Een juridische benadering door Mr. Dr. Drs. Peter van der Kruit Westerscheldepoort Een juridische benadering door Mr. Dr. Drs. Peter van der Kruit

Stelling Er bestaan geen zwaarwegende juridische argumenten tegen de bouw van de Westerscheldepoort.

Indeling Feiten Scheidingsverdrag 1939 Ontwerp Verdrag 1925 Verruimingsverdragen 1970/1995/2005

Feiten Westerschelde: NL NL Scheidingsverdrag 1839 Autonoom en soeverein Zorgplicht/veiligheid /ontwikkeling voor bevolking/regio Scheidingsverdrag 1839 Vrije handelsscheepvaart Bevaarbare zeegaten onderhouden Europees recht: milieu Verruimingsverdragen 1970/1995/2005

Recht van internationale waterlopen Leerstuk Recht van internationale waterlopen (scheepvaart) Gewoonterecht Akte v. Wenen 1815: vrije scheepvaart op internationale rivieren Zeerechtverdrag Veel afzonderlijke verdragen Ganges Nijl Westerschelde

Internationaal Publiekrecht Gewoonterecht Verdragenrecht Scheidingsverdrag 1839 Ontwerp Verdrag 1925 Uitdiepingsverdragen 1975/1995/2005 Verdrag v. Wenen 1969

Internationaal gewoonterecht Internationale waterlopen > beperking nationaal recht > gezamenlijke belangen.

Verdragenrecht Verdrag v. Wenen 1969 Totstandkoming Voorbereiding Omstandigheden Interpretatie: bij twijfel > minst bezwarend

Interpretaties Grammaticaal: letter van verdrag Wetshistorisch: toenmalige wil partijen Systematisch: context verdrag Teleologisch: huidige doel tekst

Redenering Analogie: gelijke zaken A fortiori des te beter A contrario: tegenovergestelde is zeker niet juist

Sigaar of pijp roken? Paling of zalm roken? Open vuur? Vuurwerk afsteken?

Scheidingsverdrag 1839 Doelen in 1839 Vrijheid van scheepvaart Bereiken van een graad van welvaart in België en daardoor onafhankelijk van Frankrijk

Scheidingsverdrag 1839 Akte Congres van Wenen 1815 van toepassing Vrije scheepvaart Oeverstaat onderhoudt de vaarwegen en verricht de noodzakelijke werkzaamheden om obstakels te voorkomen Alles regelen op de meest gunstige wijze voor de handel en scheepvaart Tolheffing door NL

Scheidingsverdrag 1839 Alternatief bieden indien Westerschelde onbruikbaar wordt door natuurlijke gebeurtenissen

Scheidingsverdrag 1839 Ongemakkelijk, onduidelijk en onevenwichtig verdrag Verschil van mening over inhoud en verplichtingen Gedwongen totstandkoming Gebruik Interpretatie Minst bezwarend Ruim / beperkt Conclusie Verdiepen / verbeteren Verbeteren verplichting

Ontwerp Verdrag 1925 Annexatie Zeeuws Vlaanderen Soevereiniteit over de Wielingen Verworpen door Eerste Kamer NL, o. i. v. Zeeland Kabinetscrisis Mussert Concurrentiepositie Financiële verplichtingen NL Wrakkenberging Vaargeulen

“Something rotten in the State of Denmark” Ontwerp verdrag 1925 N.a.v. de Belgische eisen citeert Mussert Shakespeare ’s Hamlet: “Something rotten in the State of Denmark”

Ontwerp verdrag 1925 Doel Westerschelde aanpassen aan de eisen van de veranderende scheepvaart

Artikel IV § 2 Ontwerp Verdrag 1925 “…..het als een hoofdbeginsel, dat de Westerschelde met hare toegangen vanuit volle zee, alsmede de Schelde beneden de haveninrichtingen van Antwerpen, wat de bevaarbaarheid betreft, te allen tijden moeten beantwoorden aan de eisen, welke zowel door de vooruitgang van de scheepsbouw als door de toenemende behoeften van de scheepvaart gesteld.”

Begrippen Toegankelijkheid Veiligheid Vrije scheepvaart of onbelemmerde vaart

vrije scheepvaart (freedom of navigation) Zeerechtverdragen 1958 en 1982 Beperkingen Veiligheid Ordening Milieu Volksgezondheid

Loods / Scheldepoort Vrijheid scheepvaart Vlotheid Veiligheid Gelijkheid

Recente verdragen Verdieping Niet i.p.v. Scheidingsverdrag 1839 Verdrag Vaargeul 1970, 1995 en 2005 Verdieping Niet i.p.v. Scheidingsverdrag 1839

Vergelijk België Ruime interpretatie Altijd aanpassen aan de scheepvaart (1925) Eventuele maatregelen alleen met toestemming De facto / de jure Nederland Enge interpretatie Meer verantwoordingen Vetorecht Maatregelen zelfstandig uitvoeren, zonder toestemming, met overleg

NL verplichting tot aanpassen Doel: Vrijheid van scheepvaart en handel Context: Verplichting tot onderhoud/verbetering Ontwerp Verdrag 1925 Aanpassing aan veranderende scheepvaart en techniek Gebruik 1929 België dringt aan op aanpassing voor de moderne scheepvaart 1970- 2005 aanpassing door verbreding vaargeul

Conclusies Verdragen geven NL eerder een verplichting dan een verbod om in de Westerschelde te bouwen. Maar, uiteraard niet alleen en zelfstandig

Stelling Er bestaan geen zwaarwegende juridische argumenten tegen de bouw van een waterkering in de Westerschelde.

Dank voor uw aandacht Juridisch goedgekeurd