (22.9%) <3 maanden 160 (47.6%) 224 (43.8%) 3-6 maanden 79 (23.5%) 111 (21.7%) >6 maanden 38 (11.3%) 60 (11.7%)

11 Resultaten – Baseline (2/2)
Geen ABx (n = 253) Wel ABx (n = 405) Roken in huis gedurende eerste levensjaar, n (%) Nooit gerookt in huis 261 (77.7%) 418 (81.6%) 1-5 maanden 58 (17.3%) 74 (14.5%) ≥ 6 maanden 17 (5.1%) 20 (3.9%) Leeftijd eerste bezoek kinderdagverblijf , n (%) <3 maanden 43 (12.8%) 65 (12.7%) 3-5 maanden 196 (58.3%) 297 (58.0%) 6-12 maanden 40 (11.9%) 67 (13.1%) Niet naar kinderdagverblijf bezoek in 1e levensjaar 57 (17.0%) 83 (16.2%) Leeftijd bij eerste OMA episode in mnd, gemiddelde (SD) 9.92 (5.06) 11.27 (5.24) Aantal ABx vóór eerste OMA episode, n (%) 298 (88.7%) 435 (85.0%) 1 38 (11.3%) 71 (13.9%) ≥2 0 (0%) 6 (1.2%)

12 Relatie tussen behandeling van eerste OMA en aantal recidieven
Resultaten Relatie tussen behandeling van eerste OMA en aantal recidieven Ge * Gecorrigeerd voor: geslacht, SES, geboorte seizoen, oudere broers/zussen, exclusieve borstvoeding, roken in huis, leeftijd kinderdagverblijf, leeftijd tijdens eerste AOM episode, aantal AB vóór eerste AOM Ruwe rate ratio (95% CI) Gecorrigeerde* rate ratio (95% CI) Totaal aantal OMA recidieven 0.87 (0.73 – 1.04) 0.93 (0.77 – 1.12) Ruwe risk ratio (95% CI) Gecorrigeerde* risk ratio (95% CI) Incidentie van ‘recidiverende OMA’ 0.77 (0.55 – 1.07) 0.79 (0.57 – 1.10)

13 Resultaten Relatie tussen behandeling van eerste OMA en OMA gerelateerde zorgconsumptie * Gecorrigeerd voor: geslacht, SES, geboorte seizoen, oudere broers/zussen, exclusieve borstvoeding, roken in huis, leeftijd kinderdagverblijf, leeftijd tijdens eerste AOM episode, aantal AB vóór eerste AOM Ruwe rate ratio (95% CI) Gecorrigeerde* rate ratio (95% CI) Totaal aantal consulten 0.79 (0.67 – 0.93) 0.87 (0.73 – 1.04) Totaal aantal voorgeschreven AB 0.86 (0.70 – 1.05) 0.93 (0.75 – 1.16) Ruwe risk ratio (95% CI) Gecorrigeerde* risk ratio (95% CI) Incidentie van verwijzing naar specialist 0.81 (0.55 – 1.17) 0.75 (0.51 – 1.11)

14 Discussie ABx voor een eerste OMA episode (<2 jr) leidt niet tot meer OMA recidieven en OMA-gerelateerde zorgconsumptie gedurende de eerste 4 levensjaren

15 Discussie Sterke punten: Prospectieve data verzameling
Langdurige follow-up Omvang cohort Correctie voor vrijwel alle bekende confounders

16 Discussie Limitaties (1/2):
OMA vastgelegd door huisarts  onderrapportage? ABx leidt tot meer huisartsconsultaties Mogelijke onderschatting recidiefkans na géén ABx?

17 Discussie Limitaties (1/2):
OMA vastgelegd door huisarts  onderrapportage? ABx leidt tot meer huisartsconsultaties Mogelijke onderschatting recidiefkans na géén ABx? ABx niet ad random verdeeld tussen groepen In AB-groep ziekere kinderen? Mogelijke overschatting recidiefkans na ABx?

18 Discussie Limitaties (1/2):
OMA vastgelegd door huisarts  onderrapportage? ABx leidt tot meer huisartsconsultaties Mogelijke onderschatting recidiefkans na géén ABx? ABx niet ad random verdeeld tussen groepen In AB-groep ziekere kinderen? Mogelijke overschatting recidiefkans na ABx?

19 Discussie Limitaties (2/2): AB voorschrijven ≠ AB innemen
21% therapie ontrouw bij kortdurend AB voor kinderen Afzwakking verschil tussen groepen

20 Discussie Limitaties (2/2): AB voorschrijven ≠ AB innemen
21% therapie ontrouw bij kortdurend AB voor kinderen Afzwakking verschil tussen groepen Dus: daadwerkelijke risico op recidieven mogelijk zelfs lager na ABx voor eerste OMA

21 Conclusie Orale antimicrobiële behandeling van een vroege eerste OMA episode leidt niet tot meer OMA recidieven en OMA-gerelateerde zorgconsumptie gedurende de eerste 4 levensjaren.

22 Met dank aan… Marieke L.A. de Hoog PhD1 Cuno S.P.M. Uiterwaal MD PhD1
Cornelis K. van der Ent MD PhD2 Henriette A. Smit PhD1 Anne G.M. Schilder MD PhD1,3,4 Roger A.M.J. Damoiseaux MD PhD1 Roderick P. Venekamp MD PhD1,3 1 Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, UMC Utrecht 2 Kinderlongziekten, Wilhelmina Kinderziekenhuis 3 KNO-afdeling, UMCU 4 Ear Institute, University College London

23 Referenties (1/2) 1. Paradise JL, Rockette HE, Colborn DK, Bernard BS, Smith CG, Kurs-Lasky M, Janosky JE . Otitis media in 2253 Pittsburgh-area infants: prevalence and risk factors during the first two years of life. Pediatrics. 1997;99(3):318– Teele DW, Klein JO, Rosner B . Epidemiology of otitis media during the first seven years of life in children in greater Boston: a prospective, cohort study. J Infect Dis. 1989;160(1):83– Thompson M, Vodicka TA, Blair PS, Buckley DI, Heneghan C, Hay D: TARGET Programme Team . Duration of symptoms of respiratory tract infections in children: systematic review. BMJ. 2013;347(f7027). 4. Uijen JH, Bindels PJ, Schellevis FG, Van der Wouden JC . ENT problems in Dutch children: trends in incidence rates, antibiotic prescribing and referrals Scand J Prim Heal Care ;29:75–9. 5. Venekamp RP, Sanders SL, Glasziou PP, Del Mar CB, Rovers MM . Antibiotics for acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev. 2015;(6):CD Costelloe C, Metcalfe C, Lovering A, Mant D, Hay AD . Effect of antibiotic prescribing in primary care on antimicrobial resistance in individual patients: systematic review and meta-analysis. BMJ. 2010;340:C Damoiseaux RAMJ, Venekamp RP, Eekhof JAH, Bennebroek Gravenhorst FM, Schoch AG, Burgers JS, Bouma M, Wittenberg J . Otitis media acuta bij kinderen (derde herziening). Huisarts wet. 2014;57(12): American Academy of Pediatrics, American Academy of Family Physicians . Clinical practice guidelines: diagnosis and management of acute otitis media. Pediatrics. 2013;131(3):964–99.

24 Referenties (2/2) 9. Ghaffar F, Muniz LS, Kathy K, Smith JL, Shouse T, Davis P, McCracken GH . Effects of large dosages of amoxicillin/clavulanate or azithromycin on nasopharyngeal carriage of Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, nonpneumococcal α-hemolytic strept, and Staphylococcus aureus in children with acute otitis media. Clin Infect Dis. 2002;34(10):1301– Brook I, Gober AE . Antimicrobial resistance in the nasopharyngeal flora of children with acute otitis media and otitis media recurring after amoxicillin therapy. J Med Microbiol. 2005;54(1):83– Bezáková N, Damoiseaux RA, Hoes AW, Schilder AG, Rovers MM . Recurrence up to 3.5 years after antibiotic treatment of acute otitis media in very young Dutch children: survey of trial participants. BMJ. 2009;339:b Damoiseaux RA., Rovers MM, Van Balen FA, Hoes AW, de Melker RA . Long-term prognosis of acute otitis media in infancy: determinants of recurrent acute otitis media and persistent middle ear effusion. Fam Pract. 2006;23(1):40– Little P, Moore M, Warner G, Dunleavy J, Williamson I . Longer term outcomes from a randomised trial of prescribing strategies in otitis media. Br J Gen Pract. 2006;56(524):176– Burke P, Bain J, Robinson D, Dunleavey J . Acute red ear in children: controlled trial of non-antibiotic treatment in general practice. BMJ. 1991;303(6802):558– Damoiseaux RA, Bezáková N, Hoes AW, Rovers MM, Schilder AG . Antibiotica bij kinderen met otitis media acuta verhogen de kans op een recidief. Huisarts Wet. 2010;53(2):101– Pechère JC, Hyghes D, Kardas P, Cornaglia G. Non-compliance with antibiotic therapy for acute community infections: a global survey. International Journal of Antimicrobial Agents 2007;