WANNEER DE AMBTENAAR MANTELZORGER WORDT Wanneer de ambtenaar mantelzorger wordt I&O Research Peter Kanne Congres Sociaal domein 2015 “De Uitdaging” 5 november 2015

WIE ZIJN WIJ? I&O Research Onderzoek & advies voor overheid & non-profit Nummer 8 van Nederland (top 3 in overheidsonderzoek) Thuis in Zorg, welzijn & jeugd en … Peter Kanne Rachel Beerepoot

TWEE DINGEN  De ambtenaar als mantelzorger  Een terug- en vooruitblik van ambtenaren op de decentralisaties in progress Twee dingen

OPZET ONDERZOEK Opdrachtgever: Binnenlands Bestuur Veldwerkperiode: 1 t/m 12 oktober 2015 Methode:online onderzoek in I&O Research Panel & BB bestand van ambtenaren Steekproef: Nederlanders (18+) gemeenteambtenaren, van wie 301 in sociaal domein.

DE AMBTENAAR ALS MANTELZORGER De ambtenaar als mantelzorger 1

AMBTENAAR ALS MANTELZORGER  Aandeel en soort mantelzorg ambtenaren en burgers vergelijkbaar  Ambtenaren besteden minder tijd aan mantelzorg, krijgen meer steun, maar voelen zich zwaarder belast  Ambtenaren vinden meer steun op het werk, maar zijn hierover minder tevreden dan burgers  “Er wordt te veel van mantelzorgers verwacht”  “Gemeente moet veel meer doen voor mantelzorgers”  Veel onduidelijkheid over wat gemeenten doen om mantelzorgers te ondersteunen Ambtenaar als mantelzorger

9% 11% 14% Geeft mantelzorg Is vrijwilliger BURGERSAMBTENAREN AANDEEL MANTELZORG Aandeel mantelzorg

WAT VOOR HULP & ZORG? Wat voor hulp en zorg? 8

Aantal jaren mantelzorger BURGERSAMBTENAREN 7,2 jaar 4 uur Aantal uren per dag 2 uur 6,5 jaar BELASTING Werkzame burgers Niet werkzame burgers 8,7 jaar 1,5 uur 76% 73% Krijgt steun? Mantelzorg belastend? 56% 41% 14% 25% 20% 24% 18% Kan het goed aan Vindt het zwaar of is overbelast Belasting

VAN WIE KRIJGT MEN STEUN? 10 Steun bij mantelzorg

BEHOEFTE AAN (MEER) STEUN Behoefte aan (meer) steun 11 WERKZAME BURGERS AMBTENAREN

VAN WIE (MEER) STEUN? Gemeente31%32% Huishoudelijke hulp 24%27% Dagbesteding / dagopvang 22%13% Steunpunt mantelzorg18%15% Vrienden / familie / buren18%23% Thuiszorg16%28% 12 WERKZAME BURGERS AMBTE- NAREN Behoefte aan (meer) steun

Praat er over op het werk? BURGERSAMBTENAREN Krijgt ruimte of steun op het werk? ONDERSTEUNING OP HET WERK 42% Waardering voor steun op het werk? 68% 41% 33% 29% 27% Goed tot ruim voldoende Onvoldoende tot slecht 87%96% Ondersteuning op het werk

STEUN LEIDINGGEVENDE BIJ MANTELZORG Steun leidinggevende bij mantelzorg 14

OP DE HOOGTE VAN WAT GEMEENTE DOET VOOR MANTELZORGER? Op de hoogte van wat gemeente doet voor mantelzorger? 15

“ ER WORDT TE VEEL VAN MANTELZORGERS VERWACHT. ” “Er wordt te veel van mantelzorgers verwacht.” 16

DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIAAL DOMEIN Een terug- en vooruitblik op de decentralisaties in progress 2

BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN  Meerderheid ambtenaren staat nog steeds achter decentralisaties  Overdracht van taken minder stroef verlopen dan verwacht  Gevolgen decentralisaties voor zorg aan burgers per saldo negatief  Voor 2016 grootste knelpunten bij Jeugdwet verwacht Belangrijkste uitkomsten

STEUN DECENTRALISATIES Steun decentralisaties 19 Het overhevelen van taken op het gebied van jeugd, zorg en werk van Rijk en provincies aan de gemeenten vind ik:

HOE VERLIEPEN DE TRANSITIES? Hoe verliepen de transities? 20

EFFECTEN VOOR BURGERS PER SALDO NEGATIEF Effecten voor burgers per saldo negatief 21

VOLDOENDE PERSONEEL VOOR UITVOEREN VAN NIEUWE TAKEN? Voldoende personeel voor uitvoeren van nieuwe taken? 22

VOLDOENDE BUDGET VOOR UITVOEREN VAN NIEUWE TAKEN? Voldoende budget voor uitvoeren van nieuwe taken? 23

VOORAL BIJ JEUGDWET KNELPUNTEN VERWACHT 24 Voor 2016 vooral bij Jeugdwet knelpunten verwacht

NEDERLANDERS EN DE DECENTRALISATIES IN HET SOCIALE DOMEIN 1-meting ‘De decentralisaties in het Sociaal Domein’ I&O Research Peter Kanne en Rachel Beerepoot 18 juni meting

Te maken met situaties sociaal domein? 56% 7,7 Waardering professionele hulp 7,3 53% 33% 31% ZELF OF NAASTE ZELF O-METING (dec. 2014) 1-METING (juni 2015) 21% Kreeg professionele hulp 18% Te maken met situaties sociaal domein?

TEVREDENHEID VOORAL AFGENOMEN BIJ JEUGDZORG 0-METING1-METING Totaal7,77,3 Hulpmiddelen nodig7,87,2 Kind gedragsproblemen7,77,1 Volwassene met verst. beperking7,87,2 Kind fysieke problemen/langdurige ziekte7,56,9 Eenzaamheid7,56,9 Financiële problemen7,66,9 Afstand tot arbeidsmarkt (beperking)7,66,9 Moeite met opvoeding7,46,7 Kind problemen met justitie7,45,6 Tevredenheid vooral afgenomen bij Jeugdzorg

WAAROM ONVOLDOENDE ? Waarom onvoldoende?

VERWACHTINGEN EFFECT DECENTRALISATIES 29 Stelling: “Ik heb er vertrouwen in dat hulp/zorg van instellingen en overheid door de decentralisaties op termijn beter zal zijn dan daarvóór” Verwachtingen effect decentralisaties

DANK VOOR UW AANDACHT Peter Kanne Rachel Beerepoot