HVC 16 september 2015 mr. Heiko van Es Het nieuwe ontslagrecht Eerste ervaringen
Agenda Hervormingen per: 1 januari 2015 1 juli 2015
Per 1 januari 2015 Proeftijd Niet mogelijk bij een tijdelijk contract van een half jaar of korter. Nietigheid heeft grote gevolgen. Concurrentiebeding Niet toegestaan bij tijdelijke contracten, tenzij zwaarwichtige bedrijfsbelang, moet in concurrentiebeding zijn opgenomen (anders nietig)
Per 1 januari 2015 Aanzegtermijn Bij afloop van tijdelijke contracten: één maand … doet werkgever dit niet: vergoeding van een maandsalaris: eventueel naar rato als werkgever het te laat doet Verjaringstermijn twee maanden
Per 1 juli 2015 Flexibele arbeidsrelaties Art. 668a De tussenpoos waarbinnen contracten als opeenvolgend worden beschouwd, wordt zes maanden (i.p.v. nu drie)
Per 1 juli 2015 Maximum termijn wordt twee jaar (i.p.v. nu drie). Bij cao afwijken kan niet meer zomaar, alleen bij: Uitzendovereenkomsten De intrinsieke aard van de bedrijfsvoering dit vereist Bovendien maximaal zes, ten hoogste vier jaar
BBA vervalt, maar …… Criteria ontslagbesluit komen in B.W. Twee ontslagroutes: UWV, toestemming vragen om op te zeggen Kantonrechter, ontbindingsverzoek Instemming werknemer kan ook, maar let op: Bedenktijd van twee weken
UWV Bedrijfseconomisch ontslag Langdurige arbeidsongeschiktheid (langer dan twee jaar) Bij bedrijfseconomisch: Afspiegelingsbeginsel blijft, maar afwijkingen bij cao mag, maar dan wel: toetsing door cao-commissie Opzeggen onder aftrek van procedure tijd
Kantonrechter In de persoon gelegen omstandigheden Verstoorde arbeidsverhouding Op grond van in de wet omschreven criteria. Let op: Herplaatsingsverplichting
Transitievergoeding Verschuldigd na twee jaar: Bij einde arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, via UWV of kantonrechter op initiatief werkgever Bij einde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, op initiatief werkgever Hoogte: 1/3 maandsalaris per dienstjaar voor de eerste 10 dienstjaren. Daarna 1/2 maandsalaris per dienstjaar. Maximaal € 75.000,- of een jaarsalaris als dat meer is.
Transitievergoeding Artikel 24 Kleine werkgever (publicatie 11 mei 2015) Uitzondering slechts mogelijk indien <25 werknemers en: a. het netto resultaat van de onderneming van de werkgever over de drie boekjaren voorafgaand aan het boekjaar waarin de arbeidsovereenkomst eindigt of niet wordt voortgezet kleiner is geweest dan nul; b. de waarde van het eigen vermogen van de onderneming van de werkgever, als bedoeld in het Besluit modellen jaarrekening, negatief was aan het einde van het boekjaar voorafgaand aan het boekjaar waarin de arbeidsovereenkomst eindigt of niet wordt voortgezet; en c. binnen de onderneming van de werkgever aan het einde van het boekjaar dat eindigt voorafgaand aan het boekjaar waarin de arbeidsovereenkomst eindigt of niet wordt voortgezet, de waarde van de vlottende activa kleiner is dan de schulden met een resterende looptijd van ten hoogste een jaar.
Oudere werknemers Bij ontslag 50 jaar of ouder: Mits langer dan 10 jaar in dienst: een maandsalaris per dienstjaar voor de jaren dat zij na hun 50ste in dienst zijn Transitievergoeding kan verminderd worden: Kosten werk naar werk projecten Kosten employability bevordering tijdens de arbeidsovereenkomst
Vermindering transitievergoeding Artikel 2 Voorwaarden voor het in mindering brengen van transitie- en inzetbaarheidskosten Transitiekosten en inzetbaarheidskosten kunnen in mindering gebracht worden op de transitievergoeding, indien deze kosten: zijn gemaakt nadat deze kosten zijn gespecificeerd en schriftelijk meegedeeld aan de werknemer; zijn gemaakt nadat de werknemer schriftelijk heeft ingestemd met het in mindering brengen van de gespecificeerde kosten; door de werkgever die de transitievergoeding verschuldigd is zijn gemaakt ten behoeve van de werknemer aan wie de transitievergoeding verschuldigd is; niet het loon van de werknemer betreffen; in een redelijke verhouding staan tot het doel waarvoor deze kosten zijn gemaakt; zijn of worden gemaakt tijdens of na de periode waarover de transitievergoeding wordt berekend; niet op een derde kunnen worden verhaald; en niet op de werknemer kunnen worden verhaald
Vermindering transitievergoeding Artikel 3 Aanvullende voorwaarden inzetbaarheidskosten Inzetbaarheidskosten kunnen in mindering worden gebracht op de transitievergoeding, indien deze kosten: zijn gemaakt voor activiteiten ter bevordering van de inzetbaarheid van de werknemer buiten de organisatie van de werkgever, tenzij de verworven kennis en vaardigheden zijn aangewend om een functie bij de werkgever uit te oefenen; en zijn gemaakt in de periode van vijf jaar voorafgaand aan de dag waarop de transitievergoeding is verschuldigd, tenzij werkgever en werknemer schriftelijk anders zijn overeengekomen. Artikelen 2 en 3 Besluit 23 april 2015
Uitzonderingen Slechte financiële situatie werkgever: betalingsregeling Niet verschuldigd bij ernstige verwijtbaarheid werknemer
Mogelijkheid naast transitievergoeding Billijke vergoeding bij: Ernstige verwijtbaarheid werkgever, zowel bij UWV-ontslag als bij ontbinding via de kantonrechter “Muizengaatje”
Vergelijkingen Werknemer, 34 jaar oud, 8 jaar in dienst Nu: 4 maanden, Straks: 2,66 maanden Werknemer 45 jaar oud, 13 jaar in dienst Nu: 12,5 maanden, Straks: 4,5 maanden Werknemer 63 jaar oud, 9 jaar in dienst Nu: 17,5 maanden, Straks: 3 maanden Werknemer 58 jaar, 14 jaar in dienst Nu: 22,5 maanden, Straks: 11,33 maanden
Hoger beroep UWV Procedure Werknemer binnen twee maanden naar kantonrechter met vordering tot: Herstel Billijke vergoeding (alleen bij ernstige verwijtbaarheid werkgever) Werkgever Ontbinding vragen bij kantonrechter Ontbinding: hoger beroep zowel van werkgever en werknemer bij het hof.
Versoepeling ontslagrecht? Veel ontslagzaken worden nu geschikt met een vaststellingsovereenkomst. Bedenktijd ex artikel 7:670b BW compliceert deze gang van zaken Bedenktijd twee weken Bedenktijd dient in de VSO vermeld te worden, anders drie weken bedenktijd Een beperking of uitsluiting van deze bedenktijd is nietig
Versoepeling ontslagrecht? Criteria UWV-procedure worden in de wet opgenomen, zodat de kantonrechter hier ook aan gebonden zijn. De verwachting is dat veel meer werknemers zullen streven naar behoud van hun baan: Ontslagvergoedingen sterk versoberd Kantonrechter heeft slechts zeer beperkt de mogelijkheid om extra vergoeding toe te kennen (“Muizengaatje”) Procesrisico werknemer beperkt, tenzij royaal voorstel
Versoepeling ontslagrecht? De volgende verwachtingen zijn gerechtvaardigd: Bij disfunctioneringszaken en verstoorde verhoudingen zal veel vaker het verzoek worden afgewezen, waardoor de werknemer in dienst blijft. De mogelijkheden van beroep en cassatie kunnen van elke ontslagzaak een jarenlange kwestie maken.
Versoepeling ontslagrecht? Wientjes* Wientjes vraagt welke muur Keulaerds bedoelt. Wientjes noemt als voorbeeld een winkel waar vier mensen werken. Indien één van deze vier niet functioneert, waarom zou de werkgever dan naar de rechter gaan? Als de werkgever een vergoeding conform de wet aanbiedt, is er volgens Wientjes geen reden voor de werknemer om zich tegen het ontslag te verzetten. Het enkele feit dat er geen dossier ligt en/of er geen verbetertraject is aangeboden, is onvoldoende voor het oordeel kennelijk onredelijk ontslag. Zou dit wel zo zijn, dan is het muizengaatje te groot en dient er te worden ingegrepen. Keulaerds “Wil de kantonrechter medewerking verlenen aan het ontbinden van de arbeidsovereenkomst bij onvoldoende dossier? Hij komt dan aan het ‘muizengaatje’ niet toe, want hij ontbindt niet. Uw stelling is, zo begrijp ik, afrondend, ‘ik denk dat de kantonrechter ook in deze gevallen ontbindt.’.” Wientjes “Eens, zo niet, dan staat in het Sociaal Akkoord dat dan opnieuw de wet aangepast gaat worden, zodat dat wel gebeurt.” * Citaten uit het Samenvattend Verslag Symposium 21 januari 2014 van de Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland (VAAN)
Nu te nemen maatregelen Extra agendabeheer vanwege aanzegtermijn Dossieropbouw in functioneringszaken is een lange termijn kwestie. Scherp nu al de vastlegging daarvan aan en wijs leidinggevenden op hun taken in deze Rekenen loont