Wisselstroom – 24 februari 2015 – Sint-Joris-Winge Welkom Workshop “Ervaringsleren en active reviewing” Op welke manier proberen we dit aan te pakken: beetje theoretisch kader, dit proberen te linken naar Time Out Halle Wisselstroom – 24 februari 2015 – Sint-Joris-Winge

inhoud De fundamenten: ervaringsleren en de leercyclus van Kolb (‘active reviewing’) De methodieken De begeleidershouding

Time Out Lange Time Out is een project voor jongeren wiens schoolloopbaan moeilijk verloopt, waardoor schooluitval dreigt. Het doel is definitieve schooluitval van de jongere vermijden door hem/haar gedurende een beperkte periode schoolextern te begeleiden. Vooraleer we van start gaan willen we kort toch vertellen hoe Time Out Halle georganiseerd is. Op die manier kent u een beetje het dagdagelijkse werken van het project, en de praktische Achtergrond … Als je Time Out Halle mag samenvatten in 2 zinnen, kom je tot dit …

Time Out "Het is echt te vergelijken met een Time Out in het basketbal: je bent jouw wedstrijd aan het verliezen. Samen met een coach kom je even op adem aan de kant van het speelveld. Je zoekt een strategie, tactiek, manier van spelen, passeerbeweging om terug in de wedstrijd te komen." Time Out uitgelegd met een beetje beeldspraak geeft het volgende …

TO-traject TO-traject Aanmelding Klas KR RT Time Out Week 1 Week 2 Intake Klas KR RT Time Out TO-traject Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Nazorg Een TO-traject bestaat uit 3 ‘blokken’ Aanmelding iedereen goed geïnformeerd aan de start, met duidelijke verwachtingen TO zelf 4 weken 3-daagse – leren kennen – vanuit een positieve ‘leersfeer’ vertrekken Huiswerk Individuele gesprekken Peter/meterdag Ouderavond Nazorg Overdracht naar het netwerk/context Coaching Klas KR KB RT

Time Out Ervaringsleren “Ervaringsleren is het creëren van een specifieke situatie die jongeren in staat stelt concrete ervaringen op te doen op grond waarvan zij gemotiveerd worden en in staat gesteld worden om tot reflectie over de eigen situatie te komen. Een goede combinatie tussen de concrete ervaringen en de reflectie hierop leidt tot nieuwe leerprocessen die uiteindelijk de jeugdige autonomie doen verwerven, waardoor hij een nieuw toekomstperspectief krijgt.” Verschillende omschrijvingen over ervaringsleren, die meestal tot dezelfde essentiële kenmerken komen. Hier vind je een definitie van Ruikes, meer geformuleerd inde context van werken met jongeren … Basketomschrijving? Ervaringsgericht leren is een ontwikkelingsproces op gang brengen en de lerende, die eigenaar is van het leerproces laten groeien. Wat doe je dan eigenlijk: Iemands mogelijkheden verruimen Iemand andere denkkaders en gedragsmogelijkheden laten verkennen en verwerven Het integreren van die nieuwe mogelijkheden zodat ze gebruikt kunnen worden in andere situaties Om tot groei te komen, zijn 3 voorwaarden van groot belang: De lerende moet voelen, meemaken, ervaren – dat draagt met langer mee De activiteit moet het denken en het voelen aanspreken Ervaringsleren is rationeel: in groep, in relatie, samen met anderen (leeftijdsgenoten) Ervaringsleren is een proces: ynamisc en continu leren. Het proces is belangrijk Niet het product. Theo Ruikes

Verantwoordelijkheid Time Out Ervaring Herkennen Erkennen Verkennen Integreren Bewustwording Verantwoordelijkheid Keuze Oud gedrag Experiment Keuze Als project of begeleider ga je een proces opzetten van herkennen, erkennen, verkennen en integreren. Herkennen Als lerende bewust worden van wat er gebeurt Kijken / zien Patronen herkennen Erkennen Het inzien van je eigen aandeel waardoor patronen tot stand komen Verantwoordelijkheid dragen voor zijn patronen Verkennen Experimenteren met alternatieve mogelijkheden en gedragingn Uittesten van nieuwe strategieën Integreren Het geleerde toepassen in andere / dagdagelijkse situaties Komen tot diepgaande verandering Transfer Johan Hovelynck

Time Out Kolb Hoe kan je zo’n proces op gang brengen: Dat kan je doen adhv de leercirkel van Kolb Concrete ervaring Je maakt iets mee / je ervaart iets Reflectieve observatie Samen met de lerenden op zoek gaan naar wat en hoe er gebeurd is Abstract concept Er wordt gereflecteerd/gepraat/ gezocht naar de ruimere context, er wordt door de jongere gezocht naar alternatieven in gelijksoortige situaties Actief experiment Alternatieven toepassen in soortgelijke situaties Aan de slag gaan! Door reflectief observen vanuit concrete ervaringen gaat de jongere op zoek binnen zijn eigen referentiekader, en genereert hij nieuwe kaders. De lerende herent zijn referentiekader en hoe dat kader hem helpt, maar soms ook vastzet. Het vaszitten geeft aanleiding om alternatieven te zoeken, een nieuw of vernieuwend abstract concept. Dat betekent niet dat het oude onmiddellijk vervangen of verworpen wordt. De integratie vraagt tijd. Maar oude ne nieuwe kaders kunnen naast elkaar blijven bestaan en iemands “wapens”, mogelijkheden breder maken, diverser maken. Kolb blijft continu gebeuren. Een proces kan je inde hand werken door activiteiten aan te bieden waarbij de jongere ‘gedwongen in de fase van ‘abstract concept’ komt. OPLETTEN voor dualisatie: doen / praten / doen / praten (weeral praten) Kolb

Time Out Future - plannen Experience - feiten Examine - betekenis Express - beleving Ruiten - experience / diamant / harde feiten Wat gebeurde er? Wat deed je (video/reconstructie/tijdslijn/foto’s/oberveerders/… Harten – express / beleving / persoonlijke beleving Hoe beleefde je deze activiteit? Open vragen Schalen, kleuren, positioneren Schoppen – examine (betekenis) Graven in de diepte , graven naar interpretatie, Metaforen / axenroos / circuskaart Leidermandschap, samenwerking, betrokkenheid Klaveren – future – plannen Symbool voor toekomstie groei Op zoek naar concrete tips Meenemen naar volgende activiteit of dagdagelijkse situaties Opdracht opnieuw

Time Out Active reviewing “Reviewing is een activiteit die personen aanmoedigt om te reflecteren wat ze recent ervaarden. Het is gericht op het versterken van de waarde van een recente ervaring.” “Active reviewing is een actieve benaderingen van reflecteren (op basis van Kolb) die een uitweg biedt wanneer woorden niet volstaan om je uit te drukken of wanneer woorden in de weg staan.” Roger Greenaway

Time Out Active reviewing “Is een wijze van terugblikken op ervaringen in de groep waarbij alle deelnemers geactiveerd worden tot uitwisselen van ervaringen en reflecteren.” Joris Piot

Time Out De methodieken: -barman -escalatiemodel -circuskaarten - …

Time Out Begeleidershouding: It’s a learning opportunity Structuur (veiligheid) Eigenaarschap Inzicht bieden Modelgedrag Positieve bekrachtiging binding

Sociaal leren Time Out Kennisleren Sociaal en groepsleren 2 + 2 = 5 Niet met opzet Extra uitleg Begrip Extra ondersteuning 2 + 2 =5 … Sociaal en groepsleren Problemen op de speelplaats Waarschuwing Sanctie Schorsing Sociaal leren

“It’s a learning opportunity!” Time Out “It’s a learning opportunity!” Belinda Hopkins Learning opportunity