De geriatric navigator Het meten van kwetsbaarheid Jullie hebben net een mooi overzicht gehad wat betreft het meten van kwetsbaarheid van de oudere patient. In deze presentatie willen Peggy den Hartog en ik graag ingaan op een specifiek instrument namelijk de geriatric navigator. Dr. Arlène Speelman

Theorie versus Praktijk Het komende half uur zal opgedeeld zijn in twee delen. In deel een zal ik uitleg geven over de ontwikkeling van de GN, wat het instrument inhoud en hoe wat de plannen met het instrument zijn. Peggy zal dan in het tweede deel ingaan op de implementatie van het instrument in het ziekenhuis waar ze werkt en hoe ze er mee werken. Arlène Speelman Peggy den Hartog

Zorg op maat De titel van het symposium van vandaag is ‘de oudere patient met kanker: op weg naar behandeling op maat’. Recent stond in het NRC deze ervaring van een mevrouw van 83 in het ziekenhuis. Dit stukje geeft heel mooi weer hoe snel er voorbij kan worden gegaan aan de individuele patient en dus aan de zorg op maat. En dit is meestal niet bewust. Het geeft ook mooi weer dat niet iedere oudere hetzelfde nodig heeft en dat kunnen we ook niet altijd aan de buitenkant zient.

Kwetsbaarheid? Is deze persoon kwetsbaar? Ziet er misschien kwetsbaar uit door haar houding, maar veegt nog wel zelf haar stoepje. Of overschat ze zichzelf? Kwetsbaarheid kunnen we niet altijd aan de buitenkant zien. Dat was de aanleiding om voor GeriOnNe om de GN te ontwikkelen.

Geriatric Navigator Digitale beoordelingsmethodiek Ontleend aan Comprehensive Geriatric Assessment Ontwikkeld door werkgroep Zorg GN is bedoeld voor de oudere patient met kanker en brengt zowel de oncologische als geriatrische aspecten in kaart. Het is een digitale beoordelingsmethodiek die is ontleend aan het CGA. De GN is indertijd ontwikkeld dor de werkgroep zorg van gerionne, deze werkgroep is inmiddels de werkgroep onderzoek en zorg. Hier heb ik met Maruscha de nodige discussie gehad. Volgens mij hebben we toen gekozen voor allemaal instrumenten die op zich wel evidence based zijn (de Must e.d.). Is die CGA ook wat die man in Groningen doet? Is het meten van kwetsbaarheid of signaleren?

Werkwijze Geriatric Navigator Ja/nee vragen GN is bedoeld voor de oudere patient met kanker en brengt zowel de oncologische als geriatrische aspecten in kaart. De GN begint met een aantal ja/nee vragen op 8 verschillende onderwerpen. Dat zijn: Hier heb ik met Maruscha de nodige discussie gehad. Volgens mij hebben we toen gekozen voor allemaal instrumenten die op zich wel evidence based zijn (de Must e.d.). Is die CGA ook wat die man in Groningen doet? Is het meten van kwetsbaarheid of signaleren?

Items Geriatric Navigator Algehele conditie Comorbiditeit Zelfredzaamheid Geriatrisch syndroom Communicatie Ondervoeding Medicatie Sociale steun U kunt hierbij denken aan vragen als: is de patient vaker dan 2 keer gevallen afgelopen jaar? Is de patient zelf mantelzorger etc. Daarnaast worden er een aantal tumorspecifieke kenmerken in kaart gebracht. Tumorspecifieke kenmerken

Werkwijze Geriatric Navigator Ja/nee vragen Gevalideerde vragenlijsten Advies voor interventies Vervolgens is er de mogelijkheid om op de items waarop de patient kwetsbaar lijkt aanvullende vragenlijsten in te vullen. Dit zijn allemaal gevalideerde vragenlijsten. Als alle items doorlopen zijn volgt er een overzicht, waar ook direct de scores van de vragenlijsten in staan met daarbij een advies voor interventies. Dit kan bijvoorbeeld het advies zijn om een fysiotherapeut of geriater te consulteren. Dit hele overzicht kan vervolgens meegenomen worden in het MDO. Conclusies bespreken MDO

Doelen Geriatric Navigator Meten kwetsbaarheid Zorg op maat Bewustwording Samenwerking Het doel van de GN is om de kwetsbaarheid van de patient in kaart te brengen. Het geeft geen cijfer aan de kwetsbaarheid, maar brengt de verschillende aspecten in kaart, en koppelt daar een advies voor interventies aan. Deze informatie kan vervolgens meegenomen tijdens de besluitvorming in het MDO. Hiermee wil de GN zorg op maat bevorderen maar ook de bewustwording van de geriatrische aspecten in de dagelijkse oncologie praktijk. Daarnaast is het doel om de samenwerking tussen de geriater en het multidisciplinaire oncologische team te bevorderen.

Positie Geriatric Navigator Diagnostisch proces Besluitvorming Starten vroege interventies Behandeltraject Monitoren De GN heeft zowel een positie in het diagnostische als in het behandelproces. Tijdens het diagnostische proces kan het helpen bij de besluitvorming om tot een passende behandeling te komen. Daarnaast is er vroegtijdig inzicht in de kwetsbaarheid en kan daar vroegtijdig op ingespeeld worden door al in een vroege fase interventies toe te passen. In de loop van het behandeltraject kan de GN dienen als monitor om op gezette tijden te kijken of er andere aspecten van kwetsbaarheid de kop op steken en daar op ingesprongen moet worden.

Indruk Geriatric Navigator Om u een idee te geven hoe de GN er in de praktijk uitziet hier even een voorbeeld van de vragenlijsten. In dit geval gaan de vragen over zelfredzaamheid en het geriatrisch syndroom. Aan de rechterkant kan de Ja/nee vraag ingevuld worden. Daaronder ziet u de opties voor de meetinstrumenten die afgenomen kunnen worden.

Patiënten in Geriatric Navigator Geslacht Aantal N=553 Man 294 (53%) Vrouw 259 (47%) Leeftijd Aantal < 70 10 (2%) 70-74 115 (22%) 75-79 207 (37%) ≥ 80 218 (39%)

Patiënten in Geriatric Navigator Tumor Aantal Colon-rectum kanker 311 (56%) Eierstokkanker 15 (3%) Borstkanker 23 (4%) Overige gynaecologische tumoren 12 (2%) Prostaatkanker 21 (4%) Hematologische maligniteiten 74 (13%) Overige maag-darm-lever tumoren 45 (11%) Overige 52 (9%)

Wat heeft het opgeleverd? Geriatric Navigator 2.0 Meer afgerond instrument Instrument ‘op maat’ Bewustzijn belang geriatrische kenmerken Bij de betrokken hulpverleners: bewustzijn van belang van meewegen geriatrische kenmerken En ook: een positie in het diagnostisch en behandeltraject .i.d.

Vervolg Als vervolg op de geriatrische screening hebben we een projectaanvraag geschreven voor een geriatrische oncologisch zorgpad waarbij de screening op geriatrische asepcten op systematische wijze geintegreerd wordt in het zorgpad. Deze aanvraag is een aantal weken geleden goedgekeurd door het KWF.

Zorgpaden Verbeteren organisatie van zorg Verminderen doorlooptijden Toename patiënttevredenheid De implementatie van zorgpaden verbetert de zorg, de organisatie van zorg verloopt beter, doorlooptijden verminderen en de patienttevredenheid neemt toe. Maar…. Vooral de oudere patient ‘past’ niet altijd in het reguliere zorgpad. Maar….

Geriatrisch oncologisch zorgpad Bij ouderen zijn er vaak wijzigingen tov reguliere zorgpaden nodig vanwege leeftijdsgerelateerde problemen. Er is bijvoorbeeld meer aandacht nodig voor patientkarakteristieken als ondervoeding, sociale steun of dementie. Er moet dus soms van de gebaande paden afweken worden. Deze leeftijdsgerelateerde problemen zijn tot op heden niet opgenomen in de huidige zorgpaden. Ook geriatrische screening van oudere patiënten met kanker is op dit moment nog geen standaard onderdeel binnen de zorg. Het geriatrisch oncologisch zorgpad integreert op gestandaardiseerde wijze de geriatrische aandachtspunten en geriatrische screening op gerichte momenten in het zorgpad colorectaal carcinoom bij patiënten ouder dan 70 jaar. De informatie die hiermee verkregen wordt, kan gebruikt worden in de besluitvorming tijdens het multidisciplinair overleg om tot een optimaal behandelplan te komen. Geriatrische interventies kunnen al in een vroeg stadium ingezet worden.

Doelen Samenwerking Geriatrie & oncologie Bewustwording Kwaliteit behandeling & zorg Doelen van het project zijn:   1. Bewustwording vergroten bij de oncologische behandelaars van de specifieke geriatrische karakteristieken van oudere patiënten met kanker 2. Samenwerking creëren tussen geriaters en het multidisciplinaire oncologisch team tijdens de behandeling van oudere patiënten met kanker om hiermee de behandeling te optimaliseren 3. De kwaliteit van de behandeling en zorg voor de oudere patiënt met kanker verbeteren en hiermee de kwaliteit van leven van deze patiënten.

Plan van aanpak Doorontwikkelen zorgpad E-learn module Implementatie zorgpad colorectaal carcinoom Evaluatie zorgpad en ervaringen Startdatum 1 april 2013