Dag van de beroepskolom Beleidsontwikkelingen vmbo mbo Oktober 2011 Judith Geraedts – OCW/BVE Antoinette van Wanroij – OCW/BVE

Inhoud presentatie 1. Actieplan mbo Focus op vakmanschap 2011-2015 Aanleiding Doel Belangrijkste maatregelen Actieplan Verkorten en intensiveren van mbo-opleidingen 2. Ontwikkelingen rond vmbo – mbo Samenwerking vmbo-mbo Techniekcolleges

Aanleiding Actieplan mbo De minister wil één samenhangend plan voor het mbo waarin uitvoering wordt gegeven aan het Regeerakkoord (oktober 2010) en aan adviezen van de commissies Hermans/Van Zijl en aan het rapport van de Inspectie Daarom is het Actieplan mbo (februari 2011) opgesteld TK is op hoofdlijnen akkoord met Actieplan

Doel Actieplan Kwalitatief goed en uitdagend beroepsonderwijs waar méér jongeren voor willen kiezen. Daarom gaan we: Kwaliteit van het onderwijs verhogen (o.a. intensievere opleidingen, betere examens); Mbo-stelsel afbakenen (o.a. door leeftijdsgrens invoeren, einde drempelloze instroom); Besturing en bedrijfsvoering op mbo-instellingen versterken (o.a. voldoende onderwijstijd, les van professionele docenten, goede examens)

Belangrijkste maatregelen Verhogen kwaliteit mbo Verkorten en intensiveren mbo-opleidingen Betere examens Verder gaan met professionalisering docenten Competitiever maken doorlopende leerlijn vmbo-mbo-hbo Vereenvoudiging stelsel Herinrichting mbo-1 → Entreeopleiding en afschaffen drempelloze instroom mbo-2 Vermindering van kwalificaties en opleidingen Herziening kwalificatiestructuur Instellingen maken werk van doelmatig aanbod opleidingen op regionaal niveau

Verkorten en intensiveren Doel: Het ontwikkelen van kwalitatief goede en efficiënte leerroutes Waarom zijn korte en compacte opleidingen wenselijk? 1 Studenten klagen dat ze zich te weinig uitgedaagd voelen (Opleidingen die maar 16 lesuren per week aanbieden) 2 Er zijn goede ervaringen in de praktijk (minder bpv en meer onderwijsuren per studiejaar) 3 Betere balans tussen schools leren en beroepspraktijkvorming 4 Vòòr 1996 waren veel mbo-opleidingen ook 3 jaar (teveel opleidingen zijn geëxtensiveerd)

Verkorten en intensiveren Wijziging 1 In WEB wordt de duur van opleidingsprogramma’s vastgesteld. Nu: Voorstel: MBO-1: ½ - 1 jaar 1 jaar MBO-2: 2 – 3 jaar 1 - 2 jaar MBO-3: 2 – 4 jaar 2 - 3 jaar MBO-4: 3 – 4 jaar 3 jaar Er komt géén beperking van de inschrijvingsduur voor de student, maar een beperking van de bekostigingsduur.

Verkorten en intensiveren Uitzonderingen bij verkorting opleidingen (niveau 4): Opleidingen die aantoonbaar zwaarder zijn, worden uitgesloten van verkorten opleidingsduur. Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (i.o.) brengt hierover december 2011 advies uit.

Verkorten en intensiveren Wijziging 2: Het aantal begeleide onderwijsuren in de BOL wordt verhoogd. Kabinet investeert € 150 mln in kwaliteitsverbetering en intensivering van het mbo met het doel: meer rendement en minder uitval. Het gehele onderwijsprogramma MBO 3 en 4 bevat tenminse 3000 klokuren, waarvan tenminste 1800 begeleide onderwijsuren en tenminste 900 klokuren bpv. In het eerste studiejaar moeten tenminste 700 klokuren worden verzorgd. Minimumnorm van 240 begeleide onderwijsuren voor BBL.

Verkorten en intensiveren Wijziging 3: Prikkel in de bekostiging Doel: Instellingen via de bekostiging stimuleren opleidingen (bol en bbl) efficiënt in te richten, zodat studenten diploma halen binnen de vastgestelde studieduur. Hoe? Naarmate studenten langer zijn ingeschreven wordt bekostiging voor student minder Diploma-bekostiging blijft Instellingen behouden mogelijkheid intern de bekostiging naar eigen inzicht te alloceren Deelnemer blijft les- of cursusgeld betalen voor elk jaar dat hij staat ingeschreven

Verkorten mbo 4 geen effect op doorstroom hbo MBO 4 wordt korter maar tegelijk compacter en intensiever (meer begeleide onderwijsuren). Hierdoor wordt kwaliteit verhoogd. Met referentieniveaus taal en rekenen en verplichte vak Engels wordt structurele kwaliteitsverhoging gerealiseerd. Loopbaanoriëntatie en begeleiding zijn belangrijke ingrediënten voor overstap naar hbo. MBO moet al vroeg met student niveau 4 in gesprek over aanvangsniveau van hbo zodat student zich daarop kan voorbereiden. 4. Daarvoor is in de opleiding ruimte (80% van opleiding is gericht op eisen kwalificatiedossier en 20% is vrije ruimte).

Samenwerking vmbo-mbo Met een arbeidsmarkt, die dringend behoefte heeft aan goede vakmensen, is het noodzakelijk de beroepskolom een aantrekkelijk alternatief voor jongeren en ouders te maken Op korte termijn vooral tekorten in techniek en zorg op lager en middelbaar niveau als gevolg van vergrijzing (vervangingsvraag)

Samenwerking vmbo-mbo Beroepsonderwijs moet goed aansluiten bij de vraag vanuit de arbeidsmarkt, een basis is voor doorstroom naar vervolgonderwijs, maar óók ouders en leerlingen aanspreken: Herziening examenprogramma’s in het vmbo en kwalificaties in het mbo; Op basis hiervan curricula, lesmateriaal en examens ontwikkelen (ervaring met Vakcolleges); Samenwerking tussen scholen en instellingen cruciaal om volume te hebben, verdere concurrentie is funest, daarom extra wettelijke mogelijkheden (ervaring met VM2); Pilot in mbo gestart met 5 regio’s over afstemming aanbod opleidingen (uitvoerder is PBT).

Samenwerking vmbo-mbo Vanaf 1 augustus 2013 experimentele ruimte voor structurele institutionele samenwerking voor vo- en mbo-scholen, waardoor een doorlopende leerlijn vmbo-mbo ontstaat: Experimenten mogen afwijken van huidige wettelijke bepalingen t.a.v. programmering, examinering en bekostigingsregels; Het gaat om alle vmbo-leerwegen en alle MBO-niveaus, mogelijk met een aansluitend traject naar HBO; Doelgroep o.a. risicoleerlingen, leerlingen die vastlopen door onduidelijke keuze, TL/HAVO leerlingen die vastlopen in een te algemeen HAVO, leerlingen voor wie het onderwijs te lang duurt

‘Techniekcolleges’ Tevens het programma ‘Techniek college’: om deelname aan het techniek onderwijs in het vmbo en mbo te bevorderen; Het voornemen is in de 4 grote steden een kwalitatief goede opleidingsinfrastructuur techniek te realiseren, waarin (de bovenbouw) vmbo en mbo vergaand zijn geïntegreerd; Zoveel mogelijk aansluitend bij reeds bestaande locale initiatieven; Resulterend in aansprekende, verkorte techniekopleidingen van hoge kwaliteit en verkorte duur, als voorbeeld voor landelijke invoering.

‘Techniekcolleges’ Doelgroep Techniekcolleges Vmbo-tl-ers die voor HAVO kiezen omdat ze nog niet willen kiezen voor een exact beroep. Deze groep geïnteresseerd krijgen voor een praktijkgerichte, brede techniekopleiding; Vmbo- bb en kb die zo snel mogelijk een vak willen leren (huidige mbo-2 en 3); Groep werkenden die in deeltijd een techniekopleiding willen volgen, dat leidt tot erkend diploma (30+ arrangement). Prioriteit bij uitwerking ligt bij 1e groep

Tot slot Vragen?