Symposium Jeugd- en Gezinsonderzoek 10-10-2013

Monitoring als schakel Wetenschap Beleid Praktijk

Nieuwe zorg voor jeugd Ambities genoegzaam bekend Transitie: goedkoper stelsel onder vlag van gemeente Transformatie: kwaliteitsverbetering

Visie op Kwaliteit (Bron: VWS en V&J, 2012)

Kwaliteitscyclus (Bron: Van Yperen, 2013)

Monitoring Staat van de jeugd? Maatschappelijke resultaten? Resultaten van de zorg- en dienstverlening?

Effectiviteitsladder (Veerman & Van Yperen)   4 Werkzaam: wetenschappelijk bewezen effectief 3 Doeltreffend: goede resultaten in de praktijk 2 In theorie effectief: theoretisch goed onderbouwd 1 Potentieel effectief: goed beschreven Impliciet: niet beschreven

Monitoring: landelijke prestatie-indicatoren Trede 3 Doeltreffend: goede resultaten in de praktijk: Cliënttevredenheid > exitlijst Reguliere beëindiging versus Uitval Doelrealisatie Afname problemen / toename vaardigheden > methodisch werken met vragenlijsten

Benutting monitorgegevens Micro: hulpverlener en cliënt - diagnostische informatie - onderbouwde beslissingen - doelen hulpverleningsplan Meso: team, afdeling, organisatie - kwaliteitsverbetering - verantwoording Macro: landelijke benchmark, wetenschap - meer kennis over doelgroep en resultaten

Kwaliteitsgesprekken in teams (1) Met de cijfers op tafel! Kenmerken doelgroep Kenmerken zorg Resultaten zorg Factsheet: Per kenmerk of resultaatgegeven 1 A4 Figuur / tabel / diagram Plus minimale ‘technische’ toelichting

Factsheet voorbeeld 1: staaf… Korte toelichting

Factsheet voorbeeld 1: ..+ toelichting De rode sterretjes geven de significante (betekenisvolle) verschillen aan. Statistisch getoetst dat dit geen toeval is. Significante verschillen: In NW 0-12, ZO 0-12, Oost 0-12 en West 12+ relatief gezien vaker cliënten met een niet- Nederlandse achtergrond. In N/Z/W 12+, Amstelland 0-12 en 12+, en Meerlanden 0-12 en 12+ relatief gezien vaker cliënten met een Nederlandse achtergrond.

Kwaliteitsgesprekken in teams (2) Herkennen: herkennen we deze uitkomsten? Verklaren: kunnen we deze uitkomsten verklaren? Beoordelen: wat vinden we van deze uitkomsten? Verbeteren: zijn verbeteracties nodig en zo ja, welke?

Factsheet voorbeeld 2

Factsheet voorbeeld 3

Factsheet voorbeeld 4

Voorbeeld verbeterafspraken Volgend teamoverleg: gezin met hoogste ES analyseren > wat heeft goed gewerkt? Volgend teamoverleg: bespreken of we definitie ‘uitval’ eenduidig hanteren Periode juli-dec 2013: 99% respons op vragenlijst doelrealisatie Crisishulp: bij aanvang samen met gezin nog scherper de doelen formuleren Verzoek indienen om deskundigheidsbevordering over omgaan met vechtscheidingen Vraag naar verder praktijkgericht onderzoek

Voorbeeld praktijkgericht onderzoek Is er een verschil in de mate van doelrealisatie tussen de groepen cliënten met verschillende culturele achtergronden (n = 2226)?

NEJA Gezamenlijke benutting … Netwerk Effectieve Jeugdzorg Amsterdam ….. binnen het NEJA NEJA Netwerk Effectieve Jeugdzorg Amsterdam Brug tussen praktijk, wetenschap en onderwijs ingezet en op elkaar is afgestemd effectief is.

Motto… Test Twee jaar met startsubsidie Sinds jaar op eigen kracht ingezet en op elkaar is afgestemd effectief is.

Deelnemers NEJA Praktijkinstellingen Wetenschap Hogeschool Altra Spirit MOC ‘t Kabouterhuis De Bascule HVO-Querido BJAA William Schrikker Groep Wetenschap VU: prof. dr. C. Schuengel UvA: prof. dr. G.J. Stams UvA: dr. R. Lindauer NJi/RUG: prof. dr. T. van Yperen Verweij Jonker: prof.dr. T. Pels Hogeschool HvA: lector dr. L. Boendermaker ingezet en op elkaar is afgestemd effectief is. Onderzoeksinstituut Kohnstamm Instituut

Criteria trede 3 effectladder ingezet en op elkaar is afgestemd effectief is.

Voetje voor voetje de effectladder op Klimmen op de ladder

Voorbeeld benutting voor wetenschappelijk onderzoek Via NEJA ZonMw-aanvraag voor onderzoek naar werkzame elementen van Signs of Safety Monitor gegevens bruikbaar in de dataverzameling, bijvoorbeeld: Doelrealisatie veiligheidsdoelen Probleemafname Beëindiging van jeugdbeschermingsmaatregelen

Rekenschap afleggen over kwaliteit Nieuwe zorg voor jeugd Rekenschap afleggen over kwaliteit Betekenisvol verantwoorden! Met de cijfers op tafel kwaliteitsgesprekken voeren

Pleidooi (1) Vertrekpunt: vertrouwen in de professional, handelingsruimte voor de professional Vertrekpunt: gezamenlijk gedragen beleidsambities, duidelijke afspraken over prestaties Geïnspireerd door Loesje: stuur niet te hard, want dan vlieg je uit de bocht

Pleidooi (2) Eenmalige registratie, meervoudige benutting: - geen overbodige registraties - meerwaarde voor professional - uitkomsten stimulans kwaliteitsverbetering - aggregatie naar verantwoordingsinformatie Beperkte set betekenisvolle indicatoren: klanttevredenheid, probleemafname, verminderd gebruik intensieve zorg, budget

Pleidooi (3) Meten is niet weten, het gaat om verbeteren Cijfers spreken niet voor zich, er moet over gesproken worden Kwaliteitsgesprekken - tussen professionals - op organisatieniveau - tussen zorgaanbieders en gemeente

Nieuwe zorg voor jeugd Preventie en Eigen kracht Ontzorgen en normaliseren Bezuinigen PLUS Waar nodig zorg bieden die werkt: > beperkter aantal evidence-based en practice-based interventies > wetenschappelijk onderbouwde gereedschapskoffer voor de generalistische jeugdprofessional

Vragen? Contact: Dr. Germie van den Berg; g.van.den.berg@altra.nl of g.berg@amsterdam.nl

Stelling Met de cijfers op tafel kwaliteitsgesprekken voeren door het hele stelsel heen moet gemeengoed worden in de nieuwe zorg voor jeugd