Joodse lezing Leerhuis Jona

Praktisch Data 30/1 bevrijdingstheologie 5-7/2 Bijbelweekend Zijn met Jozef 10/3 (eco)feminisme 6/5 politiek/materialistisch 13-16/5 Bijbelvierdaagse 9/6 psychologisch

Maarten Devos - Leerhuis Jona - Motief vzw 3 Verloop avond 1.Rondje: Hoe zie jij ‘joods’? 2.Tekst: Lk 22, Uitleg joodse lezing 4.Marcus vs Matteüs 5.Evaluatie (kort)

Rondje Wat zou het verschil zijn tussen joodse lezing en onze lezingen? Hoe denk jij dat joden over het NT denken?

Tekst Jezus op de olijfberg: Lk 22,39-46 Jezus in Getsemane : Mc 14,32-42 Mt 26,36-46 Lc 22,40-46

Joodse lezing: speerpunten Traditioneel ontstaan van evangelies: bronnentheorie

Problemen bronnentheorie Bezwaren tegen de bronnentheorieën Hoe verklaar je het ontstaan van (Oer-)Markus? Het feit dat evangelisten de vrijheid zouden gehad hebben eigen selecties te maken in de teksten komt niet naar voor in deze theorieën. Q is volledig hypothethisch en valt moeilijk te reconstrueren omdat Mt en Lk niet brongetrouw blijken te zijn aan Q (ze brengen kleine veranderingen aan). Op deze manier worden schrijvers getypeerd als overschrijvers van historisch bronnenmateriaal, mensen die een collage gemaakt hebben.

Kritiek op andere lezingen De bijna eenzijdige historische benadering van de lezingen zorgt ervoor dat de evangelisten als de sleutelfiguren van de totstandkoming van de teksten niet belangrijk zouden zijn. De meeste lezingen nemen dingen aan die niet empirisch te bewijzen vallen. (bv: de ‘influistering’ door de Hl. Geest bij de dogmatische benadering of de bron Q bij de historisch- kritische benadering) De schrijvers waren creatieve verhalenvertellers, in de schoot van het jodendom. Ze zijn schriftgeleerden. De gebeurtenissen worden aan het doel van het verhaal aangepast! Dat doel is om met behulp van thema’s en beelden uit de Tenach en traditie recente gebeurtenissen te doordenken, zodat daarvan iets te leren is voor de huidige situatie en de toekomst.

Midrasj Het werkwoord ‘darasj’ is hierbij belangrijk. Darasj= 1.De eeuwige zoeken. 2.De schrift onderzoeken. 3.De vruchten van dit onderzoek onderwijzen. Het begrip ‘midrasj’ is ook een uitgebreid begrip. Het is flexibel, net als de Hebreeuwse taal en cultuur. Twee dominante kenmerken: De verankering van midrasj in Tora en Tenach, waaraan zij haar begrippen en thematiek ontleent, en waarmee zij de joodse traditie actualiseert en verder ontwikkelt. Het didactische en/of polemische karakter van de midrasj als argumentatie of vertoog, los van exacte historische feiten en ongeacht de literaire vorm die de midrasj aanneemt.

Uitgangspunten joodse lezing Er zijn vier belangrijke uitgangspunten: 1.De evangelisten schreven hun teksten doordacht, met kennis van zaken, en gebruik makend van de taal en begrippen van Tenach. 2.Hun verhalen sluiten aan bij betekenissen uit het toenmalige jodendom, niet bij later gemaakte christelijke/kerkelijke ideeën. 3.We streven naar een zo consistent mogelijke exegese, waarbij teksten van het ene evangelieverhaal niet tegengesteld worden uitgelegd aan die in een ander verhaal van dezelfde evangelist. (we zoeken dus naar de visie van de evangelist) 4.We corrigeren de voorliggende tekst als er aanwijzingen zijn (in handschriften) dat er een kopieerfout werd gemaakt of als er verschillende aanwijzingen zijn dat de tekst strijdig is met het gedachtegoed van de evangelist.

Enkele voorbeelden Zie document

Messiaanse tijd

Messiaanse strategie

Praktijk 1.Hoe diep zitten we in onze eigen kerkelijke uitleg en projectie? 2.Wat kunnen we aanvangen met de ‘joodse bril’? 3.Wat is het verschil tussen joden en christenen dan nog? 4.Wat betekent dit verhaal voor jou?

Evaluatie