Regional Policy EUROPEAN COMMISSION Derde Cohesierapport 18 Februari 2004 Convergentie, Concurrentievermogen, Coöperatie NL

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 2 Belang van de Cohesierapporten Iedere 3 jaar: Commissie analyseert de staat van cohesie en de bijdrage van haar beleid (art. 159 van het verdrag) 1 ste rapport (1996): Agenda de rapport (2001): cohesiebeleid na uitbreiding 3 de rapport (februari 2004): voorstellen voor een nieuw cohesiebeleid na 2006 context

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 3 4 Delen 1.Analyse van de situatie en trends in de regio's en factoren van concurrentievermogen 2.De bijdrage van nationaal beleid aan cohesie 3.De bijdrage van EU beleid 4.De impact van Cohesiebeleid structuur

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 4 Financiële vooruitzichten (1) Europa's welvaart bevorderen – Beleidsuitdagingen en budgetmiddelen voor een uitgebreide Unie Handhaving van huidig uitgavenplafond (1.24% van het EU BNI) Commissie voorstel: 1.22% voor vastleggingen en 1.14% voor betalingen) Financiële aspecten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 5 Financiële vooruitzichten (2) Vier politieke prioriteiten voor de Unie: Duurzame ontwikkeling – concurrentievermogen en cohesie (voor groei en werkgelegenheid) Bescherming en beheer van natuurlijke hulpbronnen Burgerschap, vrijheid, veiligheid en justitie De EU – een mondiale partner Beleids aspecten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 6 Ter herinnering EU budget Plafond voor jaarlijkse vastlegginskredieten: € miljard voor EU25, waarvan € 37 miljard voor structurele acties, in 2004 prijzen Financiele perspectieven Plafond voor jaarlijkse vastlegginskredieten: € miljard voor EU27, waarvan € 48 miljard voor structurele acties, in 2004 prijzen (zonder plattelandsontwikkeling) Beleids aspecten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL ,00 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 Afhoudingen plattelandsontwikkeling Uitgaven in EU15 (linker as) Uitgaven in N12 (linker as) Miljoen EUR in 1999 prijzen Uitgaven cohesiebeleid, Bron: DG REGIO Uitgaven in EU15 als % van BNI in EU25 (rechter as) Uitgaven in N12 als % van BNI in EU25 (rechter as)

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 8 Cohesiebeleid 34% van het EU budget (€336 miljard voor de periode, int 2004 prijzen) Ongeveer 0.41% van het EU BBP (0.46% met inbegrip van plattelandsontwikkeling en visserij) Ongeveer verhouding tussen huidige en nieuwe lidstaten Meer dan ¾ van het budget voor achtergestelde regio's en lidstaten Context Uitgaven

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 9 Categorieën van uitgaven in Structuurfondsen Context Voor versterken van administratieve capaciteit

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 10 Opmerkingen Opmerkingen Significante convergentie van cohesie landen Positieve trend in Doelstelling 1 regio's in het algemeen BBP, werkgelegenheid en productiviteit boven EU gemiddelde Modernisering van economische structuren en beheermethoden Beter bestuur op regionaal niveau Grotere regionale samenwerking op Europees niveau Deel 1 situatie en trends: enkele resultaten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 11 BBP groei in Cohesielanden Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 12 Werkloosheidspercentages Werkloosheidspercentages in EU15, 1996 and 2002 (% van beroepsbevolking) EU15 10,77,8 Source: Eurostat, LFS 7,4 Cohesielanden 17,09,6 Andere lidstaten9,57,5 Griekenland9,710,0 Spanje22,311,4 Ierland11,94,3 Portugal5,1 Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 13 Europees cohesiebeleid of een eenvoudige budget overdracht? Impact en toegevoegde waarde van Structuur beleid Aandeel van EU transfers naar hoofdontvangers uitgegeven aan importen uit andere lidstaten

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 14 Impact van uitbreiding Bevolking van de Unie groeit van 380 naar 454 miljoen (EU 25) of 485 miljoen (EU 27) Nieuwe lidstaten brengen meer dynamische groei (4% per jaar tegen 2.5% in EU 15) BBP per hoofd daalt (-12.5% in EU 25 en -18% in EU 27) Deel I

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 15 Impact van uitbreiding Bevolking in de convergentie doelstellingsgebieden stijgt van 84 miljoen naar 123 miljoen Ontwikkelingsverschil tussen de regio's verdubbelt: gemiddeld BBP in doelstelling 1 is 69; in de nieuw lidstaten 46% Arbeidsparticipatie in EU 15 groeide van 60% naar 64% (1996 – 2002). In nieuwe lidstaten daalde het van 59% naar 56% ( ) Deel I

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 16 BBP per hoofd PPS 2002 Bron: Eurostat, Nationale rekeningen Index, EU25 = 100 Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 17 Regionaal BBP 2001 BBP per hoofd (PPS, 2001) < >= 125 No data Index EU 25 = 100 Bron: Eurostat Deel I Situatie en trends

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 18 < 56 < 56.0 – 60.2 < 60.2 – – 68.6 >= 68.6 No data Standaard deviatie = 8.4 Source: Eurostat en NSI EU-27 = 62.4 Arbeidsparticipatie 2002 % van bevolking tussen jaar

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 19 Onderwijsniveau 2002 ZWAAKGEMIDDELDHOOG % van bevolking tussen jaar < – – – 45.6 >= 45.6 geen gegevens EU-27 = 32.4 Standaard afwijking = 17.7 < – – – >= geen gegevens EU-27 = 47.5 Standaard afwijking = < – – – >= geen gegevens EU-27 = Standaard afwijking = 8.57 Bron: Eurostat (LFS)

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 20 Werkgelegenheid in hoog-technologische sectoren, 2002 Regionale concurrentie factoren < 7.45 < 7.45 – 9.55 < 9.55 – – >= geen gegevens Bron: Eurostat Gemiddelde = 10.6 Standaard afwijking = 4.30

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 21 De bijdrage van nationaal beleid Nationale budgetten bedragen gemmiddeld 47% van BBP Het Cohesiebudget is 0.43% van het BBP Nationale budgetten geven voorrang aan basisdiensten en inkomensoverdracht De Structuurfondsen leggen zich toe op de factoren van regionale convergentie en steunen fysieke en menselijke investeringen – ongeveer van het totaal Deel II Een verschillende benadering tot groeibevordering

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 22 De bijdrage van andere EU beleidsterreinen Richten zich op specifieke doelstellingen gedefinieerd in het verdrag Hebben niet altijd cohesie als doelstelling Maar er zijn verbeteringen geweest Noodzaak om de coherentie tussen deze beleidsterreinen en de cohesiedoelstelling te versterken, i.h.b. voor de nieuwe lidstaten Deel III Noodzaak van coherentie van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 23 De impact van het Cohesiebeleid Meer publieke en private investeringen in begunstigde regio's (en dus groei) Bijdrage aan toename van BBP (convergentie) Creëren van werk en betere benutting van menselijke hulpbronnen Meer fysiek en menselijk kapitaal Beter regionaal en lokaal bestuur Financiële stabiliteit gedurende 7 jaar Deel IV Mobilisering van middelen voor groeibevordering

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 24 Een nieuw partnerschap voor Cohesie Een nieuw partnerschap voor Cohesie 1.Inachtneming van de prioriteiten van de Unie 2.Uitbreding en toegenomen verantwoordelijkheden van cohesiebeleid 3.Betreft alle landen, regio's en steden – grotere subsidiariteit Hervorming van beleid Conclusies

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 25 Eerste doelstelling: Convergentie Regio's met minder dan 75% van EU 25 gemiddelde BBP/hoofd Statistisch effect regio's: minder dan 75% van EU 15 BBP/hoofd maar meer dan 75% van EU 25. Landen met minder dan 90% van EU 25 gemiddelde BNI/hoofd (Cohesie Fonds) Speciaal toegankelijkheidsprogramma voor ultraperifere regio's Budget: ongeveer 78% van het totaal Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 26 Tweede doelstelling: regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid (1) Cohesiebeleid ten dienste van alle andere regio's in de Unie – geen EU zonering Budget: ca 18% van totale SF= huidige doelstellingen 2 en 3 Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 27 Tweede doelstelling: regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid Twee elementen: Regionaal concurrentievermogen: -innovatie en de kennismaatschappij -toegankelijkheid en diensten van algemeen belang -milieu en risicobescherming; stedelijke beleid geïntegreerd op regionaal niveau, geen communautair initiatief (URBAN+) Werkgelegenheid (basis: Europese werkgelegenheidsstrategie) –Aanpassingsvermogen van arbeidskrachten –Schepping nieuwe banen –Toegang arbeidsmarkt voor kwetsbare personen Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 28 Derde doelstelling: Europese territoriale samenwerking Het succes van INTERREG, toegevoegde waarde voor de gemeenschap,harmonieuze en evenwichtige integratie van de gehele Unie Grensregio's, inclusief zeegrenzen Grensoverschrijdende samenwerking (lidstaten doen voorstellen om huidige INTERREG III zones te veranderen) Interregionale samenwerking (komt in “mainstream”) Buitengrensoverschrijdende samenwerking – verbonden met het nieuwe Europese nabuurschapsinstrument, inclusief meerjaarkijkse programmering en slechts één financieel instrumen Budget: ongeveer 4% van het totaal Conclusies Hervorming van beleid

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 29 Bevestiging van de principes die het beleid een succes hebben gemaakt – meerjaarlijkse programmering, partnerschap, evaluatie, cofinanciering, gezamenlijke verantwoordelijkheid Behoudt van n+2 regel en systeem van voorschotten Conclusies Hervorming van beleid Uitvoering: evolutie geen revolutie Uitvoering: evolutie geen revolutie

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 30 Uitvoering: evolutie geen revolutie (2) Uitvoering: evolutie geen revolutie (2) Conclusies Hervorming van beleid Vereenvoudiging : 3 i. Pl. 6 instrumenten (CF; EFRO; ESF) en één fonds per programma Duidelijkere taakverdeling inzake duurzame plattelands ontwikkelingsbeleid Minder stadia van programmering (beleidsdocument van iedere lidstaat, operationele programma's) Vereenvoudiging van financieel beheer (per prioriteit) Controles: introductie van proportionaliteit, contracten Meer strategische benadering: Politieke discussie in Raad, EP opinie, Commissie mandaat, jaarlijkse rapportage aan Raad in de lente Communautaire kwaliteitsreserve Reserve voor industriële crises

Regionaal Beleid EUROPESE COMMISSIE Derde Cohesie rapport Derde Cohesie rapport NL December 2004 NL 31 Voorgesteld tijdspad Voorgesteld tijdspad 10 en 11 Mei 2004: Europees cohesieforum, Brussel Juli 2004: Commissie aanvaardt wetgevingspakket Eind 2005: Besluit door Raad en Europees Parlement 2006: Voorbereiding programma's voor periode Jan 2007: Uitvoering begint Volgende stappen