Jeugdgezondheidszorg Dienst Jeugdgezondheidszorg KULeuven

Het landschap… Transactioneel (ecologisch) perspectief (Bronfenbrenner/Belsky) Levensloop model (Riksen-Walraven)

Groei en ontwikkeling in ecologisch perspectief nature Ontwikkelingsproces Volwassene met… Persoonlijkheid Besef van waarden en normen Positief zelfwaarde gevoel Rol opnemen in de maatschappij Verantwoordelijkheidszin In staat om juiste keuzes te maken In staat tot verdere zelfontplooiing … ouders(opvoeders), brussen Familie Vrienden Kerngezin leefomgeving Kribbe School Clubs en ontspanning Sociaal-maat-schappelijk Materieel-logistiek Milieu - Maatschappij nurture

Balans risicofactoren~beschermende factoren Inventgroep (2005): “Helpen bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter” Risicofactoren - Protectieve factoren Risicocumulatie Risicoprocessen Balansmodel van Bakker (1997) Draagkracht en draaglast

Strategisch doel van JGZ Gezondheid, groei & ontwikkeling van kinderen en jongeren… … beschermen, bewaken, bevorderen op lichamelijk, cognitief en sociaal-emotioneel vlak …met als doel kinderen en jongeren te laten opgroeien tot volwassenen die betekenis geven aan het leven en hun rol kunnen opnemen in de maatschappij. Hierbij gaat er niet alleen aandacht naar het individuele kind maar ook naar de relatie tussen het kind en de omgeving (o.a. gezin en kinderopvang).

Operationele doelen van JGZ: 1 Bevordering van de gezondheid, groei en ontwikkeling, d.m.v. initiatieven/interventies gericht op populaties, subgroepen en individuen.

Health (risk reducing) Development and Education Health Promotion – infant and preschool age (Scientific State of the Art, 2010) Health (risk reducing) Development and Education Directed to Care SIDS Development: physical, cognitive,social-emotional Choice of daycare Safety – Accidents Education: sleeping, eating, playing, claiming attention, putting limits, … Choice of school Exposure to tobacco smoke Toilet training Available care Oral Health (Excessive) crying Healthy nutrition, physical activity – overweight and obesity Development of language and speech Suppletion of vitamines D and K Nutritional problems Breastfeeding Positive parenting Vaccinations Attachment Parent - Child Preferential position during sleep Hygiene and care Genital mutilation Shaken Infant Syndrome Fever

Health Promotion – school age (Pairing Children with Health Services, WHO 2010)

Operationele doelen van JGZ: 2 Tijdig onderkennen van gezondheids- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen Lichamelijke ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Sociaal-emotionele ontwikkeling  niet te vroeg/niet te laat… cave onnodig label  onderkennen ≠ diagnose

Timely detection (screening) (Pairing Children with Health Services, WHO 2010)

Preschool vision screening: the debate

Preschool vision screening: the debate

Preschool vision screening: the debate

Preschool vision screening: the debate

Early detection of psychosocial problems The Dutch Invent Group (2005)

Early detection of psychosocial problems Rationale Prevalence of psychosocial and behavioural problems in children and adolescents is high (5-10%) and probably increasing Early detection and diagnosis contributes to early intervention Intervention in early childhood is more successful Instruments for early detection should be validated and implemented in Youth Health Care

Early detection of psycho-social problems The Dutch guideline

Early detection of psychosocial problems The Dutch (Rotterdam) experience

Operationele doelen van de JGZ: 3 Zicht krijgen op de nood aan zorg aan de hand van remmende en bevorderende factoren voor de gezondheid, groei en ontwikkeling, draaglast en draagkracht. Deze beïnvloedende factoren situeren zich bij het individu, de ouders, het gezin en sociale en maatschappelijke context (nurture).

Balance between risk- and protective factors Dutch Invent Group (2005) “A risk factor is a feature of the child, parent, context,… for which in well-designed research a clear relation with whatever later developmental (or health) outcome has been stated” “Risk factors have always a certain predictive value for the developmental (health) outcome” “Risk/protective factors - Risk cumulation - Risk processes”

Operationele doelen van de JGZ: 4 Zorg dragen voor de functionele integratie van kinderen en jongeren met ontwikkelings- en gezondheidsproblemen door middel van beschermende en bevorderende maatregelen

Functional integration International classification of functioning – Youth Version (ICF-CY) For a needs-based and action-oriented assessment To translate the medical label (diagnosis) into tools for action and support in the school and the classroom By Analyzing and describing: the functioning of the child its capacity and performance when executing tasks the barriers and facilitators in the schoolenvironment and the personal factors

Operationele doelen van de JGZ: 5 Voorkomen van infectieziekten d.m.v. vaccinaties Voorkomen van het verspreiden van infectieziekten d.m.v. hygiënische maatregelen

Vaccination targets

Vaccination targets Countries with well-developed school health services, and strong involvement of these services in the vaccination programme, achieved the highest vaccination coverage

Een werkkader voor getrapte zorg: ‘Response to intervention’ model ▲ stelt populatie voor (kinderen < 3 jaar, gezinnen…) Getrapt zorgmodel: 3 niveaus van interventie/aanbod aan een populatie Het effect = respons op de interventie wordt gemeten Populatie in CLB is van 2.5-18 jaar populatie kan ook zijn, een school, een kansengroep in een school, een klas

The intervention Individueel aanbod Supplementair aanbod Basisaanbod de ‘interventie = preventie + zorg de respons  meten & evalueren Het is een getrapt model dat verschillende niveaus van interventie voorstelt Een basisaanbod ruim 80% van de populatie van jonge kinderen Een supplementair aanbod dat aan 15 à 20% van de populatie moet worden aangeboden Een individueel aanbod dat voor 2 à 5% van de populatie moet worden uitgewerkt Eerste stap in het kritisch kiezen van methodieken is het vertrekken vanuit een werkkader

Getrapt zorgmodel Individueel aanbod voor individu 5 operationele doelen Frequentie zal intenser zijn en invulling van de 5 doelen zal uitgebreider zijn Supplementair aanbod voor specifieke doelgroepen Invulling van de 5 doelen op maat van subgroepen. De samenstelling van deze subgroepen zal worden gestuurd door de gemeenschappelijke risicofactoren Basisaanbod voor gehele populatie Per doel nagaan welk de minimale invulling is (frequentie en items) van de doelen voor de ganse populatie

Vroeg signaleren is de boodschap

Een werkmodel voor signalering en differentiëring Voorbereiding ouderschap - gezondheidspromotie Prenatale zorg Signaleringsinstrument risicogroepen Opvolging algemene en sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind Beschermende factoren Opbouw relatie Ondersteuning Risicofactoren Gedefinieerde cluster van risicofactoren Cumulatie van Risicofactoren (vb. >4) Inventarisatie -Baseline bij geboorte -Regelmatige update Differentiëring Bewuste afweging ‘Wait and see’ -Opvoedingsondersteuning of advies -Interventie Signaal Geboorte Professionele verfijning van het signaal Doorverwijzing Samenstelling Kinddossier Indicatiestelling Casuïstiek Multidisciplinaire bespreking -Klinisch onderzoek -Observaties CB-medewerkers -Gesprekken en bezorgdheden ouders -Opvoedingsproblemen

Regular update of risk and an protective factors A framework of risk assessment and differentiated care in school health REFERRAL EVALUATION AND UPDATE OF THE INTERVENTION SYSTEMATIC CONTACTS Regular update of risk and an protective factors PROFESSIONAL REFINEMENT OF THE SIGNAL: Start of a (diagnostic) traject INFORMATION AND ADVICE FOR SCHOOL AND PARENTS MULTIDISCIPLINARY ASSESSMENT OF RISK AND PROTECTIVE FACTORS TRANSFER OF CHILD HEALTH RECORD Registration of risk and protective factors PRESCHOOL BASIC CARE START A SCHOOLCHILD HEALTH RECORD STRUCTURAL COMMUNICATION WITH SCHOOL

JEUGDGEZONDHEIDSZORG OF JEUGDZORG? FOCUS OP POPULATIE EN/OF INDIVIDU AANBOD EN/OF VRAAGGESTUURD SYSTEMATISCH EN/OF RISICOGERICHT PREVENTIEF EN/OF REMEDIËREND/CURATIEF

JEUGDGEZONDHEIDSZORG Populatie en Individu Volksgezondheid in het belang van de gemeenschap Primaire preventie gericht op groepen Van variatie in het normale tot individuele nood aan zorg

JEUGDGEZONDHEIDSZORG Aanbod en Vraag Een programmatisch aanbod algemeen probleem-gestuurd Acties en zorg op vraag Evenwicht tussen deze vormen van aanbod

JEUGDGEZONDHEIDSZORG Systematisch en Risicogericht Een minimaal programma voor iedereen Een bijkomend aanbod voor sommigen Op welke manier risicoprofielen vastleggen en risicogroepen definiëren?

JEUGDGEZONDHEIDSZORG Preventief en Remediërend Preventie als kernopdracht staat niet ter discussie Verwijzen met het oog op diagnose en behandeling – Rechtstreeks Verwijzen? Mogelijkheden en grenzen van begeleiding/behandeling binnen JGZ

JEUGDGEZONDHEIDSZORG OF JEUGDZORG? POPULATIE INDIVIDU AANBOD VRAAGGESTUURD SYSTEMATISCH RISICOGERICHT PREVENTIEF REMEDIËREND/CURATIEF

JEUGDGEZONDHEIDSZORG OF JEUGDZORG? Aard en omvang van een populatiegericht, en systematisch programmatisch aanbod? Connectie met individuele, vraaggestuurde zorg? Nieuwe grenzen voor preventie, verwijzing en behandeling? Op wetenschap gebaseerd denkproces !