Van receptuur naar referentie Nieuwe kwalificatiedossiers bieden houvast en ruimte Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006

Eindtermenonderwijs en kwalificaties daarvoor zijn op andere visie gebaseerd dan competentiegericht onderwijs en de kwalificaties daarvoor. Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Eindtermendocumenten weerspiegelen de visie dat fijnmazige explicitering van taken en gedrag en de strikte uitvoering daarvan tot goede resultaten leiden. Controle, veel regels, strikte uitvoering, veel fijnmazige verantwoording. Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers In de praktijk heeft dat geleid tot teveel nadruk op “doen wat voorgeschreven is” (door zowel opleiders als deelnemers) ipv “zelf nadenken wat nodig is”. Het heeft ook geleid tot eenzijdige nadruk op inhoudelijk/instrumenteel gedrag.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Competentiegerichte kwalificatiedossiers weerspiegelen de visie dat taken en gedrag op hoofdzaken geëxpliciteerd worden en dat er bij de uitvoering ruimte is voor opleiders en deelnemers om zelf na te denken en te handelen in de gegeven context. Vertrouwen, minder regels, verantwoorden van gemaakte keuzes en uitvoering. Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 De visie op competentiegericht beroepsonderwijs leunt zwaar op de inhoudelijke en didactische expertise van opleiders en de betrokkenheid van opleiders en deelnemers. Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Bij competentiegericht beroepsonderwijs gaat het nadrukkelijk om zowel inhoudelijke / technische competenties als persoonsgebonden competenties.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Voor de ontwikkeling van kwalificatiedossiers is door de Stuurgroep Competentiegericht Beroepsonderwijs een format (ontwikkelingsleidraad en instructies) vastgesteld (6 april 2006).

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Met het format worden kwalificatiedossiers ontwikkeld die de beroepsuitoefening beschrijven vanuit een competentiegerichte visie op beroepsonderwijs.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Aan het doorgronden van de essentie van de beroepsuitoefening in al zijn facetten (inhoud, persoon, context, cultuur) wordt veel aandacht besteed.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Vanuit de “begrepen beroepsuitoefening” worden kwalificatiedossiers ontwikkeld. Daarbij wordt expliciet aandacht besteed aan inhoudelijke/technische zaken en persoonsgebonden zaken.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers De uitwerking van de kwalificatiedossiers verloopt van algemeen naar specifiek.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 In eerste instantie wordt, op basis van de “begrepen beroepsuitoefening”, in het kwalificatiedossier de essentie van de beroepsuitoefening en de verwachte ontwikkeling ervan, beschreven. Nieuwe kwalificatiedossiers Deel B van het dossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Op deze manier wordt een goed beeld gegeven van beroepsuitoefening, context en benodigde competenties. Voor opleiders is het noodzakelijk om vóór ontwikkeling en uitvoering van opleidingen beeld en context goed te “begrijpen”. Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Vervolgens worden in het dossier de kerntaken en de daarbij behorende werkprocessen kort en bondig verwoord. Nieuwe kwalificatiedossiers Deel B van het dossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 De benodigde competenties voor het uitvoeren van de kerntaken/ werkprocessen worden overdacht en geselecteerd. Daarvoor is een gestandaardiseerde competentielijst beschikbaar (25 competenties) Nieuwe kwalificatiedossiers

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 De kerntaken/werkprocessen en de daarvoor benodigde competenties worden in overzichtelijke matrices weergegeven. Nieuwe kwalificatiedossiers Deel B van het dossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Voor het ontwikkelen en uitvoeren van opleidingen worden de competenties en de taken in een apart deel verder uitgewerkt in concreet gedrag en benodigde kennis en vaardigheden. Nieuwe kwalificatiedossiers Deel C van het dossier. Het aparte deel is adviserend, niet verplichtend.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 De verdere uitwerking is inhoudelijk noodzakelijk om de abstracte gedragslabels (competenties) te onderbouwen met concreet gedrag in die context. Nieuwe kwalificatiedossiers De ontwikkelingsaanpak voorziet in een consistente “break-down”-procedure van taken en gedrag. Deel C van het dossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Uitgegaan wordt van professionals die in een specifieke context, specifieke keuzes kunnen maken en verantwoorden. Nieuwe kwalificatiedossiers De verdere uitwerking heeft voor ontwikkelaars en opleiders een adviserende en ondersteunende functie. Deel C van het dossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Een algemene introductie (deel A) en een verantwoording (deel D) completeren het kwalificatiedossier.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Vanaf 8 juni 2006 zijn 20 voorbeeld kwalificatiedossiers beschikbaar.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Eind december 2006 is 75% van alle (nieuwe) kwalificatiedossiers gereed. Gebruik ervan vanaf augustus 2007.

Peter Cras, procesmanager kwalificatiestructuur, mei 2006 Nieuwe kwalificatiedossiers Eind december 2007 de overige 25%. Gebruik ervan vanaf augustus 2008.