De Syntax-Semantiekredenering van Searle Doctoraalexamen Eline Spauwen 25 mei 2007 Searles kritiek op Harde KI

Inleiding Ik ‘Mijn’ CKI: – Doctoraal: afstudeervariant KS: gericht op redeneren met computers – Jaar 3 – 6: Student-assistent filosofie van de Cognitiewetenschappen / Geest (Philosophy of Mind) – John Searle (filosoof): kritiek op KI – Afstudeerscriptie: ‘Filosofie van de KI’ – Voorkennis vanuit KS: weinig!

John Searle – kritiek op KI John Searle: taalfilosoof en filosoof van ‘mind’ De Chinese Kamer (1980) Gedachte-experiment over ‘begrijpen’ in computers Onderliggende redenering: 1984 e.v. Mijn ‘nieuwe naam’: syntax-semantiekredenering (SSR) De ‘consensus’ rondom Searles kritiek

De Syntax-Semantiekredenering Het onderwerp van mijn literatuuronderzoek: Aanname 1: Programma’s zijn puur formeel (syntactisch). Aanname 2: Minds hebben semantiek, mentale (semantische) inhouden. Aanname 3: Syntax alleen is niet gelijk aan of voldoende voor semantische inhoud. Conclusie: Programma’s op zichzelf zijn niet constitutief of voldoende voor minds.

De vragen van het onderzoek Hoofdvraag: Waarom is de SSR een probleem voor Harde KI? 1) De SSR vormt op een bepaalde manier goede kritiek op Harde KI, hoe? 2) De ‘consensus’ vertelt: het is geen goede kritiek, hoe is dit mogelijk? Wat zijn de knelpunten?

Opzet Onderzoek naar de redenering en het debat eromheen: 1 Onderwerp van de redenering (Harde KI) 2 Per aanname van de SSR: Searles onderbouwing Directe kritiek op de aanname 3 Als gewenst neveneffect hiervan: zicht op de knelpunten

Harde KI Vorm van KI met sterke claim: ‘All there is to having a mind is having the right program’ Zie conclusie van SSR: “Programma’s op zichzelf zijn niet constitutief of voldoende voor minds”

Syntax en semantiek Terminologie uit taalkunde en logica Semantiek = inhoud – betekenis Syntax = vorm - abstracte structuur (bv: grammatica)

1: De SSR

Computers SSR: computer heeft slechts syntax

A1) Programma’s en computatie Computatie = symboolmanipulatie Programma’s voor computers zijn abstract gedefinieerd in termen van (syntactische) symboolmanipulatie De betekenis van deze symbolen wordt door de gebruiker of programmeur aan de symbolen ‘toegeschreven’ De symbolen hebben op zichzelf geen betekenis Het abstracte niveau van computatie is op zichzelf niet voldoende om de barrière tussen syntax en semantiek te overbruggen

Kritiek op aanname 1: Haugeland Wel degelijk semantiek in computers mogelijk Herbeschrijving van computers: de dynamiek en de semantische aspecten van de daadwerkelijke implementatie van een programma horen thuis in een volledige, correcte beschrijving Model voor voldoende semantiek in computers is hiermee op te stellen Haugeland denkt echter niet dat dit model realistisch is

Mensen: minds SSR: semantiek aanwezig in menselijke minds

Aanname 2: Minds hebben semantiek Minds hebben mentale inhoud ‘Semantiek hebben’ staat bij Searle in het algemeen voor mentaliteit; specifiek voor intrinsieke intentionaliteit ‘Mentaliteit’ staat voor een ingewikkelde (onuitgewerkte) constructie van begrippen Mentaliteit wordt veroorzaakt door hersenen De neurobiologie zal dit ooit (moeten) verklaren Eerste persoonsperspectief is essentieel voor het kunnen bestaan van mentaliteit Kritiek van Dennett: derde persoonsperspectief is het enige relevante (‘onopgeloste’ kwestie)

Mensen en computers Gelijk of niet?

Logische barrière Aanname 3) Syntax alleen is niet gelijk aan of voldoende voor semantische inhoud Dit is een ‘logische waarheid’ uit de logica en taalkunde en een feit voor Searle: de scheiding tussen syntax en semantiek wordt ‘algemeen geaccepteerd’ Searle: semantiek in minds, syntax in computers – barrière!

Kritiek op aanname 3: Rapaport Rapaport probeert aan te geven dat syntax wel voldoende is voor semantiek Menselijke minds zijn niet ‘apart’ Semantiek hebben is voor mensen en computers hetzelfde ‘probleem’: en syntax is voor allebei de basis van de oplossing Een voldoende ingewikkeld en geïmplementeerd programma (syntax) is daarom voldoende voor een mind

SSR: Conclusie Progamma’s zijn niet voldoende voor minds Deze conclusie, getrokken vanuit de aannames zoals ze opgesteld zijn, is waar Minds in hersenen zijn niet gelijk te stellen aan computers (abstracte symboolmanipulators)

2: Knelpunten van het debat

1) Filosofie en praktijk van KI In essentie: in praktijk van KI zijn geen filosofen ‘aan het werk’ – de huidige praktijk is vooral die van een minder sterke vorm van KI die geen claims over minds kan maken (Moor) – Er wordt niet of te weinig met filosofische ideeën gewerkt (Haugeland) Daarnaast: ‘Waarheden’ uit de filosofie van mind, de taalkunde en logica zijn niet noodzakelijk ook waarheden voor de KI (o.a. Churchland) – bijvoorbeeld de barrière tussen syntax en semantiek (zie ook knelpunt 3) Oftewel: complexe verdeling van denkers en doeners binnen de KI

2) Dynamiek van werkende programma’s’ Het kan Searle verweten worden dat hij te simplistisch denkt over de eigenschappen van ‘running syntax’ (implementatie van programma’s) ‘recept en maaltijd’ Filosofen: de implementatie van programma’s brengt mogelijk meer dan alleen syntax met zich mee (o.a. Haugeland, Rapaport) Maar: nog geen hard bewijs tegen Searle vanuit praktijk van KI!

3) Terminologie Syntax - Semantiek Waarschijnlijk het grootste knelpunt! Terminologie is wel erg handig voor Searle: ‘Alleen syntax’ voor computers: wellicht hebben computers wel meer! ‘Wel semantiek’ voor minds: semantiek staat voor een vage constructie van mentale fenomenen die nog ‘uitgewerkt’ dient te worden met hulp van of geheel door de neurobiologie Maar: Searle is niet de enige die de termen zo gebruikt

Overzicht knelpunten 1)Relatie filosofie en praktijk van KI (algemeen probleem) 2)Dynamiek van geïmplementeerde programma’s (fout van Searle?) 3)Gebruik van de terminologie van syntax en semantiek (uit logica en taalkunde) in de filosofie van Mind en KI (fout van velen)

Conclusies De SSR op zich is niet ontkracht de meningsverschillen over de aannames komen op onderliggende, grotere kwesties uit De knelpunten van de redenering zijn ‘onopgelost’: – de complexe relatie tussen praktijk en filosofie – rechtvaardiging van het gebruik van de krachtige terminologie van syntax en semantiek

Ter afsluiting voor: Deze presentatie Mijn scriptie Bedankt voor uw aandacht! Dank aan begeleiders: John-Jules Meijer en Menno Lievers Vragen?