Identiteit in Ontwikkeling Pedagogisch Beleid 6 oktober 2012 Katholiek Hoger Instituut voor Opvoedkunde vzw Identiteit in Ontwikkeling Pedagogisch Beleid 6 oktober 2012 Johan Kets

Pedagogisch Beleid III Reflectief vermogen Zelfevaluatie Kwaliteit bewaken Kwaliteitszorg Output Pedagogisch Beleid III Aanvangsbegeleiding Zorgbeleid Beleidsdomeinen ICT-beleid Professionalisering Evaluatiebeleid Taalbeleid

Beleidsinstrumenten Pedagogisch Beleid IV Relaties Klasbezoek Overleg - vergaderen Functioneringsgesprek Evaluatiegesprek Beleidsinstrumenten Pedagogisch Beleid IV School promoten Conflicthantering Relaties Medewerkers motiveren Pedagogische begeleiding Inspectie doorlichting Ouderparticipatie

Reflectief vermogen Een essentiële voorwaarde… p. 30 Een essentiële voorwaarde… ... binnen het ‘primair proces’ resultaat + eigen handelen functiebeschrijving kwaliteitskaart gericht op actie  cyclisch proces … met kinderen kerndoel verduidelijken + evalueren co-evaluatie  zelfevaluatie evaluatiecriteria vooraf bespreken … op schoolniveau bereidheid jezelf in vraag te stellen verbeterpunten niet als bedreiging zien evaluatie acties, formeel overleg, hospiteren, …

Zelfevaluatie … een verplichting … Decreet ‘kwaliteit van onderwijs’ (08.05.2009): “Elke onderwijsinstelling onderzoekt en bewaakt op systematische wijze haar eigen kwaliteit. De instelling kiest zelf de wijze waarop ze dit doet.”

Zelfevaluatie … een proces, … geïnitieerd door de school zelf … (P. Van Petegem) … een proces, … geïnitieerd door de school zelf … reflectieproces is belangrijker dan rapport ... welgekozen participanten … niet steeds het volledige team soms andere betrokkenen … op systematische wijze … … beschrijven en beoordelen … … nemen van beslissingen … zelfevaluatie is niet het einddoel

ZE - Instrumenten Nederland Vlaanderen KIK = Kwaliteit in Kaart Kwaliteitsmeter Primair Onderwijs ZEBO = Zelfevaluatie Basisonderwijs ZEK = Zelfevaluatiekader Vlaanderen GOK: beginsituatieanalyse + zelfevaluatie SION = School In Ontwikkeling IZES = Instrument voor ZElfevaluatie van Scholen KLOSC VIGeZ  gezondheidsbeleid Zelfevaluatie Beleidsvoerend Vermogen Onderzoek beleidsvoerend vermogen VVKBaO

ZE - Procesvoorstel Introductie op teamvergadering Planning wie ‘trekt de kar’? startvraag: wat willen we weten = concrete vraag! hoe te weten komen? wanneer tevreden? wat met het resultaat? tijdsplanning Toelichting aan team Individuele afname Verwerken gegevens Teambespreking Zelfevaluatierapport

ZE – Een probleem! ‘Zelfevaluatie binnenstebuiten’ – Vanhoof - 2008 Openheid, je kwetsbaar opstellen, … Tijdrovend, soms moeilijk Schoolcultuur ‘Doen en handelen’  reflectie Lesopdracht  schoolfunctioneren Zelfevaluatie ‘omdat het moet’ Ontwikkelingsperspectief  verantwoording Differentiatie tussen scholen Tijd en middelen

ZE – aandachtspunten Vanuit de eigen visie op kwaliteit Gefaseerd pedagogisch project niets zomaar overnemen Breed kijken enquête, interview, observatie, documenten, resultaten, … team, ouders, leerlingen, schoolbestuur, clb, … Opgepast voor redeneerfouten! Overleg = visieontwikkeling Gefaseerd deelaspect  totale schoolwerking subjectieve onderwijstheorie Niet ‘zomaar tussendoor’ bekijken als vernieuwingsprioriteit tijd, planning, nascholing, ondersteuning

Output Complementair aan zelfevaluatie Inschatting proces  opbrengsten Wederzijdse validering Outputdossier  outputbeleid

Output - leerlingenresultaten Eigen / methodegebonden toetsen eerder voor klas- en leerlingniveau relatie met de leerplandoelen? vergelijkbaar over de leerjaren heen (meetschaal)? Leerlingvolgsysteem meetschaal  voortgang volgen normering  vergelijken met ruimere groep Interdiocesane proeven vergelijken met referentiegroep schoolrapport + suggesties voor analyse en bijsturing beperkt aantal onderwijsdoelen Peilingen overheid  haalbaarheid eindtermen brochure met analyse paralleltoetsen en feedbackrapport

Output – Andere indicatoren Resultaten vervolgonderwijs relateren aan gegeven advies liefst ruime periode (2 jaar) – details leergebieden overleg leerkrachten Tevredenheid ouders – leerkrachten - leerlingen eigen inschatting verbreden soms andere normen Getuigschrift Basisonderwijs ‘leerplandoelen zijn in voldoende mate bereikt ‘ niet enkel wiskunde en Nederlands criteria vaak te vaag

Output zegt niet alles Betrouwbaar en valide? Soms moeilijk meetbaar correcte afname, vrij van meetfouten dekkend voor de beoogde doelen Soms moeilijk meetbaar houdingen – vaardigheden toetsen bij jonge kinderen gemakkelijk meetbaar  waardevol Input en context betere leerlingen  toegevoegde waarde? vernieuwingsprioriteit ≠ onmiddellijk resultaat Resultaat, maar niet om het even hoe!

Zorg- en GOK-beleid Decreet Basisonderwijs, art. 47, par. 1, 5°: SWP bevat tenminste … “de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leerlingen.” Decr. BaO, art. 153sept. → 3 niveaus: coördinatie op schoolniveau / scholengemeenschap ondersteunen leerkrachten begeleiden leerlingen (+ kleuterparticipatie) SES-lestijden → socio-economische status: opleidingsniveau moeder schooltoelage thuistaal

Beleid voeren

Klasbezoek of ? Niet evident tijdgebrek – goede relatie geen traditie – drempelvrees nood aan feedback Controleren of coachen Occasioneel documenten brengen agenda nazien, rapporten afsluiten BC, expert, leerwandeling Intentioneel specifiek doel: voorbereiden – plannen nabespreking – synthese op PV ZELFREFLECTIE stimuleren pag. 65

Klasbezoek Enkele modellen Reflectielijst wereldoriëntatie samen nadenken over… eventueel een deelaspect werkpunt Reflectielijst wiskunde doe ik / doe ik nog niet prioriteit Kijkwijzer ‘leerkrachten ondersteunen’ andere mogelijkheden

Functioneringsgesprek Bedoeling Samen verantwoordelijk Functiebeschrijving specifiëren Nood aan feedback Geen beoordeling Duidelijkheid vooraf Onderwerp Plaats - accommodatie

Functioneringsgesprek Gesprek zelf Woord - wederwoord Afspraken + deadline Echtheid: voorbereiden Valkuilen Beoordelen Belerend zijn / hiërarchie Roddelen De pil vergulden

Evaluatiegesprek Decretaal verplicht Tips Min. om de 4 jaar Constructief - positief Verslag + conclusie Tips Vaststellingen Norm = wat afgesproken werd SMART-afspraken Moeilijke boodschap

Evaluatiegesprek voorbereiden Evaluator Vorig verslag Afsprakenkader Regelgeving Werkomstandigheden Feiten / voorbeelden Wat verwacht je precies? Waarom? Ondersteuning Geëvalueerde Vorig verslag Afsprakenkader Onvoorziene zaken Wat liep goed / fout? Resultaten/voorbeelden Verbeterpunten Wat wil je aanpakken? Strategie Ondersteuning

Conflicthantering Problemen oplossen: Geen-verlies-methode: Vroeg ontdekken Verbale en non-verbale signalen Verhelderen Geen-verlies-methode: Omschrijven: wat wil ik – wat wil jij? Alternatieven vragen Oplossingen beoordelen + kiezen Concrete afspraken (WWW) Evalueren na uitvoering p. 76

Conflicthantering IK-boodschappen: Vermijden? Jij → IK Concreet gedrag (van jou) Wat ik voel / denk Waarom (mijn motieven) + ev. suggestie Vermijden? Niet door toegeven / laten begaan Rechtlijnige, voorspelbare leiding Duidelijke procedures Doeltreffende informatiedoorstroming Inspraak / delegeren

Gewijzigde aanpak Vooraf: Tijdens de doorlichting: Verslagstructuur SCHOOLDOORLICHTING Gewijzigde aanpak Vooraf: Aankondiging lang vooraf Alle info op website inspectie Welzijnsbeleid inschatten bij vooronderzoek Tijdens de doorlichting: Vaste kern per leergebied: aanbod, materiaal, evaluatie, leerbegeleiding Controle regelgeving OD/ET – leerplandoelen - OWP Verslagstructuur

Verslag Inleiding Samenvatting Focus van de doorlichting Respecteert de school de onderwijsreglementering? Bewaakt de school de eigen kwaliteit? Algemeen beleid van de school Sterktes en zwaktes van de school Advies en regeling voor het vervolg