Echtscheiding, wat moet er allemaal geregeld worden. Lezing FiDiZ 26 mei 2010 Silvia Koerhuis en Henk van Doorn, Nysingh advocaten-notarissen NV

Vóór 1971: Ernstige misdragingen: overspel, kwaadwillige verlating, gevangenisstraf > 4 jaar, zware mishandeling. “Grote Leugen” Relatie tussen schuldvraag en recht op alimentatie. Vanaf 1971: Duurzame ontwrichting Relatie tussen schuldvraag en alimentatie verbroken HR:”lotsverbondenheid die door het huwelijk is geschapen en die haar werking – zij het in beperkte omvang- behoudt, ook al wordt de huwelijksband geslaakt”.

De echtscheidingsprocedure en de tijdslijn Procedure op tegenspraak Ieder eigen advocaat Verzoekschrift Verweerschrift (tevens zelfstandig verzoek) Verweerschrift op het zelfstandig verzoek Zitting Beschikking Zitting met betrekking tot verdeling Beschikking (tenzij alsnog convenant is gesloten) Eventueel hoger beroep Voorlopige voorzieningen Ordemaatregel hangende de echtscheidingsprocedure Uitsluitend gebruik echtelijke woning Toevertrouwing kinderen Contactregeling tussen kinderen en niet-verzorgende ouder alimentatie

Mediation vFAS: vereniging voor FamilierechtAdvocaten en Scheidingsmediators Voordelen: - duur van traject/gesprekken/convenant - minder tijd > minder geld - oplossing op maat - aandacht voor emoties - herstel communicatie Nadelen: - onevenwichtigheid partners - geen steun eigen advocaat (second opinion mogelijk) - einde bemiddeling betekent opnieuw beginnen Viergesprek - combinatie tegenspraak en mediation Collaborative divorce: - eigen advocaat - teamwork - onderhandelen tot oplossing/convenant - verdergaand commitment

Convenant Ouderschapsplan: - zorgverdeling (o.a.co-ouderschap) - consultatie en informatie - financiële regeling kinderen Kinderalimentatie: - Tabel eigen aandeel in de kosten van de kinderen; gezinsinkomen, leeftijd kinderen, gezinssamenstelling - onbelast bij ontvanger, - buitengewone lastenaftrek bij betaler (€137,=p.m.p.k.) Partneralimentatie: grondslag voor partneralimentatie: HR: lotsverbondenheid door het huwelijk geschapen wet: artikel 1: 157 Burgerlijk Wetboek Verdeling huwelijksgoederengemeenschap/afwikkeling huwelijksvoorwaarden Pensioenaanspraken Overig

Artikel 157 boek 1 BW geeft de wettelijke basis voor de vaststelling van alimentatie: - lid 1. De rechter kan bij de echtscheidingsbeschikking of bij latere uitspraak aan de echtgenoot die niet voldoende inkomsten tot zijn levensonderhoud heeft, noch zich in redelijkheid kan verwerven, op diens verzoek ten laste van de andere echtgenoot een uitkering tot levensonderhoud toekennen. lid 4. Indien de rechter geen termijn heeft vastgesteld, eindigt de verplichting tot levensonderhoud van rechtswege na het verstrijken van een termijn van twaalf jaren, die aanvangt op de datum van inschrijving van de beschikking in de registers van de burgerlijke stand. -lid 6. Indien de duur van het huwelijk niet meer bedraagt dan vijf jaren en uit dit huwelijk geen kinderen zijn geboren, eindigt de verplichting tot levensonderhoud van rechtswege na het verstrijken van een termijn die gelijk is aan de duur van het huwelijk en die aanvangt op de datum van inschrijving van de beschikking in de registers van de burgerlijke stand(...)

Duur alimentatie maximaal 12 jaar: korte (< 5 jaar) kinderloze huwelijken: duur huwelijk is duur alimentatie Niet voldoende inkomsten, noch in redelijkheid kunnen verwerven. Behoefte is 1ste component alimentatie 60% formule: netto gezinsinkomen minus kosten kinderen maal 60% is huwelijksgerelateerde behoefte. - minus eigen inkomsten/eigen verdiencapaciteit - minus inkomsten uit vermogen Bij hogere inkomens vaststelling behoefte a.d.h.v. inkomsten- en uitgavenpatroon laatste jaren huwelijk incl.vermogensvorming Draagkracht is 2de component alimentatie - inkomen uit arbeid/vermogen dat redelijkerwijze kan worden verworven - vrijwillig opgeven inkomsten geen invloed (ook niet voor partner) - samenleving nieuwe partner geen invloed m.u.v. helft woonlasten - inkomen inclusief vakantiegeld,13de maand, tantième en bonus - bij DGA “door BV heen kijken” - bij ondernemer in principe op basis van jaarstukken laatste 3 jaar Omstandigheden van het geval zijn bepalend

Verdeling huwelijksgoederengemeenschap Peildatum: partijen kunnen peildatum voor omvang en waarde van de huwelijksgoederengemeenschap afspreken. Indien geen peildatum is afgesproken geldt: - voor de omvang: datum van huwelijksontbinding. - voor de waarde: waarde ten tijde van verdeling

Verdeling huwelijksgoederengemeenschap Waardering bestanddelen huwelijksvermogen: - huis: vrije onderhandse verkoopwaarde (t.t.v. verdeling). - polissen: opgave contante waarde, bij lijfrentepolissen latente belastingclaim in mindering brengen. - auto: dagwaarde ten tijde van de ingebruikname. - inboedel: waarde beperkt tenzij kunst, antiek of design. - bankrekeningen: saldi op peildatum. - onderneming: waarde onderneming/aandelen BV bepalen per datum die aansluit bij einde/begin boekjaar. - schulden in kaart brengen

Verdeling huwelijksgoederengemeenschap Verdeling bestanddelen: huis: - toedelen aan één van partijen onder verplichting hypotheek over te nemen en helft overwaarde uit te keren en onder voorwaarde van ontslag uit hoofdelijke aansprakelijkheid ander. - òf verkopen en opbrengst delen - polis verpande levensverzekering toedelen en leveren aan degene die hypotheek overneemt. - begunstiging polis nakijken en zo nodig wijzigen. schulden: toedeling aan één in convenant werkt niet tegen schuldeiser. Vrijwaring wordt in convenant geregeld.

Pensioenen Wet VP regelt de verevening van de tijdens huwelijk opgebouwde ouderdomspensioenaanspraken. Nabestaandenpensioen opgebouwd tot datum huwelijksontbinding blijft gereserveerd voor ex-partner. Verplichting DGA tot afstorting van het aandeel van ex-partner in ouderdomspensioenaanspraken onder verzekeringsmij. Idem ingeval stamrecht overeenkomst in onderneming is opgebouwd.

Overig Fiscaliteiten: partneralimentatie belast bij ontvanger/aftrekbaar bij betaler vanaf moment van duurzaam gescheiden leven. afkoop alimentatie bij ontvanger progressief belast: matiging belastingdruk door: - middeling inkomen over 3 jaar - gespreide betaling - storting in lijfrentepolis Afstand alimentatierecht regardeert G.S.D. niet Voorzichtig met uitruil alimentatierecht tegen vermogen Hypotheekrente aftrek/ fictie eigen woning gedurende 2 jaar Kwijting en vrijwaring in convenant opnemen Afspraken fiscale afwikkeling in convenant opnemen.

“Notariële aandachtspunten” Volmachten + “en/of” rekeningen. Testamenten. Begunstigingen polissen. Estate planning. Onderneming: zeggenschap? continuïteit?

1. Volmachten + “en/of” rekeningen: Bankvolmachten: intrekken! “En/of rekening: verdelen? Notariële volmachten: intrekken! aantekening op minuut (3:75 BW)

2. Testamenten: Zolang echtscheidingsbeschikking niet is ingeschreven erft men van elkaar: testament maken of wijzigen. Onterving. Uitsluiting ouderlijk vruchtgenot. Bewind Fidei-commis de residuo. Voogdij Executele.

3. Begunstiging Polissen: Nakijken/wijzigen

4. Estate planning: “Rijk” uit een echtscheiding? Maak estateplan met aandacht voor testament en/of schenkingen.

5. Onderneming: (Mede-) vennoot. (Mede-) direkteur. (Mede-) aandeelhouder. Pensioenen. Wijzigingen doorgeven aan Kamer van Koophandel. Continuïteit kan echtscheiding “betaald” worden?

www.nysingh.nl