Hezelburcht Full service intermediair in subsidieverwerving en subsidiemanagement Opgericht in 1995, gegroeid tot 5 vestigingen met 65 werknemers Kennis en ervaring voor alle fases van subsidieverwerving, van kansen herkennen tot aanvragen en verantwoorden van projecten Specialisten met inhoudelijke kennis en ervaring, van R&D en specifieke technologiedomeinen tot HR, fiscaal, legal

Erwin Onderdijk Senior consultant in Eindhoven Ervaring als intermediair bij Hezelburcht en als intern subsidieadviseur voor een faculteit en een Strategic Area van de TU/e Achtergrond in Human Technology Interaction (psychologie) Betrokken bij aanvragen voor complexere regelingen (EU, nationale regelingen voor grotere innovatieve projecten) Coördinerende rol in EU-strategie Hezelburcht

Today’s topics Topsectoren: Het Nederlandse innovatiestimuleringsbeleid Wat is het eigenlijk? Wat is er aan subsidiekansen te verwachten? Aanvragen? Europa: Innovatiestimulering in Europa EU subsidies in vogelvlucht Type projecten Subsidiekansen op korte en middellange termijn Aanvragen? Nederland in Europa Hoe goed doen we het?

Topsectoren: Wat is het? Innovatiestimuleringsbeleid met focus op 9 (10) Topsectoren waarin Nederland uitblinkt: Uitgangspunten: De overheid stuurt niet met regels en subsidies Bedrijven krijgen ruimte om te ondernemen, te investeren, te innoveren en te exporteren. Het Topsectorenbeleid betekent: minder subsidies in ruil voor lagere belastingen minder en eenvoudiger regels ruimere toegang tot bedrijfsfinanciering betere benutting van kennisinfrastructuur door bedrijfsleven betere aansluiting van fiscaliteit, onderwijs en diplomatie op behoefte van bedrijfsleven Tuinbouw &Uitgangsmaterialen Agri&Food Water Lifes Sciences & Health Chemie High Tech Energie Logistiek Creatieve Industrie (Hoofdkantoren)

Topsectoren: Wat is het? Gestart in 2010 onder leiding van Topteams met daarin Topondernemer, Topwetenschapper, Topambtenaar en boegbeeld. Elke Topsector maakt eigen Innovatiecontract met daarin plannen (waaronder subsidies), de invulling en het tempo verschillen daardoor sterk per Topsector. Weinig subsidiekansen in periode 2010 t/m Sinds eind 2012 een spurt in activiteit qua subsidieopenstellingen.

Topsectoren: Subsidiekansen? Geld?....of kennis? Naast algemene fiscale innovatiestimulering (WBSO, RDA, Ibox), revolving funds (Innovatiekrediet) en borgstellingen zijn er specifieke subsidiegelden per Topsector beschikbaar voor innovatie. De subsidiegelden worden verleend via een of meerdere Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) per Topsector, meerjarige programma’s van totaal 500 miljoen Euro waarvan minstens 40% private financiering tot doel gesteld is. Een groot deel van TKI gelden is/wordt gereserveerd voor onderzoek door kennisinstellingen, georganiseerd via openstellingen bij NWO, STW, TNO, FOM, etc. Van bedrijven wordt in veel TKI’s verwacht dat ze juist aan deze projecten bijdragen (in cash of in kind) in ruil voor toegang tot kennis. Het kabinet verleent aan elk TKI een toeslag (TKI toeslag van 25%-40%) over de private bijdragen. Enkele TKI’s kiezen (ook) voor openstellingen waarin bedrijven en kennisinstellingen samenwerken en beide subsidie ontvangen. Een kleiner gedeelte van budgetten is beschikbaar voor subsidies aan MKB innovatieprojecten.

Topsectoren: Subsidiekansen? Momenteel bekende TKI’s zijn: High Tech Systemen en Materialen Uitgangsmaterialen Tuinbouw Switch2SmartGrids EnerGO Wind op Zee Gas Biobased Economy ISPT Solar Energy Agri&Food CLICKNL Chemische Innovaties Polymeric Materials Logistiek Watertechnologie

Topsectoren: Subsidiekansen? Voor een aantal TKI’s zijn via NWO/STW/TNO/etc georganiseerde openstellingen te verwachten of actief. Voorbeelden zijn: HTSM Call 2012 (gesloten), CLICKNL (gesloten), Coreprogramma Uitgangsmaterialen (deadline 14 maart), Fonds Nieuwe Chemische innovaties-Kennis Innovatie Mapping (KIEM, doorlopend open) Onderzoekers aan kennisinstellingen kunnen hierin voorstellen indienen Bedrijven kunnen/moeten zich aansluiten bij de TKI’s en/of concrete voorstellen van onderzoekers en leveren bijdragen (in cash of in kind) in ruil voor kennis. Bedrijven ontvangen geen subsidie in deze projecten.

Topsectoren: Subsidiekansen? Enkele TKI’s kiezen voor calls waarin bedrijven en kennisinstellingen gezamenlijk projecten uitvoeren en beide subsidie ontvangen. Voorbeelden zijn: Switch2smartgrids (2 calls in 2012) Wind op zee (call in 2012) EnerGO (call 2012) TKI Uitgangsmaterialen (deadline 1 maart met 3,5 miljoen budget voor strategische clusterprojecten en 2 miljoen budget voor toegepaste projecten waarin bedrijven 25-50% subsidie ontvangen).

Topsectoren: Subsidiekansen? Voor elke Topsector is een regeling MKB Innovatiestimulering te verwachten (voorjaar 2013) of al actief (geweest), georganiseerd door AgentschapNL Topsectoren kiezen zelf de vorm waarin subsidie verstrekt wordt, dit kunnen zijn: MKB Samenwerkingsprojecten Haalbaarheidsonderzoeken Innovatie Prestatie Contracten Inhuren hoog gekwalificeerd personeel (kenniswerkers?) SBIR? …?

Topsectoren: Subsidiekansen? Kansen voor MKB om subsidie te ontvangen: Al geweest: MKB Valorisatiepilot Agri&Food (najaar 2012, MKB samenwerkingsprojecten en haalbaarheidsonderzoeken). Aangekondigd: MKB Innovatiestimulering High Tech Systemen en Materialen (maart/april 2013 met minimaal MKB samenwerkingsprojecten, budget van 2,7 miljoen). Nog stil: Andere topsectoren/TKI’s, wel openstelling in voorjaar 2013 van MKB Innovatiestimulering voor alle Topsectoren aangekondigd door AgentschapNL.

Topsectoren: Aanvragen? Belangrijke elementen voor een succesvol (MKB) project: In het merendeel van de projectvormen is samenwerking essentieel; partnerships met andere (MKB) bedrijven en kennisinstellingen. De meeste TKI’s en Topsectoren maken gebruik van roadmaps of vergelijkbare methoden om speerpunten te definiëren; aansluiten bij deze onderwerpen of onderzoekslijnen is cruciaal. De meeste openstellingen werken op volgorde van binnenkomst; snelheid is van belang om überhaupt beoordeeld te worden. Onderschat de workload voor een aanvraag niet; goede projectplannen, bij indiening voldoen aan alle voorwaarden en adequate budgettering maken samen met snel handelen het verschil.

Europa: EU subsidies in vogelvlucht Europa heeft een jaarlijks subsidiebudget op het gebied van innovatie van een kleine10 miljard Euro. Het grootste gedeelte hiervan gaat naar Framework Programmes (KP7/FP7 en haar voorgangers), die gericht zijn op R&D. Naast de Framework Programmes zijn er ook specifieke andere programma’s, bijvoorbeeld op het gebied van: Reductie wegtransport (Marco Polo) Marktbarrières milieuvriendelijke technologie (Eco Innovation) Educatie (Life Long Learning) Natuur en Milieu (LIFE+) …

Europa: Type projecten Vrijwel alle Europese subsidies worden uitgeschreven als calls met een deadline waarop er uiterlijk ingediend moet worden De onderwerpen in deze calls zijn vaak vooraf gedefinieerd inclusief deliverables. Belangrijke thema’s in EU subsidies zijn: Life sciences en Health Knowledge Based Bio Economy ICT Nanotechnologie, procestechnologie en materialen Energie en Milieu Logistiek en Transport Space Security Sociale wetenschappen Excellent onderzoek en training van onderzoekers De specifieke onderwerpen bedragen vele honderden per jaar

Europa: Type projecten De meeste calls staan open voor gezamenlijke R&D of demonstratieprojecten door consortia van bedrijven, kennisinstellingen en eventuele andere organisaties (overheden, NGO’s) Er gelden minimumeisen aan het aantal partners, aantal landen en projectomvang. Er is specifieke aandacht voor het innovatief vermogen van het MKB; MKB deelname wordt gepromoot en is erg gewenst. Naast samenwerkingsprojecten tussen organisaties zijn er ook grants voor onderzoekers, calls voor beleidsmatige vraagstukken of netwerkvorming, calls die zich richten op pilottoepassing, etc. Subsidiepercentages zijn afhankelijk van call, activiteiten en type organisatie, maar doorgaans hoger dan nationale regelingen (typisch %)

Europa: subsidiekansen? Enkele belangrijke programma’s die in 2013 deadlines hebben zijn: 4 april: Eurostars (samenwerking 2 high tech MKB-ers) 30 april Ambient Assisted Living (ICT ter ondersteuning ouderen) 8 mei: Intelligent Energy Europe (Energie) 14 mei: CIP ICT (maatschappelijke ICT toepassingsvraagstukken) 22 mei: FP7 FCH Joint Undertaking (brandstofcel en waterstoftechnologie) 25 juni: Life+ (Natuur en Milieu) 1 september: Eco Innovation (marktbarrières milieuvriendelijke technologie) Eind augustus/begin september: Marco Polo (reductie wegtransport, modal shift)

Europa: subsidiekansen? 2013 is een overgangsjaar voor de Framework Programmes: FP7 is in een afrondende fase. Opvolger Horizon2020 start vanaf januari 2014 met nieuwe calls. Horizon2020 zal een aantal belangrijke vernieuwingen brengen, zoals: Een hoger budget (ruim 80 miljard voor een periode van 7 jaar, dit bedroeg voor FP7 circa 50 miljard) Hogere generieke subsidiepercentages zonder verschil naar organisatie (voorstel is 100% met eveneens generieke overheadberekening) Lagere administratieve lasten Betere aansluiting bij de Europese agenda met programmalijnen Excellent Science, Competitive Industries en Better Society Specifieke instrumenten voor MKB

Europa: Aanvragen? Om succesvol mee te dingen naar EU subsidies is een aantal zaken essentieel: Tijdige voorbereiding; hoe dichter op de deadline, hoe lastiger Goede inhoudelijke en projectmatige haalbaarheidsbepaling/ risicoanalyse: Welke onderwerpen/projectkansen zijn er en hoe geschikt zijn ze? Hoe verhouden kansen zich onderling qua risico’s, zoals budget, projecttype, deadline, deliverables? Partners over de grens zoeken en leren kennen. Kwalitatief voorstel (inhoudelijk en qua formele eisen).

Europa: Hoe goed doen we het? Nederland scoort structureel hoger in EU calls; van voorstellen met een Nederlandse deelnemer slaagt 23%, het EU gemiddelde bedraagt 18%. In 41% van de Framework projecten door consortia van bedrijven en kennisinstellingen is Nederland vertegenwoordigd. Nederland is een netto ontvanger van EU subsidies; we dragen 5% bij en ontvangen 6,7%. Onze MKB deelname loopt achter; 12% van de baten gaan naar Nederlands MKB, het EU gemiddelde bedraagt 15%.

Bedankt voor uw aandacht ir. Erwin Onderdijk, senior consultant