Fiscale doorlichting van de jaarrekening Slides Het eigen vermogen HUB FHS-seminaries Professor Tina Tack

11. Kapitaal 1. Wettelijk kader : Boekhoudkundig : KB van 30/01/2001 Artikel 95 Fiscaal : WIB 1992 Artikel 184 Aanmerkingen : _________________________________________________________

Onderschreven kapitaal Omschrijving : Geplaatst kapitaal = Onderschreven kapitaal Middelen duurzaam ter beschikking van de vennootschap Niet opgevraagd kapitaal = Zichtbaar als negatief van geplaatst kapitaal Aanmerkingen : _________________________________________________________

Waarderingsgrondslagen : nominale waarde bij storting in speciën inbrengwaarde bij inbreng in natura Nota : kosten van kapitaalvorming = of in resultaat periodekost of geactiveerd in oprichtingskost Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Aandachtspunten : 2.1. Fiscale wetgeving bij oprichting van een vennootschap 2.2. Fiscale wetgeving bij kapitaalvermeerdering In geld/natura Incorporatie van belaste reserves Incorporatie van belastingvrije reserves Aanmerkingen : _________________________________________________________

2.3. Fiscale wetgeving bij een kapitaalvermindering door terugbetaling aan de aandeelhouders Vennootschapswetgeving : Buitengewone algemene vergadering (statutenwijziging) Beslissing tot terugbetaling evenredig aan inbreng Zekerheidstelling als onderpand voor derden = twee maand wachtperiode nà publicatie B.S. Boekhoudwetgeving : Bij de vennootschap die het kapitaal vermindert Bij de aandeelhouder die de terugbetaling ontvangt: Aandeelhouder = natuurlijke persoon Aandeelhouder = vennootschap Aanmerkingen : _________________________________________________________

Regelmatige kapitaalvermindering Onregelmatige kapitaalvermindering : Fiscale wetgeving : Regelmatige kapitaalvermindering Onregelmatige kapitaalvermindering : bv. eerst reserves incorporeren in kapitaal en dan fiscaal volgestort kapitaal uitkeren ! = “vervanging” van maatschappelijk kapitaal en “niet terugbetaling” van maatschappelijk kapitaal ! Aanmerkingen : _________________________________________________________

“Fiscale” aanrekening van kapitaalvermindering : zie notariële akte : Terugbetaling aangerekend op fiscaal gestort kapitaal : geen Ven.B., geen RV Terugbetaling aangerekend op belaste reserves in kapitaal : geen Ven.B, wel RV Terugbetaling uitdrukkelijk op vrijgestelde reserves in kapitaal : wel Ven.B, wel RV Let op : terugbetaling wordt uitdrukkelijk aangerekend op verschillende kapitaalbestanddelen, dan : respectievelijk van toepassing Let op : terugbetaling wordt niet uitdrukkelijk aangerekend, dan : evenredige aanrekening Aanmerkingen : _________________________________________________________

Kapitaalvermindering om boekhoudkundige verliezen aan te zuiveren 3. Discrepantie tussen boekhoudrecht en fiscaal recht – verwerking in de aangifte Ven.B. Geïncorporeerde belastbare reserves in kapitaal blijven hun karakter van reserve behouden Kapitaalvermindering om boekhoudkundige verliezen aan te zuiveren Kapitaalverminderingen : Uitkering van belaste reserves in kapitaal Uitkering van belastingvrije reserves in kapitaal Aanmerkingen : _________________________________________________________

12. Herwaarderingsmeerwaarden 1. Wettelijk kader : Boekhoudkundig : KB van 30/01/2001 Artikelen 57, 95 en 100 Fiscaal : WIB 1992 Artikelen 44 en 190 Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Aandachtspunten : 1. Herwaarderingsmeerwaarde = uitgedrukte doch niet gerealiseerde meerwaarde op bepaalde activa-elementen met betrekking tot materiële en financiële vaste activa op voorwaarde : 1. vaststaande en duurzame meerwaarde; 2. verantwoord op basis van de rentabiliteit. Rentabiliteitsvereiste = is het resultaat voldoende om herwaarderingsmeerwaarde-afschrijving te compenseren over resterende duur ? Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Waarderingsgrondslagen Boekhoudkundige verwerking Uitgedrukt maar niet gerealiseerd, dus : niet langs resultatenrekening maar rechtstreeks op passief herwaarderingsmeerwaarde Herwaarderingsmeerwaarde met beperkte levensduur = afname door afschrijving overeenkomstig actiefbestanddeel Aanmerkingen : _________________________________________________________

Deel afschrijvingen van de herwaarderings-meerwaarde wordt naar beschikbare reserve overgeboekt van herwaarderingsmeerwaarde Bij realisatie hergewaardeerde activa : herwaarderingsmeerwaarde annuleren Aanmerkingen : _________________________________________________________

Latente belastingen op herwaarderingsmeerwaarde Niet gerealiseerde meerwaarden zijn niet belastbaar als afzonderlijke passiefrekening geboekt blijft. Boeking latente belasting is wenselijk; boeking belasting-latentie wordt niet opgelegd door het K.B. van 30 januari 2001 doch wel informatie in toelichting Nota : Rechtstreekse afboeking van herwaardering naar resultatenrekening om recupereerbare verliezen te compenseren is niet langer mogelijk. Aanmerkingen : _________________________________________________________

3. Discrepantie tussen boekhoudrecht en fiscaal recht – Verwerking in de aangifte Ven.B. Afschrijving : Boekhoudkundig op de volledig hergewaardeerde waarde – Fiscaal op de oorspronkelijke aanschaffingswaarde Herwaarderingsmeerwaarde wordt belast n.a.v. de afschrijving – belastbare gerealiseerde winst ! Aanmerkingen : _________________________________________________________

13. Reserves en overgedragen winst (verlies) 1. Wettelijk kader : Boekhoudkundig : KB van 30/01/2001 Artikel 95 Fiscaal : WIB 1992 Artikelen 185 en 361 Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Aandachtspunten : 1. Reserves Wettelijke reserve Onbeschikbare reserves Belastingvrije reserves Beschikbare reserves Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Reserves : a. Algemeen : Fiscale winst = a.1. Gereserveerde winst (aangroei reserves) a.2. Verworpen uitgaven a.3. Uitgekeerde dividenden b. Belastingvrije reserves, o.a. : b.1. Vrijwillig gerealiseerde meerwaarden b.2. Gedwongen meerwaarden Aanmerkingen : _________________________________________________________

Aanmerkingen : _____________________________________________________________

Aanmerkingen : _________________________________________________________

3. Discrepantie tussen boekhoudrecht en fiscaal recht – Verwerking in de aangifte Ven.B. Meerwaarden zijn onder bepaalde omstandigheden vrijgesteld/gespreid belastbaar (maar worden belast indien niet onaantastbaar geboekt op vrijgestelde reserverekening) Aanmerkingen : _________________________________________________________

4. Belastingvrije reserves o.a.(1) Oude belastingvrije reserves: Monetair gedeelte van vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden op vaste activa verworven voor 1950 Vroegere gedwongen meerwaarden Vroegere meerwaarden op o.g. van vastgoedhandelaars Meerwaarden uit inbreng bedrijfsafdeling, algemeenheid van goederen Vroegere vrijgestelde meerwaarden Vroegere investeringsreserve aanslagjaar 1982

4. Belastingvrije reserves o.a.(2) Recente belastingvrije reserves: Meerwaarden op bedrijfsvoertuigen Gespreid belaste meerwaarden Meerwaarden op zeeschepen/binnenschepen De “nieuwe” investeringsreserve (art.194 quat.WIB/1992) De vrijgestelde voorziening voor sociaal passief Fiscaal aanvaarde afschrijvingen boven aanschaffings- of beleggingswaarden Opgelet! Verlaagd tarief voor opneming van belastingvrije reserves vanaf aanslagjaar 2008 t.e.m. aanslagjaar 2010.

Notionele intrestaftrek 1. Inleiding Alternatief voor de coördinatiecentra Beloont voor het eerst het “eigen risicokapitaal” van een vennootschap Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Aftrek risicokapitaal : vanaf wanneer ? Vanaf aanslagjaar 2007= Boekjaren die starten na 1 januari 2006 : Wijziging boekjaar vanaf 29/04/2005 heeft geen invloed terzake Nieuwe vennootschappen met 1e afsluitdatum op of nà 31/12/2006 vanaf de oprichting van de vennootschap Aanmerkingen : _________________________________________________________

3. Aftrek risicokapitaal : Wie ? Belastingplichtigen die een jaarrekening opmaken en boekhouding voeren en die onderworpen zijn aan de : * vennootschapsbelasting * Belasting van niet-inwoners vennootschappen LET OP : * V.O.F. (opmaken jaarrekening) * Niet toepasselijk voor eenmanszaken Aanmerkingen : _________________________________________________________

Uitgesloten belastingplichtigen (die reeds een fiscaal gunstregime genieten) De erkende coördinatiecentra die voor het belastbaar tijdperk genieten van de voordelen KB nr. 187 De vestigingen in een reconversiezone die voor het belastbare tijdperk genieten van de voordelen van de herstelwet van 31/07/1984 De beleggingsvennootschappen: BEVEK –BEVAK - VBS De coöperatieve participatievennootschappen De zeescheepvaartvennootschappen die aan de tonnagetaks worden onderworpen Aanmerkingen : _________________________________________________________

De KMO’s die opteren voor de aanleg van een vrijgestelde investeringsreserve worden uitgesloten dat jaar +2 daarop volgende jaren voor toepassing van aftrek voor risicokapitaal Aanmerkingen : _________________________________________________________

4. Aftrek risicokapitaal : Hoe ? = aftrek toe te passen Nà de aftrek voor octrooi-inkomsten Maar vóór de aftrek vorige verliezen en nog te verrekenen saldobedragen van investeringsaftrek Aanmerkingen : _________________________________________________________

Risicokapitaal x “tarief” 5. Aftrek risicokapitaal : Bedrag van de aftrek aanslagjaar 2008 – inkomsten 2007 “tarief” = 3,781 of 4,281 (voor KMO’s) Aanslagjaar 2009 – inkomsten 2008 “tarief = 4,307 of 4,807 (voor KMO’s) Risicokapitaal x “tarief” Aanmerkingen : _________________________________________________________

Basistarief : Aanslagjaar 2007 = gemiddeld OLO (10 jaren) – tarief bij start = tarief kalenderjaar 2005 Latere aanslagjaren (vanaf aj 2008 en later) = jaargemiddelde OLO (10 jaar) – tarief van het voorlaatste jaar voorafgaand aan het aanslagjaar Afwijking t.o.v. vorig aanslagjaar beperkt tot max. 1% Absoluut maximum: 6.5% Aanmerkingen : _________________________________________________________

Tarief K.M.O. = kleine vennootschappen in de zin van de boekhoudwetgeving = artikel 15 W. Venn. KRIJGEN basistarief + 0,5% Aanmerkingen : _________________________________________________________

Wie zijn geen K.M.O.’s ? (art. 15 §1 W.Venn.) (laatste en voorlaatste afgesloten boekjaar) Indien volgende criteria worden overschreden: Hetzij jaargemiddelde > 100 werknemers (voltijdse equivalenten) Hetzij minstens 2 van de 3 volgende drempels overschreden : Jaargemiddelde > 50 werknemers ( voltijdse equivalenten) Omzet > € 7.300.000,00 Balanstotaal > € 3.650.000,00 Aanmerkingen : _________________________________________________________

Basis = gecorrigeerd eigen vermogen Risicokapitaal Basis = gecorrigeerd eigen vermogen Aanmerkingen : _________________________________________________________

Risicokapitaal gaat uit van boekhoudkundig eigen vermogen eind vorig belastbare tijdperk (boekhoudrechterlijke definitie) 1. kapitaal 2. uitgiftepremies Niet - 3. herwaarderingsmeerwaarden 4. reserves (wettelijke, onbeschikbare, belastingvrije en beschikbare reserve) 5. overgedragen winst of verlies Niet - 6. kapitaalsubsidies Aanmerkingen : _________________________________________________________

Correcties Eigen Vermogen teneinde “dubbele aftrek” te vermijden In mindering te brengen van boekhoudkundig eigen vermogen : Fiscale nettowaarde einde van het voorgaande belastbare tijdperk: Eigen aandelen Aandelen FVA Aandelen beleggingsvennootschappen (D.B.I.) Boekhoudkundig netto-actief van buitenlandse inrichtingen in landen met dubbelbelastingverdrag (met uitsluiting van de in 1. bedoelde aandelen) Aanmerkingen : _________________________________________________________

in buitenland gelegen inrichtingen (activiteiten) Verschil tussen enerzijds netto boekwaarde en anderzijds schulden en voorzieningen m.b.t. : in buitenland gelegen inrichtingen (activiteiten) in buitenland gelegen onroerende goederen (geen inrichting) waarvan inkomsten vrijgesteld zijn ingevolge dubbelbelastingverdrag Aanmerkingen : _________________________________________________________

Correcties voor “vermogensbesmettende activa” Netto boekwaarde van materiële vaste activa in zover de erop betrekking hebbende kosten op onredelijke wijze de beroepsbehoeften overtreffen Boekwaarde van beleggingen die door hun aard niet bestemd zijn om periodiek belastbare inkomsten voor te brengen (kunstwerken, braakliggend terrein?) Boekwaarde van onroerende goederen of zakelijke rechten waarvan de bedrijfsleiders (1e categorie) het gebruik hebben (+echtgenoot of kinderen) - apart opgenomen in boekhouding ! Aanmerkingen : _________________________________________________________

Correctie voor herwaarderings-meerwaarden en kapitaalsubsidies Vrijgesteld bedrag van de uitgedrukte niet verwezenlijkte meerwaarden (die geen betrekking hebben op de bestanddelen die reeds uitgesloten zijn), dus: nog niet afgeschreven gedeelte Bedrag van de kapitaalsubsidies (na aftrek – eventueel – van de uitgestelde belastingen op deze subsidies) Aanmerkingen : _________________________________________________________

Correctie voor het belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling

Wijzigingen in het boekjaar : Wijzigingen van “balans basisbedragen” worden in aanmerking genomen : Gewogen gemiddelde Wijzigingen de eerste dag van de kalendermaand volgend op de maand van de wijziging Aanmerkingen : _________________________________________________________

6. Aandachtspunten Onvoldoende winst : Niet verleende aftrek overdraagbaar op winst van de zeven volgende kalenderjaren Eerste boekjaar of boekjaar korter of langer dan 12 maanden : Koninklijk besluit stelt pro rata aantal dagen-regel voor tegenover 365 dagen Aanmerkingen : _________________________________________________________

7. Compenserende maatregelen vanaf 1 januari 2006 Belastingkrediet wordt afgeschaft De gewone “eenmalige” investeringsaftrek wordt op 0% gebracht voor investeringen vanaf aj 2007 Aanpassing “definitie” meerwaarde: “kosten van vervreemding” moeten afgetrokken worden van de ontvangen vergoeding of verkoopwaarde (art43 WIB 1992) Aanmerkingen : _________________________________________________________

Investeringsreserve voor KMO blijft bestaan maar keuze : of investeringsreserve of notionele intrestaftrek (indien keuze investeringsreserve dan uitsluiting notionele intrestaftrek voor dat jaar plus 2 volgende jaren) Registratierecht m.b.t. kapitaalvorming van 0,5% naar 0%, dus bij oprichting of bij kapitaalverhoging enkel vast recht € 25,00 ongeacht bedrag Aanmerkingen : _________________________________________________________

Plan fiscaal verantwoord en tijdig! 8. Actieve planning : doel is stijging referentievermogen nastreven Plan fiscaal verantwoord en tijdig! Aanmerkingen : _________________________________________________________

Optimalisatiemogelijkheden 1. Verhoging boekhoudkundig eigen vermogen Gezien de aftrek berekend wordt uitgaand van het boekhoudkundig eigen vermogen zal een verhoging van het maatschappelijk kapitaal de notionele intrestaftrek verhogen. Aanmerkingen : _________________________________________________________

Kapitaalsverhogingen door inbreng in speciën vóór 31/12/2005 : “oud” belastingkrediet <-> 0,5% inbrengrecht vanaf 31/12/2005 : geen belastingkrediet <->0% inbrengrecht Kapitaalsverhoging door inbreng in natura inbreng van (achtergestelde) lening of rekening-courant afweging: rente op lening <-> notionele interestaftrek Aanmerkingen : _________________________________________________________

(wederinvesteringsverplichting) TOEPASSING : Vermogensaangroei d.m.v. verkoop activa waarvan meerwaarde : vrijgesteld is (Vb. FVA) kan genieten van gespreide taxatie (wederinvesteringsverplichting) TOEPASSING : Sale & lease back : via overlopende rekeningen Sale & rent back : stijging eigen vermogen Aanmerkingen : _________________________________________________________

Indien mogelijk, terugname van (belaste) voorzieningen terugname van belaste voorzieningen heeft geen impact op belastbaar resultaat Uitstellen/geen dividenduitkeringen of/en betere dividendplanning Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Vermindering van de correcties op het eigen vermogen Een vermindering van de “negatieve” elementen zal de basis voor de notionele interestaftrek verhogen Aanmerkingen : _________________________________________________________

“Check” van de balanspost FVA : Vervreemden en/of overboeking van FVA, DBI-Beveks en/of eigen aandelen die als correctie in aanmerking komen “Check” van de balanspost FVA : Deelnemingen in verbonden ondernemingen Deelnemingen in ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat Andere aandelen onder FVA (geen deelneming maar duurzame en specifieke band met die onderneming) Niet uitgesloten van de notionele interestaftrek : Vorderingen Geldbeleggingen (aandelen, obligaties…) Aanmerkingen : _________________________________________________________

Afslanken buitenlandse vaste inrichting geen overtollige cash toebedelen schulden externe financiering Vermijden dat onroerend goed door bedrijfsleider wordt “gebruikt” (kosteloos of tegen betaling) “Check” van de rekening terreinen en gebouwen en pro-actieve opsplitsing in : bedrijfsgebouw (gebouwen) appartement (overige materiële vaste activa) Aanmerkingen : _________________________________________________________

14. Kapitaalsubsidies 1. Wettelijk kader : Boekhoudkundig : KB van 30/01/2001 Artikel 95 Fiscaal : WIB 1992 Artikel 362 Artikel 193 bis Artikel 193 ter Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Aandachtspunten : 1. Commissie voor boekhoudkundige normen : Terugbetaling van subsidies – Toerekening aan de resultatenrekening (CBN-advies 105/7) Tijdstip waarop de subsidie moet worden geboekt (CBN-advies 125/1) Aanrekening van de subsidie (CBN-advies 125/2 en 2bis) Aanmerkingen : _________________________________________________________

2. Fiscale behandeling : In het boekjaar waarin de kapitaalsubsidies werden toegekend Tijdens de daaropvolgende boekjaren Bij vervreemding Aanmerkingen : _________________________________________________________

Fiscale vrijstelling voor: Gewestelijke tewerkstellings- en beroepsoverstappremies(a.j. 2007) Gewestelijke kapitaal- en intrestsubsidies (a.j. 2007) Gewestelijke steun voor onderzoek en ontwikkeling Opgelet: minimum bezitsduur van drie jaren voor gesubsidieerde activa

3. Fiscale rechtspraak : Rentesubsidie, belastbaar tijdperk, gespreide boeking, gespreide belasting Hasselt, 23/07/2003 Leuven, 06/12/2002 Aanmerkingen : _________________________________________________________