KRITISCHE SUCCESFACTOREN VAN EEN ROM 3 oktober 2012 Paul Vismans

WAAROM EEN ROM? Gebiedsontwikkeling Bundeling kennis, ervaring en specialisme voor de regio (kan niet elke gemeente zelf) Regionaal dragen van risico’s (vaak te groot voor één gemeente) Beschikbaarheid van risicokapitaal (gemeentebegroting niet geschikt voor risicokapitaal) Marktconform management (entrepreneurial) Regionale promotie en acquisitie Gezamenlijk inzet op promotie regio door massa effectiever Totaal vergelijkbaar aanbod voor de klant Professionele proactieve werving klanten mogelijk

VOORBEELD ROM-D Eén van de eersten in Nederland: opgericht in 1999 Passend bij regio-ontwikkeling (Drechtsteden) Weeffouten gebiedsontwikkeling: zeggenschap: alle gemeenten apart aandeelhouder holding en vennoot in CV slechts één CV geen apart publiek kapitaalfonds (verevening moeilijk, geen investment commitee = objectivering) rechtstreekse politieke vertegenwoordigers in het toezicht geen centrale leiding in inbrengproces en keuze van projecten (gemeenten beslissen alleen) Weeffouten promotie en acquisitie: geen centrale leiding en transparantie geen centraal CRM systeem

WERKGEBIED ROM-D

LESSEN ORGANISATIE Samenstellen uit deskundigen van de gemeenten en extern marktconform management beste combinatie: samen in een PPS Belangrijke valkuil: pettenprobleem gemeentelijke vertegenwoordigers Scheiden (publiek) revolving fund van PPS PPS: gebruikelijke CV/BV structurering werkt (Bij elk project eigen CV en financiering) Regionale promotie- en acquisitietaak kan ROM-eigen gebiedsontwikkeling bijten.

LESSEN ZEGGENSCHAP Bundel aandeelhoudersrol en opdrachtgeversrol regio in één orgaan (bijvoorbeeld via een regiobestuur) en kapitaliseer met eigen revolving fund Geef regio aan de hand van de juiste criteria (belang, haalbaar- heid, etc.) zeggenschap m.b.t. samenstelling groslijst projecten Geef regio gemandateerde actieve regierol bij inbreng projecten in ROM (analyse en onderhandelfase ROM - gemeente - regio; valkuil: controlebehoefte gemeente en onduidelijkheid over te dragen kosten in analysefase) Plaats revolving fund onder regionale besluitvorming met professioneel adviesorgaan (investment committee)

LES TOEZICHT Aandeelhouders dragen onafhankelijke commissarissen voor (geen regionale bestuurders)

AANDELENBELANG IN PPS EN FUND PPS: 50/50 publiek/privaat Fund: 49/51 provinciaal/gemeenten

ORGANISATIESCHEMA ROM-D

LESSEN FINANCIERING Kapitaliseer uit eigen revolving fund en door private partijen maar laat het aantrekken van vreemd vermogen via betreffende gemeente lopen (goedkoper en snellere besluitvormingsprocedure bank) of Laat gemeente (bijvoorbeeld) vreemd vermogen garanderen Verstrek (dan) vanuit publieke en private kapitaalverschaffers contragarantie Zoek naar mogelijkheden om afnemers te faciliteren

LESSEN AANTREKKEN AFNEMERS Marktconforme benadering: frappé toujours en cold calls Faciliteer zo mogelijk in financiering (geen staatssteun): grond: tijdelijke erfpacht met kooprecht gebouwen: betrek private fondsen op voorhand Benadruk waardeontwikkeling via parkmanagement

AANDACHTSPUNTEN Marktprijsconforme levering van gemeentegrond aan ROM Overdrachtsbelasting (ROM wel, gemeente niet) Aankoopmoment en opleveringsstaat grond (BTW) Aanbestedingsplicht

LESSEN REGIONALE PROMOTIE EN ACQUISITIE Werkt alleen onder strakke regie en commitment van alle gemeentebestuurders Werkt alleen vanuit één centrale organisatie Ondernemersloketten scheiden van centrale organisatie, wel gesprekpartner gemeente Goed Voorbeeld: WFIA Alle lead-informatie centraal verzamelen/verwerken. Communicatie hiervan naar gemeenten alleen in één op één-relatie. (Regionaal delen lead-informatie werkt niet)