MVO en analyse van dilemma’s College 2
Basiscompetentie voor succesvol MVO-beleid Verantwoording afleggen Analyseren van ethische dilemma’s Afwegen van uiteenlopende belangen van stakeholders
Ethisch dilemma Ethisch dilemma Stakeholders hebben uiteenlopende gerechtvaardigde belangen. Kernvraag: Welke handeling levert het meeste welzijn op voor betrokkenen?
Rekening houden met korte en lange termijn: Ethisch dilemma Rekening houden met korte en lange termijn: inkomen winst gezondheid veiligheid milieu mensenrechten
Analyseren ethische dilemma’s De basis is een goede ‘stakeholding’: Bepalen en afwegen verschillende belangen Belangrijkste stakeholders Hoe zwaar wegen hun belangen? Wat is hun ‘ethisch perspectief’? Hoe winnen we/versterken we vertrouwen?
Analyseren ethische dilemma’s Vertrouwen Analyseren ethische dilemma’s Vertrouwen Vertrouwen van stakeholders winnen of versterken door: marketing pr dialoog samenwerking milieu-beleid productkwaliteit ad hoc-acties
Stappenplan: analyseren ethische dilemma’s - Stap 1 Wat houdt het morele vraagstuk precies in? Bij stap 1 geen oplossingen noemen! (‘moeten we x of y doen?’)
Analyseren ethische dilemma’s Stap 2 Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Stap 2 Welke partijen (stakeholders) zijn betrokken bij het vraagstuk, wat zijn hun belangen en op welk niveau bevinden zich hun belangen? geïsoleerd eigenbelang welbegrepen (= moreel gefundeerd) eigenbelang belang van derden algemeen belang
Analyseren ethische dilemma’s Stap 3 Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Stap 3 Wat zijn de alternatieven?
Analyseren ethische dilemma’s Stap 4 Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Stap 4 Welke belangen worden positief of negatief geraakt? Geef hier een beschrijving voor elk van de alternatieven.
Analyseren ethische dilemma’s Stap 5 Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Stap 5 Welke normen of waarden zijn in het geding? Bijvoorbeeld: respect voor gezondheid veiligheid eerlijkheid betrouwbaarheid
Analyseren ethische dilemma’s Stap 6 Kom tot een beslissing en verdedig die in de volgende stappen: Beslissing klopt vanuit gevolgenperspectief, want... Beslissing klopt vanuit normenperspectief, want... Beslissing klopt vanuit intentieperspectief, want... Beslissing strookt met principe van wederkerigheid, want... Beslissing strookt met principe van universaliteit, want... Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Stap 6
Analyseren ethische dilemma’s Tips Analyseren ethische dilemma’s Stappenplan Tips Tip 1: Volg dit stappenmodel precies! Tip 2: Vermijd drogredenen!
Voorbeelden drogredenen ‘Als ik het niet doe, doen anderen het wel.’ ‘Zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar.’ ‘Ik had geen keuze.’ ‘Opdracht van mijn baas, dus het is mijn verantwoordelijkheid niet.’
Voorbeelden drogredenen ‘Zaken zijn zaken.’ ‘Het is een incident.’/‘Het gebeurt maar één keer.’ ‘We houden ons toch aan de wet.’