SoSe Met mij alles goed Het perspectief van de ervaringsdeskundige Marcia Kroes Topzorg in de GGZ-verpleegkunde 26 mei 2008

Samen werken aan herstel De Landelijke Stichting Zelfbeschadiging is van mening dat zelfbeschadiging als overlevingsstrategie erkend moet worden. De nadruk wordt niet gelegd op het direct moeten stoppen, maar op het inzichtelijk maken van oorzaken en aanleidingen, stap voor stap werken aan controle en het vinden van alternatieven. Zelfbeschadiging moet bespreekbaar zijn: negeren, straffen, veroordelen of verbieden werkt niet.

Met Mij Alles Goed Fotodocument Kunst- en trainingsproject LSZ

Eigen ervaring met zelfverwonding en de verpleegkundige praktijk (1) 20 jaar geleden 10 jaar geleden

Klachten van lotgenoten Niet-snijd-contracten Genegeerd worden Neutrale behandeling Weggestuurd worden Zelf verbinden Er niet over mogen praten ‘Strafmaatregelen’ …

Eigen ervaring met zelfverwonding en de verpleegkundige praktijk (2) Heden Toekomst…??

Het taboe op lijden Cliënten willen praten over: Hun pijn Hun verdriet Hun trauma’s Hun angsten Hun doodswens Hun boosheid

De verpleegkundigen Verpleegkundigen willen: Controle Beheersen Dat hun cliënten stoppen met zelfbeschadigen Hun cliënten helpen Dat hun begeleiding de cliënten helpt

Waarom doen we het? Zelfbeschadiging kan: een manier zijn om heftige gevoelens te uiten; helpen om erger te voorkomen; een manier zijn om zichzelf te straffen; een manier zijn om jezelf te bewijzen, om zelfcontrole uit te oefenen; ook een manier zijn om weer iets te voelen; soms een manier zijn om jezelf onaantrekkelijk te maken; een manier zijn om aandacht en hulp te vragen voor achterliggende problemen;

Waarom doen we het niet? Aandachttrekkerij Negatief gedrag Borderline Shockeren Groepsdruk Zielig doen Kopieergedrag

Zelfbeschadigingsproces Het denkstadium (beginfase) Het gevoelsstadium (klimmende fase) Het gedragsstadium (crisisfase) En het effect van de zelfbeschadiging (postcrisisfase)

Wat levert het je op? (korte termijn)? Overleving Een vriend Rust Ontspanning Verminderen chaos in je hoofd Weer iets voelen Niks meer voelen

Wat krijg je er ongewild bij? Een vijand Wonden en littekens Slechte behandeling, bijv. SEH, uitgesloten worden van therapie Stigmatisering Een waardeloze manier om te vragen wat je nodig hebt Afwijzing door de omgeving

In een besloten setting Zelfbeschadiging neemt toe Heeft te maken met (verlies van) autonomie en controle Groepsleiders zijn dan de ‘belangrijkste ander’ Begeleiders moeten laten weten dat het voor hen oké is om erover te praten Een reactie als boosheid, schrik, verdriet is allemaal menselijk Daar kunnen wij wel tegen! Voel je niet machteloos als niets wat je doet lijkt te helpen…

Wat doet het met de cliënt? Schamen Terugtrekken Liegen Boos worden Bang zijn Sociaal wenselijk gedrag Ontwijken

Wat doet het met de verpleegkundige / begeleider? AFSTAND NEMEN Er niet naar vragen Er niet naar willen kijken Fysiek afstand nemen Het verzwijgen Het er niet over hebben met de cliënt in de hoop dat het vanzelf wel weggaat

Tips voor het team Praat er met het team over Wat doet het met je? Zorg voor je eigen deskundigheidsbevordering Zoek intervisie of een maatje Vraag supervisie aan Neem professionele afstand met behoud van betrokkenheid: kijk er naar, neem waar wat het met je doet en handel met verstand van zaken

Met mij alles goed Het project vraagt door middel van kunst, in de vorm van een reizende tentoonstelling, gecombineerd met een meerdaags trainingsprogramma aandacht voor de delicate, complexe en belangrijke positie van verpleegkundige en agogisch opgeleide hulpverleners in de intramurale GGZ met als doel een werk- en omgangsklimaat te stimuleren waarin zowel patiënten als hulpverleners zich gezien, begrepen en ondersteund voelen.

Hoop voor de toekomst Over tien jaar??

Landelijke Stichting Zelfbeschadiging (LSZ) Postbus 140 3500 AC UTRECHT Tel. 030 – 2311 473 www.zelfbeschadiging.nl Marcia Kroes SoSe Voorlichting, training & Advies Tel. 06 – 5044 2319 sose.vta@hotmail.com