Handelingsgericht werken SWV VO 31.02 Magda van der Wulp en Alyce Zandbergen Spring, scholen in de praktijk
Vandaag Ochtend: Wat is HGW? Visie, uitgangspunten en cyclus van planmatig handelen Middag: Wat vraagt de implementatie en welke taak/ rol heb je/ wil je daarbij? Praktijkopdracht: keuzemenu Interactief, van elkaar leren, werkvormen
Informatie ophalen Wie ben je? Waarom werk je op jouw school? Wat betekent HGW voor jou? Wat heeft het gesprek met het MT je opgeleverd?
Visies op zorg/ begeleiding/ ondersteuning Remediëren, curatief Zorg Medisch model-denken Hulpverlening Differentiatie mogelijk Preventief en curatief En, en, en, Op maat Systeemgericht Leerlinggericht onderwijs Preventief Afstemming
Zorg- of ondersteuningsteam Niveau 2 Basisplus, extra ondersteuning verwijzing Niveau 4 ZAT Externe partners Niveau 3 Zorg- of ondersteuningsteam Niveau 2 Basisplus, extra ondersteuning Niveau 1 Alledaagse praktijk, sterke basis
‘Wie wil zorgen dat leerlingen niet uit de boot vallen, moet zich afvragen uit welke boot ze dan vallen en of de kwaliteit van die boot er misschien iets mee te maken heeft’
Passend onderwijs: goed onderwijs voor alle leerlingen Passend onderwijs: goed onderwijs voor alle leerlingen. Geen leerlingen buiten de boot of tussen wal en schip
Hoe meer je kunt omgaan met overeenkomsten en verschillen, hoe sterker de boot Te veel aandacht voor diversiteit = ineffectief (Hattie, 2013) Essential for some = benificial for all (Hargreaves, 2014)
Neem een leerling in gedachten en noteer ……
Zeven uitgangspunten Doelgericht werken en evalueren Het gaat om afstemming en wisselwerking Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal Mentoren en docenten maken het verschil Positieve aspecten zijn van groot belang 6. Betrokkenen werken constructief samen De werkwijze is systematisch en transparant Gebaseerd op onderzoek en praktijkervaringen
Centraal bij HGW Het gaat niet (alleen) om de vraag: ‘Wat heeft deze leerling?’ Maar vooral om de vraag: ‘Wat heeft deze leerling nodig?’ (onderwijsbehoeften) ‘Wat gaan we nu doen?’ (op handelen gericht)
Nieuwe leerling: Joost ADHD: hyperactief, beweeglijk, impulsief Moeite met concentratie en ZW Kenmerken van ODD Gaat vaak discussie aan Betrokken bij ruzies in de pauze; boos Ouders zijn druk, komen weinig op spreekavonden
Nieuwe leerling: Joris Behoefte aan autonomie Mentor nodig die samen met hem duidelijke gedragsregels maakt Consequente benadering en begrenzing nodig Korte opdrachten nodig en beweging tussendoor Contact met ‘pleinwacht’ nodig in de pauze Ouders hebben herinnering nodig
Wat biedt aanknopingspunten voor aanpak? Centraal bij HGW Niet alleen focus op leerlingkenmerken maar kijken in samenhang: Het gaat om deze leerling, in deze klas, met deze mentor en deze docenten, in deze school, met deze vrienden, en deze ouders Wat biedt aanknopingspunten voor aanpak?
Centraal bij HGW Veel aandacht voor de rol van de docent: mentoren en docenten maken het verschil! Wat heeft deze leraar nodig om gewenste aanpak te kunnen bieden in haar/zijn klas? Van onderwijsbehoeften leerlingen naar ondersteuningsbehoeften docenten
Reflectievragen In hoeverre denk je vanuit ‘wat de leerling nodig heeft’ in plaats van uit ‘wat de leerling heeft’? In hoeverre heb je je eigen rol/ aanpak onder de loep genomen? Is je aanpak t.a.v. de leerling gericht op alleen de leerling of gericht op interactie tussen leerling/ leraren? Kijk je vooral naar problemen of ben je op zoek naar positieve aspecten? In hoeverre betrek je ouders, leerling bij de aanpak? In hoeverre ben je gericht op het formuleren van haalbare doelen door de school, ouders en de leerling?
Uitgangspunten: In gemixte groepen van 6 personen, één uitgangspunt bespreken Wat betekent dit uitgangspunt precies? Wat is de kern? Wat zie je terug in je school? Wat betekent het voor jouw handelen? Nieuwe groepen maken met in iedere groep een vertegenwoordiger van één uitgangspunt.
Aandachtspunten Wens om te verbreden in de school Structuur én cultuur! Vraagt om loslaten van ‘denken in problemen’ Stilstaan bij ‘kracht’ Oók ondersteuningsbehoeften van docenten Formuleren van doelen Betrokkenheid en eigenaarschap
Reflectie: Bespreek met elkaar de stand van zaken t.a.v. handelingsgericht werken in de school. Gebruik hiervoor het reflectieschema.
Wandelopdracht Welke rol zie je voor jezelf bij de (verdere) ontwikkeling van HGW in school? Wat zijn kwaliteiten die je in kunt zetten? Waar zie je tegenop? In tweetallen, 2 x 10 minuten
Golden Circle (Sinek, 2012) WHAT HOW WHY
De ‘waaromvraag’ is belangrijk én moeilijk te beantwoorden WHAT HOW WHY Het verschil tussen succes en falen zit in het weten waar je naartoe wilt Organisaties die starten met WHY zijn meest succesvol: waarom doe je de dingen en wat wil je bereiken? De ‘waaromvraag’ is belangrijk én moeilijk te beantwoorden
WHY Wat is het nut en de noodzaak van handelingsgericht werken voor jou en jouw school?
Succesindicatoren Visie en draagvlak Kennis en vaardigheden Lerende cultuur Heldere doelen Goede basis
HOW Bekijk de checklist met succesindicatoren Maak een eerste inschatting Hoe kun je deze lijst inzetten in je school?
WHAT Rol van mentor in gesprek met lln Klassenoverzicht en - plan Klasbespreking Gesprekken met ouders Leerlingbespreking
Praktijkopdracht Keuze maken die aansluit bij behoeften. Nadruk op uitproberen en onderzoeken. Meelopen met een klas, bij verschillende docenten; interview met enkele leerlingen. In gesprek met je team Observatie tijdens de leerling- of klasbespreking Eén van de opdrachten m.b.t. uitgangspunten HGW Wissel uit met de mensen van je school wat je wilt gaan doen? Wat past?