Gelijke behandeling bij aankoop natuurgronden overzicht van juridische procedures Marc van der Woude Tijn Kortmann 27 april 2009

Doel bijeenkomst voorlichting over klachtprocedure in Brussel andere procedures, met name WOB uw rechten hoe verder?

Inleiding: twee procedures klacht namens aantal particuliere grondbezitters en organisaties tegen discriminerende subsidieregelingen –procedure –stand van zaken en verder verloop van procedure WOB procedure voor inzage in de afspraken die de overheid inroept om doorschuiven PrOMT- terreinen te rechtvaardigen –procedure –stand van zaken en verder verloop van procedure

Inleiding: achtergrond Najaar 2007: verzoek van FPG over doorschuifbeleid van overheid bij afstoting PrOMT-terreinen advies Stibbe dat breder discriminatoir beleid aan het licht brengt Begin 2008: reactie van Natuurmonumenten in de vorm advies van AKD Prinsen van Wijmen nader advies van Stibbe

Inleiding: achtergrond Verschillende initiatieven Oprichting van een Task Force gelijke behandeling binnen FPG –WOB-procedure Verschillende stichtingen –Gelijke behandeling door amendering van toekenningscriteria –Gelijke behandeling door afschaffing van subsidies bij grondaankoop: klacht

Inleiding: structuur 1. Welke subsidie-regelingen? 2. Het Brusselse traject 3.De WOB-Procedure 4. Uw rechten

Welke subsidieregeling? Regeling subsidies particuliere terreinbeherende natuurbeschermingsorganisaties (RTBO) Sinds 1992 betreffende de aanschaf van natuurgronden gehele subsidie van aanschafprijs bestaande en nieuwe natuur limitatieve lijst van begunstigden –TBO’s –Staatsbosbeheer subsidiëring of directe tussenkomst door BBL/DLG verdeling van vrijkomende gronden volgens een eerst- gegadigdenkaart of invloedssferenkaart

Welke subsidieregeling? Provinciale meerjarenprogramma’s en verordeningen Wijziging van de regeling in 2008 naar aanleiding van de invoering van de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) zwaartepunt ligt thans bij Provincies Rijksoverheid beperkt bij grensoverschrijdende projecten zelfde systematiek (Staatsbosbeheer komt niet meer op lijst voor)

Welke subsidieregeling? NB: TBO’s zijn particuliere verenigingen en stichtingen de gewraakte subsidies betreffen de aanschaf en niet het beheer voor bestaande en nieuwe natuur Verklaring van Linschoten betreft in essentie beheer van nieuwe natuur EHS vereist en veronderstelt inspanning van TBO’s en andere particulieren

Welke subsidieregeling? Bezwaren directe en openlijke discriminatie door limitatieve lijst verkapte discriminatie door arbitraire toekenningscriteria particulieren moeten opbieden tegen de Staatskas concentratie van natuurbezit bij enkele organisaties

Het Brusselse traject Sleutelbepalingen zijn artikelen EG: verbod op staatssteun met uitzonderingen alleen Commissie kan uitzondering toekennen Lidstaten moeten de uitzondering aanvragen door een aanmelding zonder goedkeuring is staatssteun onrechtmatig

Het Brussels traject Twee vragen 1) Vormen de gewraakte subsidieregelingen staatssteun? 2) Zo ja, zijn de regelingen aangemeld en goedgekeurd?

Het Brusselse traject Staatssteun 1.bevoordeling ten laste van publieke middelen 2.toerekenbaar aan de Staat 3.ten gunste van bepaalde ondernemingen 4.waardoor de mededinging wordt beperkt 5.en de handel tussen Lidstaten wordt aangetast

Het Brusselse traject Twee punten ter toelichting begrip onderneming: elke entiteit die een economische activiteit verricht, zelfs indien die door een non-profit organisation wordt verricht –in casu: landbouw, bosbouw, beleggingen, toerisme, horeca en zelfs waterzuiveringprojecten –precedenten uit Duitsland en Nederland aantasting tussensstaatse handel: als activiteiten grensoverschrijdend zijn, dan is dit criterium alras vervult –in casu: kwantitatief belang van de regeling Conclusie: de gewraakte subsidieregelingen vormen staatssteun ten gunste van de TBO’s

Het Brusselse traject Zijn de subsidieregelingen goedgekeurd? wel omschreven in een bijlage bij het goedgekeurde POP 1 dubbelzinnige houding van Nederlandse regering landbouwsteun of milieusteun ? onwaarschijnlijk dat een direct discriminerende regeling zou worden goedgekeurd geen expliciet goedkeuringsbesluit Conclusie: de gewraakte regelingen zijn nimmer goedgekeurd

Het Brusselse traject De procedure bij de Commissie –ontvankelijkheid –mogelijkheid van Lidstaat om te reageren –correspondentie tussen Commissie en Lidstaat –formele opening van de procedure –beschikking –geen harde termijnen

Het Brusselse traject Beroep bij beslissing van Commissie –voor TBO’s, klagers en Nederlandse regering –beroep bij Gerecht van Eerste aanleg –mogelijkheid hoger beroep bij Hof van Justitie –geen harde termijnen

Het Brusselse traject Waarschijnlijk verloop van procedure inhoudelijke argumenten –TBO’s geen ondernemingen –Geen aantasting tussenstaatse handel vertragingstactiek van de Nederlandse regering aanmelding alternatieve regeling en hoop op goedkeuring spelen op gerechtvaardigd vertrouwen poging van regering om regeling via achterdeur van Staatsbosbeheer weer in te voeren

De WOB-procedure Doel: de openbaarmaking van informatie over de overdracht van PrOMT-terreinen Rapportage over de gerealiseerde PrOMT- doorleveringen Verkoopinformatie (aktes, gegevens, (ver)koper, prijs, omvang percelen, etc.) Kopie van bestuurlijke afspraken Inzicht in de nog over te dragen PrOMT-terreinen

De WOB-procedure Verloop van de procedure: 7 juli 2008: WOB verzoek 16 oktober 2008: positief besluit Minister LNV (maar: informatie lijkt onvolledig) 18 november 2008: pro forma bezwaar 22 december 2008: aanvullend bezwaarschrift 21 april 2009: beslissing op bezwaar (bezwaren ongegrond verklaard)

De WOB-procedure Twee opties: Niets in het dossier van de Minister: geen harde bestuurlijke afspraken voor doorlevering Minister houdt zaken verborgen Mogelijk vervolg: beroep tegen de beslissing op bezwaar

Uw rechten Deelname en betrokkenheid bij de procedure Vorderen om regeling te schorsen totdat de Commissie zich heeft uitgesproken (moratorium) Bij een verbodsbeschikking –schadevergoeding als gevolg van uitsluiting bij onroerend goed transacties –mogelijkheid om vernietiging te vorderen van deze transacties

Afsluitende opmerkingen Oprichting Vereniging Brussels Traject –Opsturen aangepaste lijst –Indienen memorandum –Vragen belet bij Commissie WOB-procedure