0

1 Eliminatie…. en wat dan? Ton Rotteveel Plantenziektenkundige Dienst

2 Inhoud Inleiding Eliminatie: to try or not to try? Beleidsmatige kaders Juridische kaders Internationale context Losse einden

3 Inleiding Aantal nieuwe exoten neemt toe Toegenomen interesse in exoten Toegenomen roep om uitroeien Roep om nationaal beleid Nieuw beleid en nieuwe uitvoering Groene ruimte problematiek.

4 Exoten Komen niet “van nature”: factor “mens” “invasief” gedrag: soms Ecologische effecten: soms Economische schade: komt voor Volksgezondheideffecten: komt ook voor

5 Status Exoten Vestiging Komt in de EU niet gevestigd voor Respons: wering (en direct elimineren) Komt alleen lokaal gevestigd in de EU voor Respons: wering en bestrijding Komt overal in de EU voor Respons: beheer, en jammer dan!

6 Status Exoten: officiële vaststelling Basis: een Pest Risk Analysis Officiële, internationaal erkende risicoanalyse Uitkomst: al dan niet een Q (quarantaine status) Nodig om actie te kunnen voeren Bestuurlijk juridische context

7 Eliminatie: to try, or not to try Pest Risk Analysis Eliminatie scenario Inclusief inschatting van je kans op succes, Beleidsmatige ruggensteun

8 Pest Risk Analysis Taxonomische status Verspreiding Biologie Pathways: verspreiding Schade/effecten Economische, sociale en volksgezondheidseffecten Beheer en bestrijding Conclusie: Q-waardig of niet

9 Eliminatie scenario Alleen voor Q waardige soorten Overweeg PRA gegevens Overweeg de NL vestigingsstatus Maak een bestrijdingsprotocol Schat de succeskansen in Advies: wat te doen?

10 Eliminatie: er is een vondst… Evalueer de situatie Doe een survey: is er meer? Verzeker je van beleidsmatige steun Verzeker je van de juridische mogelijkheden Stel de financiën veilig Voer je eliminatieprotocol uit Monitor resultaat Rapporteer resultaat

11 Over bestrijding Stem eliminatiescenario af op lokale situatie Maximaal effect gewenst: nul overleving is doel Veelal: integratie van methoden Praktijk: niet haalbaar in één keer Ecologische neveneffecten onvermijdelijk Schat die tevoren in en evalueer

12 Over tijd Noodzakelijke duur van acties Vaak lange adem Post: onvoorzien Begeleidend onderzoek Grote acties vragen goede communicatie Duurzaam draagvlak nodig: Politiek Bestuurlijk Financieel publiek

13 Beleidsmatige kaders Je hebt een algemeen kader nodig Dat is in de maak Geval moet “passen” Lang niet alle exoten zullen passen Beleid is gevoelig voor politieke druk Politieke druk is gevoelig voor maatschappelijke druk

14 Beleidslijn in wording Beleid nader uit te werken Exotenproblematiek erkend Exoten aanwezigheid grotendeels aanvaard Actief in specifieke gevallen Aanwezig risico Wering Aan te wijzen soorten terughoudend

15 Juridische kaders Flora en Faunawet Plantenziektenwet EU fytorichtlijn IPPC: ISPM 11, Pest Risk Analysis, supplement on Environmental risk assessment Convention on Biodiversity 1992

16 Flora en Faunawet Mogelijkheid tot specifiek aanwijzen van soorten: Verbod op houden Verbod op handel Verbod op hebben Verbod op uitzetten FF wet biedt geen basis om al aanwezige populaties van dieren of planten te bestrijden

17 Plantenziektenwet Betreft alleen organismen die direct of indirect schadelijk zijn voor planten Geldt naast landbouw ook de groene ruimte EU conform Biedt juridische basis voor eliminatie Uitvoerder: Plantenziektenkundige Dienst/LNV

18 Internationale kaders Convention on Biodiversity (CBD) International Plant Protection Convention (IPPC) European Plant Protection Organisation (EPPO) Fytorichtlijn (EU) De beleidskaders van de CBD betreffen alle organismen, de uitvoerbare wetgeving betreft alleen soorten die schadelijk zijn voor planten.

19 Losse einden Soorten die niet schadelijk zijn voor planten Overall beleidsnetwerk en beleid Methodologie Publieke bewustwording Communicatie Financiering in de groene ruimte Internationale informatie Goede uitvoeringstructuur groene ruimte

20 Conclusies We zijn gestart met exotenbeleid En er moet nog heel erg veel gebeuren