Christus als profeet

De profeet: de stem van God God wil het liefst met ieder persoonlijk spreken. In Israël (na de zondeval) is voorzien in personen door wie God spreekt. De profeet is boodschapper van God. De uitspraak ‘zo spreekt de HERE’ komt in taalgebruik overeen met de boodschappers in de oosterse wereld. De instelling van profetie is Deut.18:10-22 Eerst de afwijzing van waarzeggers en andere vormen van occult spreken (vs.1-14) Desalniettemin geeft God een profeet die wel volgens de norm spreekt (vs.15-22).

Criteria voor de ware profeet (1) Inhoud Deut.18:15-22 Het zijn profeten als Mozes (vs.15,18) Letterlijk staat er ‘profeet’ (enk.). In dat geval een rechtstreekse profetie van een specifiek persoon. Het vervolg geeft echter aan dat het moest worden gebruikt als algemeen middel om profeten te beoordelen. Hun woorden zijn gezaghebbend (vs.19)

Criteria voor de ware profeet (2) Een profeet is gehouden om alleen te zeggen wat God ingeeft en mag absoluut niet in naam van andere goden spreken (vs.20). Dus hij gehoorzaamt God en is Hem geheel toegewijd. Criterium: het woord van de profeet komt uit (vs.21). Concretisering van vs.21: Zaken komen uit; zie Mozes en 10 plagen; Elia in de aanzegging droogte en onweer etc. Gedurende zijn leven laat de profeet zien dat zijn woorden betrouwbaar zijn.

Realisering van criteria 1Kon.13: ontrouw aan het Godswoord wordt bestraft Jer.28:8: er is aansluiting bij eerdere woorden van profeten. Dus God geeft het vermogen aan profeten om woorden van God te spreken. Hij waakt erover dat het Godswoord wordt bewaakt. De woorden van profeten van God werden bijgelegd in de tempel en gevoegd bij de canonieke boeken (volgens Josefus en andere getuigen). Dit verklaart een groot deel van het ontstaan van de Bijbel

Het functioneren van de profeet Hij sprak exclusief het woord van God. Hij sprak mensen niet naar de mond (als Chananja en anderen) Omdat hij tijdens zijn leven Gods kracht had laten zien, waren zijn woorden over een verdere toekomst ook betrouwbaar. God waakte daarnaast over de woorden. De profeet kon daadwerkelijk gezaghebbend spreken. De profeet sloot aan bij de eerdere openbaring in de Schrift (bijv. de rol van woorden over zegen en vloek en over verbonden)

Zalving van de profeten Priesters en koningen waren gezalfd (mashach – mashiach – christos). Bij profeten lag dit iets lastiger. Alleen 1Kon.19:16: bij Elisa (hoewel de handeling niet is beschreven). Bij de koning hoorde hierbij het ontvangen van de Geest (1Sam.16:13; Jes.61;1). De profeet was (waarschijnlijk) gezalfd en bezat ook de Geest.

De belofte van een toekomstige profeet Er komt een nieuwe Elia (Mal.3:1,22-23). Dit wordt vervuld in Johannes de Doper (Luk.1:17). Christus is ook de toekomstige profeet. De enkelvoudige vorm van Deut.18:18 zou hierop kunnen duiden. Hij is vooral de vervulling van het profetenambt. Er zijn teksten die over hem spreken als profeet (Luc.24:19; Hand.3:22; 7:22; Joh.6:14 etc.).

Christus treedt op als profeet (1) Hij sluit aan bij de Wet, het eerdere woord dat God heeft gesproken (Mat.5:17). Op Jezus werd de Geest gelegd (Luc.2:21-22). Evenals bij Elia wordt Gods kracht in hem openbaar door vele wonderen. Ook het verdorren van een vijgenboom (Mat.21:18-22) Hij voorspelde toekomst: bijvoorbeeld het lot van Jeruzalem (Mat.24:1-2) en zijn opstanding (Mat.12:40). Hij is de ware boodschapper, de getrouwe getuige (Opb.1:4). De Here Jezus was zonder zonde en bleef God en zijn wil volkomen toegewijd.

Christus treedt op als profeet (2) Christus sprak mensen niet naar de mond en was geen valse profeet (tempelreiniging; Joh.2:13-15). Wegens woorden die tijdens zijn leven betrouwbaar bleken, zijn zijn woorden over de toekomst nu ook betrouwbaar. Dit geldt bijvoorbeeld voor zijn woorden over de wederkomst (Mat.24:29-31).