Hoofdstuk 9 Werkkapitaalbeheer
Werkkapitaal Het vermogen dat gebruikt wordt om de operationele activiteiten te financieren Bijvoorbeeld: het aanhouden van voorraden Maar ook: het voorfinancieren van debiteuren; die betalen meestal pas een tijd nadat de onderneming de producten/diensten heeft geleverd Daar staat tegenover dat de onderneming haar eigen leveranciers ook pas later betaald: de leveranciers nemen dus een deel van de benodigde financiering voor hun rekening
Werkkapitaal en financiering van werkkapitaal Balans 1. Debiteuren 100 3. Crediteuren 70 2. Voorraden 80 Balans 1. Debiteuren 100 3. Crediteuren 70 2. Voorraden 80 4. Kortlopende financiering ten behoeve van geïnduceerd werkkapitaal 110 ten behoeve van overige balansposten 40
Cash conversion cycle / Liquide middelen cyclus Tijdscyclus waarbinnen de onderneming het geïnvesteerde vermogen via inkoop, productie en verkoop weer terugverdient (met winst) Drie onderdelen Purchase to pay cycle Voorraadcyclus Order to cash cycle
Bepalen van balanssaldi als doorlooptijden en cijfers resultatenrekening bekend zijn Gemiddelde opslagduur van de voorraden = Gemiddelde duur verstrekt afnemerskrediet = Gemiddelde duur ontvangen leverancierskrediet = Duur van de cash conversion cycle = 1 + 2 - 3 Gemiddelde voorraad x 365 dagen Inkoopwaarde omzet Gem. debiteurensaldo x 365 dagen Omzet op rekening Gem. crediteurensaldo x 365 dagen Inkoopwaarde omzet
Doorlooptijden Gemiddelde voorraad = Gemiddeld debiteurensaldo = Gemiddeld crediteurensaldo = Inkoopwaarde omzet x 365 dagen Doorloopsnelheid voorraden Omzet op rekening x 365 dagen Doorloopsnelheid debiteuren Inkoopwaarde omzet x 365 dagen Doorloopsnelheid voorraden
Creditmanagement Alle activiteiten die erop zijn gericht om de kosten van het leverancierskrediet te beheersen Onderdelen van creditmanagement Beoordelen of een klant in aanmerking komt voor leverancierskrediet Vaststellen van de betalingsvoorwaarden Vaststellen van het incassobeleid Monitoren van de kosten van debiteuren Onderzoeken of externe manieren van incasseren van debiteurenvorderingen mogelijk zijn: forfaittering en factoring
Gemiddelde debiteurentermijn / debiteurenvervalkalender Percentage van de post debiteuren Betalingstermijn 10% Contant (10 dagen) 30% 1 maand (30 dagen) 40% 2 maanden (60 dagen) 20% 3 maanden (90 dagen) Gemiddelde duur leverancierskrediet: 0,10 x 10 + 0,3 x 30 + 0,4 x 60 + 0,2 x 90 = 53 dagen Als de omzet op rekening 3.000.000 is, bedraagt het debiteurensaldo 3.000.000 / 360 x 53 = 441.667 euro. Als de financieringskosten 5% is, zijn de financieringskosten van de debiteuren op jaarbasis: 441.667 x 5% = 22.083
Financieringskosten van debiteuren Gemiddelde duur leverancierskrediet: 53 dagen Als de omzet op rekening 3.000.000 is, bedraagt het debiteurensaldo 3.000.000 / 360 x 53 = 441.667 euro. Als de financieringskosten 5% is, zijn de financieringskosten van de debiteuren op jaarbasis: 441.667 x 5% = 22.083
Financieringskosten van debiteuren Gemiddelde duur leverancierskrediet is 53 dagen. Als de omzet op rekening 3.000.000 is, bedraagt het debiteurensaldo 3.000.000 / 360 x 53 = 441.667 euro. Als de financieringskosten 5% is, zijn de financieringskosten van de debiteuren op jaarbasis: 441.667 x 5% = 22.083 euro.
Verlagen financieringskosten van debiteuren De onderneming slaagt erin om de gemiddelde betaaltermijn te verlagen met 10 dagen naar 43 dagen. Het gemiddelde debiteurensaldo daalt naar: 3.000.000 / 360 x 43 = 358.333,33 euro. Als de financieringskosten 5% is, dalen de financieringskosten van de debiteuren op jaarbasis met: (441.667 - 358.333,33) x 5% = 4.166 euro. Andere manier: nieuwe financieringskosten zijn 43/53 x 22.083 = 17.916 euro (is een daling met 4.166 euro).
Effect van een korting bij contante betaling Hoe langer de gemiddelde betaaltermijn, des te slechter dat is voor de liquiditeitspositie van de onderneming Sommige onderneming bieden daarom een korting aan bij contante betaling Dit verlaagt weliswaar het gemiddelde debiteurensaldo en dus de financieringskosten, maar het gaat ten koste van de omzet Voorbeeld: Normale betaaltermijn 30 dagen Korting van 1% bij contante betaling (binnen 5 dagen) 25 dagen sneller het factuurbedrag ontvangen kost de onderneming dus 1% Dat is 360/25 x 1% = 14,4% op jaarbasis. Als de WACC van de onderneming lager is dan 14,4% kan de onderneming de korting in principe beter achterwege laten tenzij zij dringend liquiditeiten nodig heeft.
Voorraadmanagement Alle activiteiten die erop gericht zijn om de kosten verbonden aan het aanhouden van voorraden te beheersen Componenten van voorraadkosten Financieringskosten Opslagkosten Handlingkosten Verouderingskosten Verzekeringskosten
Optimale voorraad / bestelomvang Bestelkosten = V / Q x bestelkosten per levering Optimale voorraad = ijzeren voorraad + 0,5 x optimale bestelhoeveelheid Optimale bestelhoeveelheid (Camp) : BQ = Bestelfrequentie = totale bestellingen / optimale bestelhoeveelheid 2 x Bc x A √ Qv
en opslagkosten en de bestelomvang De relatie tussen bestelkosten en opslagkosten en de bestelomvang Bestelkosten / opslagkosten Ok Bk bestelomvang optimale bestelomvang