Modernisering Ziektewet Erik van der Hoek Henry Borninkhof

Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante Buiten het UWV geen relevante relaties met bedrijven relaties met bedrijven. Sponsoring of onderzoeksgeld Geen Honorarium of andere (financiële) Geen vergoeding Aandeelhouder Geen Andere relatie, namelijk … Geen

Ziektewet vangnetters voor 1-1-2013. Doelgroepen: WW-er, EDV, vrijwillig verzekerden, uitzendkrachten,zwangeren. Ziektewet criterium: Door ziekte of gebrek niet in staat zijn de “maatstaf” (‘zijn arbeid’) uit te voeren. Duur: recht op maximaal 104 weken Ziektewetuitkering. Ziektewet arbo UWV begeleidt klant bij re-integratie. Na 104 weken toets re-integratie inspanningen van de ziektewet arbo door WIA afdeling en een WIA beoordeling. 3

Vraag 1 Wat is er door de modernisering ziektewet sinds 1-1-2013 veranderd voor de vangnetters? A. Aanpassing Ziektewetcriterium (ZWC) B. Re-integratie en instrumenten (R&I) C. Convenant UWV en Uitzendbranche (CUU) D. Alle bovenstaande items

Modernisering Ziektewet BeZaVa: Beperking Ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Vangnetters Vanaf 1 januari 2013: Aanpassing Ziektewetcriterium (ZWC) Re-integratie en instrumenten (R&I) Convenant UWV en Uitzendbranche (CUU) Vanaf 1 januari 2014: Premiedifferentiatie (financiering van de ZW en WGA) Arbeidsverledeneis en Uitkeringsverlaging(AnU) Uitkeringsverlaging voor orgaandonoren en arbeidsongeschiktheid t.g.v. zwangerschap en bevalling van 100% naar 70%. 5 5

Vraag 1 Antwoord Wat is er door de modernisering ziektewet sinds 1-1-2013 veranderd voor de vangnetters? A. Aanpassing Ziektewetcriterium (ZWC) B. Re-integratie en instrumenten (R&I) C. Convenant UWV en Uitzendbranche (CUU) D. Alle bovenstaande items

Uitvoering wet BeZaVa drie hoofdthema’s: A: Prikkelwerking werknemers (vangnetters) door aanpassing Ziektewet criterium. B: Snellere werkhervatting vangnetters door versterking van de re-integratie en toepassing handhavingsbeleid. C: Het afsluiten van convenanten met werkgevers en uitzendbureaus (prikkels voor de werkgever). 7

Prikkelwerking drie partijen Werknemers Eerstejaars ZW-beoordeling Aanscherping handhaving Aansturing op snellere werkhervatting Werkgevers Premiedifferentiatie Convenanten (grote) werkgevers Convenant uitzendbranche UWV Snellere focus op werk Snellere re-integratie Duidelijke afspraken met klant Uitvoering handhavingsbeleid 8

Vraag 2 Wie vallen niet onder de wet BeZaVa? Uitzendkracht zonder dienstverband bij UZB Werknemers van wie het dienstverband is beëindigd tijdens ziekte. Werknemers met een WAO uitkering. Werknemers waarbij de ex-werkgever eigen risicodrager is voor de ZW.

Wie vallen niet onder de Wet BeZaVa Vangnetters met werkgever zoals orgaandonatie, zwangerschap/bevalling of no-risk polis (29 B ZW) Vrijwillig verzekerden WAO gerechtigden 10

Wie vallen wel onder de Wet Verzekerden zonder werkgever (WW) Uitzendkrachten zonder DV bij UZB Verzekerden met een fictief dienstverband (bv. loon uit arbeid zonder gezagsverhouding: thuiswerker,stagiaire,etc.) Werknemers van wie het dienstverband is beëindigd tijdens ziekte. Werknemers waarbij de ex-werkgever eigen risicodrager is voor de ZW. 11

Antwoord vraag 2 Wie vallen niet onder de wet BeZaVa? Uitzendkracht zonder dienstverband bij UZB Werknemers van wie het dienstverband is beëindigd tijdens ziekte. WAO gerechtigden Werknemers waarbij de ex-werkgever eigen risicodrager is voor de ZW.

Aanpassing ziektewetcriterium (ZWC) EZWB: Eerste jaars Ziektewet beoordeling: Beoordeling geschiktheid voor de maatstaf “zijn arbeid”. En beoordeling op op ‘algemeen geaccepteerde’ arbeid. Beoordelingsdatum EZWb is 52 weken plus 1 dag. Als vangnetter meer dan 65% van zijn maatman inkomen kan verdienen met ‘algemeen geaccepteerde arbeid’ dan geen recht op ziektewet uitkering in 2e jaar. Deel klanten heeft geen ZW-recht meer na eerste jaar. Dan wel mogelijk recht op WW Mogelijke toename aantal zaken voor bezwaar en beroep. Versnelling in 1e ziektejaar. Segmenteren van de 35% of meer arbeidsongeschikten in tweede jaar. 13 13

EZWb: Eerstejaars Ziektewet beoordeling Start van de ‘Eerstejaars Ziektewet-beoordeling’ in de 44ste week met oproep spreekuur verzekeringsarts. Verzekeringsgeneeskundige beoordeling. Ten eerste geschiktheid maatstaf ‘zijn arbeid’. Ten tweede belastbaarheid conform WIA criteria. Bij geen GBM wordt er een FML opgesteld en volgt er een arbeidsdeskundig beoordeling. Arbeidsdeskundige beoordeling waarbij dmv functie duiding evt. in overleg met verzekeringsarts geschiktheid algemeen geaccepteerde werkzaamheden (CBBS) wordt beoordeeld en obv theoretische verdiencapaciteit wordt het arbeidsongeschiktheids percentage bepaald.

Gevolgen Eerstejaars Ziektewet-beoordeling Bij EZWb < 35 % geen recht op ziektewet in 2e jaar. Hierdoor gaat een deel van de klanten sneller naar de WW, bijstand of hebben geen recht op een uitkering. Door EZWb is er een versnelling van re-integratie nodig tijdens het eerste jaar. Er wordt voor de klanten welke wel na het eerste jaar in de ZW blijven een (nieuw) plan van aanpak gemaakt. Bij EZWb < 35% ao bestaat er geen recht op de no-risk-polis. Er vindt geen WIA-beoordeling plaats voor klanten die < 35% zijn geworden bij EZWb. 15

Vraag 3: Inkomsten uit arbeid op datum EZWb Klant heeft op de datum van de Eerstejaars ZW-beoordeling inkomsten uit arbeid. Heeft dat een opschortende werking t.a.v. de EZW beoordeling? A. Ja. Van belang is vanaf wanneer de klant deze inkomsten heeft. Vanaf de eerste dag van inkomsten leidt dat tot uitstel van de 52e weeks beoordeling. B. Ja, alleen als die inkomsten meer dan 65% van het maatmanloon bedragen. C. Nee, los van de verdiensten moet beoordeeld worden of de klant in staat is 65% van het maatgevende salaris te verdienen. D. Nee, deze datum is vermeld in de regelgeving. Er geldt geen uitzondering.

Uitgestelde Eerstejaars ZW-beoordeling Als de klant op de eerste dag na de 52ste week meer dan 65% van zijn maatmanloon verdient. EZWb wordt afgegeven 6 maanden na het moment van 65% verdiensten. Het dienstverband van de zieke werknemer loopt af tijdens het tweede ziektewet jaar Eerstejaars ZW-beoordeling vindt plaats per datum overgang naar de ziektewet. Beoordeling binnen 8 weken (evt. voorschot ZW) Bij 65% of minder kunnen verdienen en dus recht op zw; RIV-toetsing en toetsing van de benadelinghandelingen. Klant kan b.v. in de 6de tot 8ste maand meer dan 65% hebben verdiend, echter voor de beoordeling uitstel moet iemand echt op de 52ste week meer dan 65% verdienen. 17

Antwoord 3: Inkomsten uit arbeid op datum EZWb Klant heeft op de datum van de Eerstejaars ZW-beoordeling inkomsten uit arbeid. Heeft dat een opschortende werking t.a.v. deze beoordeling? A. Ja. Van belang is vanaf wanneer de klant deze inkomsten heeft. Vanaf de eerste dag van inkomsten leidt dat tot uitstel van de 52e weeks beoordeling. B. Ja, alleen als die inkomsten meer dan 65% van het maatmanloon bedragen. C. Nee, los van de verdiensten moet beoordeeld worden of de klant in staat is 65% van het maatgevende salaris te verdienen. D. Nee, deze datum is vermeld in de regelgeving. Er geldt geen uitzondering.

Na Eerstejaars ZW-beoordeling De klant blijft recht houden op ziekengeld gedurende 2e jaar tot: Als nog hersteld eigen werk Op grond van heronderzoek blijkt dat er wel mogelijkheden zijn te duiden waarmee minder dan 35%. Planning herbeoordeling 2e jaar door de VA Alleen als er gerede kans is dat bij een nieuwe beoordeling de uitslag <35% ao. of hersteld voor de maatstaf is. Hiervoor overleg tussen VA en AD. Komt de AD bij de Eerstejaars Ziektewet-beoordeling tot de conclusie er onvoldoende of geen functies zijn te duiden, dan zal hij in overleg met de VA moeten aangeven waar het knelpunt ligt en kijken of de verwachting is dat hierin verbetering zal ontstaan. 19 19

Aanvraag verkorte wachttijd WIA (IVA) Bij de modernisering ziektewet blijft een aanvraagprocedure verkorte wachttijd WIA ongewijzigd. Aanvraag kan alleen plaatsvinden tussen 3de en ten hoogste de 68ste week. De wachttijd kan niet eerder eindigen dan 10 weken na ontvangst aanvraag. De aanvraag moet worden gedaan door de klant. Deze kan niet ambtshalve worden toegekend. De klant kan op de aanvraagmogelijkheid worden geattendeerd door medewerker UWV. Er moet sprake zijn van volledige arbeidsongeschiktheid welke duurzaam is. 20

Re-integratie Betrokken bij de re-integratie zijn: De klant De re-integratie begeleider De arbeidsdeskundige De verzekeringsarts

De re-integratiebegeleider Is case/klant manager van de klant Maakt de probleemverkenning en het plan van aanpak Zet waar nodig re-integratie middelen in Stelt bij oa. stagnatie vragen aan de verzekeringsarts en de arbeidsdeskundige Maakt herstelafspraken met de klant

De verzekeringsarts Heeft een beoordelende rol ten aanzien van de claim en de plausibiliteit. Doet uitspraken over belastbaarheid van de klant en begeleidt de klant richting herstel/arbeidsgeschiktheid Geeft een prognose ten aanzien van het verzuim. Geeft antwoord op vragen over bijvoorbeeld medische oorzaak stagnatie van de re-integratie.

De arbeidsdeskundige Begeleidt multiproblematiek klanten bij de re-integratie Zet zonodig gericht re-integratie instrumenten in Coacht de re-integratiebegeleider bij re-integratie activiteiten Doet (desgevraagd) uitspraken over maatstaf (wat is de maatstaf, belastende elementen)

Re-integratie Stroom diagram

Vraag 4: Aanvraag proefplaatsing Tijdens het gesprek vertelt de klant dat hij al is begonnen met een proefplaatsing sinds een paar dagen. Hij heeft snel moeten handelen en heeft vergeten dit te melden aan het UWV. Alles ziet er goed uit, een arbeidsovereenkomst ligt in het verschiet. Wat beslist de re-integratiebegeleider? A. Je feliciteert de klant met zijn doortastende optreden. De beschikking moet nog wel worden opgemaakt maar je belooft dit binnen 2 weken te hebben afgerond. B. Je vertelt dat dit niet kan want hij had dit eerst met jou moeten bespreken. C. Je vertelt de klant dat hij meteen moet stoppen. De regelgeving bepaalt immers dat een verzoek minimaal 2 weken voor de aanvang moet worden ingediend. D. Je stelt een plan van aanpak op dat de klant zelf werk heeft gevonden en sluit de boeken.

Aanscherping Re-integratieverplichtingen Sollicitatieverplichting conform WW bepalingen. Zoeken en passend werk aanvaarden Vrijstelling bij vakantie, proefplaatsing en noodzakelijke opleiding of scholing. Ontheffing onder voorwaarden bij vrijwilligerswerk, mantelzorg en calamiteit. 27 27

Aanscherping Re-integratieverplichtingen Duidelijke bindende afspraken met klant. Re-integratiebegeleider is casemanager. Registreert alle afspraken gedurende verzuim. Plan van aanpak leidend. Klant heeft informatieplicht. 28 28

Aanscherping Re-integratieverplichtingen Meewerken aan re-integratie, inzet middelen indien nodig. Sterker sturen op uitstroom en re-integratie. Inzet middelen mogelijk, primair sturen op zelfredzaamheid. Wijziging proefplaatsing: 2 maanden (of korter), kan indien nodig maximaal 6 maanden. Voorheen alleen melding, nu vooraf aanvraag doen. Geen uitstel voor 1ste jaars ZW-beoordeling. Bij <35% wel opschorting beëindiging ZW uitkering tijdens proefplaatsing. 29 29

Aanscherping Re-integratieverplichtingen Werken aan herstel, meewerken aan behandeling. Verplicht meewerken aan (niet invasieve) behandeling. Zonodig overleg tussen va en behandelende sector voor het opstellen/aanpassen/initiëren van een behandelplan. Bij niet meewerken handhaven. 30 30

Antwoord Vraag 4: Aanvraag proefplaatsing Tijdens het gesprek vertelt de klant dat hij al is begonnen met een proefplaatsing sinds een paar dagen. Hij heeft snel moeten handelen en heeft vergeten dit te melden aan het UWV. Alles ziet er goed uit, een arbeidsovereenkomst ligt in het verschiet. Wat beslist de re-integratiebegeleider? A. Je feliciteert de klant met zijn doortastende optreden. De beschikking moet nog wel worden opgemaakt maar je belooft dit binnen 2 weken te hebben afgerond. B. Je vertelt dat dit niet kan want hij had dit eerst met jou moeten bespreken. C. Je vertelt de klant dat hij meteen moet stoppen. De regelgeving bepaalt immers dat een verzoek minimaal 2 weken voor de aanvang moet worden ingediend. D. Je stelt een plan van aanpak op dat de klant zelf werk heeft gevonden en sluit de boeken.

Vraag 5 : Handhavingsbeleid Een “kleine” werkgever vraagt aan een zieke werknemer met vast dienstverband het DV te beëindigen omdat hij anders failliet zou gaan. Werknemer gaat akkoord en het dienstverband wordt met wederzijds goed vinden beëindigd. De (ex)werknemer gaat naar de WW en meldt zich daar ziek. Wat zijn de consequenties als het UWV van het bovenstaande op de hoogte is? A. De aanvraag voor een ziektewet uitkering wordt geheel geweigerd. B. Klant krijgt door het akkoord gaan met het ontslag een boete van 20 % uitkering gedurende 1 maanden. C. Gezien het dreigende faillissement wordt er geen maatregel opgelegd en klant wordt geaccepteerd in de ziektewet. D. De werkgever krijgt een maatregel opgelegd en moet gedurende 3 maanden na ontslag loon doorbetalen. 32

Handhavingsbeleid Van afspraak naar afspraak. Monitoren of klant zich aan de afspraak houdt. Handhaven bij niet nakomen afspraken. 33

Handhavingsbeleid Maatregel wordt oa. bij het niet houden aan de afspraken opgelegd. Maatregel afhankelijk van zwaarte overtreding. Categorie 1: termijnoverschrijding (aanvraag uitkering, datum ziek melding, niet tijdig geldig legitimeren etc). 5% uitkering (bandbreedte 2-20%), duur minimaal 1 maand Categorie 2: niet reageren op oproepen of niet meewerken aan onderzoek. 10% uitkering (5%-30%), duur min.2 maanden. Categorie 3: niet nakomen van verplichtingen tav re-integratie of werkhervatting. 25% uitkering (15-100%), duur min. 4 maanden. Categorie 4: Verplichtingen die zijn gericht op beperking van risico’s. Zoals opzettelijk veroorzaakte arbeidsongeschiktheid of benadeling fondsen. Een gehele blijvende weigering als het klant te verwijten valt. 34

Antwoord Vraag 5 : Handhavingsbeleid Een “kleine” werkgever vraagt aan een zieke werknemer met vaste dienstverband te beëindigen omdat hij anders failliet zou gaan. Werknemer gaat akkoord en het dienstverband wordt met wederzijds goed vinden beëindigd. De (ex)werknemer gaat naar de WW en meldt zich daar ziek. Wat zijn de consequenties als het UWV van het bovenstaande op de hoogte is? A. De aanvraag voor een ziektewet uitkering wordt geheel geweigerd. B. Klant krijgt door het akkoord gaan met het ontslag een boete van 20 % uitkering gedurende 1 maanden. C. Gezien het dreigende faillissement wordt er geen maatregel opgelegd en klant wordt geaccepteerd in de ziektewet. D. De werkgever krijgt een maatregel opgelegd en moet gedurende 3 maanden na ontslag loon doorbetalen. 35

Belangrijkste effecten MZW op een rij Sturen op uitstroom, primair herstel, indien niet mogelijk snel re-integratie traject ander werk. Verscherping re-integratieverplichtingen. Na 52 weken beoordeling op basis van theoretische arbeidsmogelijkheden, <35% arbeidsongeschikt beëindiging ZW. Strak handhaven afspraken. 36

Verandering vanuit klantperspectief: “Ik weet welk werk ik wil zoeken want ik ben mij bewust van mijn mogelijkheden” (verantwoordelijkheid) Ik kan worden aangesproken als ik mijn afspraken niet nakom (handhaving, cq maatregel) Ik werk mee aan mijn eigen herstel. Ik weet dat er een eerste jaars beoordeling in de Ziektewet gaat plaatsvinden, en dat mijn ziektewet uitkering dan kan worden beëindigd. Een marginale toets voor een aanvraag tot 2 maanden. Voor verlenging/toekenning tussen te 2 tot 6 maanden is een goede onderbouwing nodig. 37 37

Premiedifferentiatie werkgevers Doel: eerlijkere verdeling van de kosten. Werkgever met een hoge instroom in ZW en WIA (WGA) betalen een hogere premie dan werkgevers met een lage instroom. Ingegaan op 1-1-2014. - Premiedifferentiatie ziektewet met keuze voor ERD - Premiedifferentiatie WGA Flex zonder ERD keuze - Premiedifferentiatie WGA vast aangepast op bedrijfsgrootte. Grote werkgevers: individuele premiedifferentiatie Kleine werkgevers: sectoraal bepaalde premiedifferentiatie Middelgrote werktgevers: deels sectoraal deels individueel.

Uitstroom ziektewet Uitstroom 0 tot 4 weken: betreft hersteld meldingen door de klant bij het backoffice. Gemiddeld 40% hersteld meldingen. Uitstroom 4 tot 52 weken Betreft hersteld afspraken, verklaringen en meldingen van het front office door verzekeringsarts en re-integratie begeleider. Gemiddeld 40% hersteld verklaringen/beschikkingen. Met name de trendlijn geeft aan dat de uitstroom binnen 4 weken (BO-ZW) een duidelijk afnemende tendens heeft. Het is mij nog onduidelijk in hoeverre alle DM’n hun regierol richting de BO’s pakken. 39

Uitstroom door en tijdens EZWb 5 % hersteld meldingen. 35 % minder dan 35% arbeidsongeschikt. 60 % meer dan 35% arbeidsongeschikt en doorstroming naar het 2e ziektewet jaar.

Uitstroom 0 tot 104 weken Uitstroom gedurende het gehele ziektewettraject: 90%

Vragen of opmerkingen

43