1 Budget Challenge Workshop 2015 mbo 3-4

2 Schulden Oorzaken, gevolgen en oplossingen van schulden Pauze Het voorkomen van schulden Uitgaven en inkomsten op een rijtje Actieplan Wat gaan we doen?

3 Je hebt een schuld als je… …rood staat …geld leent van vrienden …op afbetaling koopt …met een creditcard betaalt …een studielening hebt …achterstallige betalingen hebt Wanneer heb je een schuld?

4 Je schuld is een probleem als… … je die niet meer kunt betalen In Nederland hebben jongeren tussen de 18 en 25 jaar schulden »Dat zijn 9 uitverkochte stadions Is een schuld altijd een probleem?

5 Film 1: Schulden, hoe kwam het zo?

6 Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Vakantie geboekt - Gemakkelijk met geld - Boete hard rijden - Ontslagen - Hoge telefoonrekening - Rood staan

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Zorgverzekering: gebroken been en hoog Eigen Risico

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Schuld bij DUO door stoppen studie - Geen OV-kaart meer

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Met creditcard kopen - Dure reis naar Suriname - Bellen in het buitenland: hoge rekening

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Altijd krap bij kas, en toen ontslag

Waardoor komen jongeren in de film in de schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Boete te hard rijden - Boete verkeerd parkeren

Alle oorzaken nog even op een rijtje: - Vakantie geboekt - Gemakkelijk met geld - Boete hard rijden - Ontslagen - Hoge telefoonrekening - Rood staan - Zorgverzekering: gebroken been en hoog Eigen Risico - Schuld bij DUO door stoppen studie - Geen OV-kaart meer - Met creditcard kopen - Dure reis naar Suriname - Bellen in het buitenland: hoge rekening - Altijd krap bij kas, en toen ontslag - Boete te hard rijden - Boete verkeerd parkeren Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas

Ken je nog meer oorzaken van schulden? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas

15 Film 2: Schulden, en toen was het mis…

Wat zijn de gevolgen van schulden in de film? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Geen geld meer om te stappen - Ouders zijn kwaad - Heeft geen overzicht over zijn financiën - Studeren lukt niet meer - Durft/wil telefoon niet opnemen als vriend belt - Durft problemen niet onder ogen te zien, en vertelt vriendin niet dat hij geen geld heeft voor verjaardagscadeau

Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Ontslag: door gebroken been niet meer kunnen werken - Geen inkomen meer, daardoor kamerhuur niet meer kunnen betalen. Weer terug naar ouders Wat zijn de gevolgen van schulden in de film?

Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - OV-kaart ingeleverd: geen geld meer om vrienden op te zoeken - op de bank zitten Wat zijn de gevolgen van schulden in de film?

Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Loonbeslag: zijn baas houdt een deel van zijn salaris in - Boete zorgpremie - Deurwaarder Wat zijn de gevolgen van schulden in de film?

Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Werd depressief omdat er geen geld was om leuke dingen te doen - Niet kunnen concentreren op school. Daardoor gezakt voor examen

Wat zijn de gevolgen van schulden in de film? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - Ruzie met ouders over boetes. Dreiging om door ouders uit huis gezet te worden - Geen enveloppen meer openmaken

Alle gevolgen nog even op een rijtje: - Geen geld meer om te stappen - Ouders zijn kwaad - Heeft geen overzicht over zij financiën - Studeren lukt niet meer - Durft/wil telefoon niet opnemen als vriend belt - Durft problemen niet onder ogen te zien, en vertelt vriendin niet dat hij geen geld heeft voor verjaardagscadeau - Ontslag: door gebroken been niet meer kunnen werken - Geen inkomen meer, daardoor kamerhuur niet meer kunnen betalen. Weer terug naar ouders - OV-kaart ingeleverd: geen geld meer om vrienden op te zoeken Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas - op de bank zitten - Loonbeslag: zijn baas houdt een deel van zijn salaris in - Boete zorgpremie - Deurwaarder - Werd depressief omdat er geen geld was om leuke dingen te doen - Niet kunnen concentreren nop school. Daardoor gezakt voor examen - Ruzie met ouders over boetes. Dreiging om door ouders uit huis gezet te worden - Geen enveloppen meer openmaken

23 Ken je nog meer gevolgen van schulden? Hoe zou jij zulke schulden zelf oplossen? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas

24 Film 3: Schulden, hoe nu verder?

25 Hulp vragen van familie. Website met stappenplan: Voorbeeldbrieven om aan schuldeisers te sturen op Bezuinigen (niet op vakantie). Vaste lasten verlagen door weer thuis te wonen. Welke oplossingen worden genoemd in de film? Bram Kim Daphne Patrick Denise Cas Zorgtoeslag aanvragen. Maandbedrag DUO verlagen. Naar de gemeente voor hulp. Schuldsaneringstraject. Deeltijd school en werken. Hulp van jongerenwerk Familie die helpt met afbetalen schulden.

26 Pauze

Opa heeft Cas geholpen met zijn boetes. Toen hebben ze wel afgesproken dat Cas beter op zijn uitgaven moet letten, zodat hij niet opnieuw in de schulden komt. 27 Voorkomen van schulden

1. Ga op internet naar deze pagina: Open de tool Kasboek 2. Klik op: In de les, kasboek van Cas Aan de slag met: het kasboek van Cas

Cas houdt al 3 weken zijn uitgaven en inkomsten bij. Help hem door de laatste week in het online kasboek te zetten. In welke categorie hoort de aankoop thuis? Voeg een aankoop toe door op ‘+’ te drukken Help Cas met het bijhouden van zijn kasboek

CategorieUitgaven Eten & drinkenKoffie kantine2,20 Uit eten19,90 UiterlijkDeo10,70 Schoenen103,05 StappenStappen met Mo32,00 VervoerBoete aan opa terugbetalen75,00 StudieExcursie school27,00 Inkomsten Stagevergoeding200,00 Dit heeft Cas vorige week uitgegeven. Vul het aan in het kasboek.

31 Vergelijk de uitgaven van Cas met een leeftijdgenoot, op de vergelijkingspagina’s in het online kasboek. Welke uitgaven van Cas waren niet echt nodig of heel erg duur? »Wat kan anders? Werk in duo’s Bespaartips voor Cas

32 Hoeveel houdt Cas aan het eind van de maand over? Cas wil naar de sportschool. »Wat raad jij aan? Doen of niet doen? »Waarom? Werk in duo’s Houd jij een kasboek bij met je inkomsten en uitgaven? »Wat is het voordeel daarvan? Geef Cas advies….

33 Video rapper Jebroer

34 Advies van Jebroer

35 1. Hoe belangrijk vind jij het om zelf minder geld uit te geven? »Omcirkel het cijfer. 2. Bedenk waar je minder geld aan uit kan geven. 3. Bedenk hoe je dit kan doen. Welke tip neem je mee? Actieplan

36 Kijken, kijken … niet kopen?? … Heb ik het nodig? … Heb ik genoeg geld op m’n rekening? … Heb ik schulden bij iemand? … Moet ik nog grote uitgaven doen dit jaar?

»Houd je eigen uitgaven en inkomsten vier weken bij in het online kasboek. »Kijk waar jij nu meer uitgeeft dan de gemiddelde mbo’er van jouw leeftijd. »Wat valt je op? Wat kan er anders? Nu jij!

38 Over vijf weken is er een volgende workshop: de Phone Challenge workshop. »Zet jouw telefoonkosten van één maand in je telefoon. Op naar de volgende workshop!

39 Kijk op Edgie.nl voor meer info