En wat na de opleiding? Deel 3 : panelgesprek

Wie ben ik? Christine De Medts Pedagogisch Begeleider bewegingsopvoeding BaO (kleuter én lager) voor het Bisdom Gent. Voorzitter leerplancommissie Bewegingsopvoeding BaO (VVKBaO) Brug opleiding / veld

Vooraf Zeer positief initiatief! Dank aan de initiatiefnemers van het CLB vanuit de groep van leerkrachten bewegingsopvoeding! (zowel kleuterleid-st-ers als regenten LO) Er ‘beweegt’ letterlijk reeds één en ander binnen zorg; leerkrachten bewegingsopvoeding worden meer en meer betrokken partij. Er is wel nog een lange weg te gaan.

Vooraf Drie groepen leerkrachten die bewegingsopvoeding geven: De kleuterleidster van de eigen klas Eén kleuterleidster aan alle klassen Een leerkracht SO groep 1 = regent LO

1. Met welke vragen word ik als PB geconfronteerd? 1.Wat is een goed KVS? Hoe werk ik daar concreet mee? Welke plaats krijgt motoriek in het geheel? Hoe uitgebreid moet dit zijn? Voor alle kleuters? 2.Wat kan ik best (niet) doorgeven voor een MDO? Grote mot, kleine mot, visuomot, schrijfmot, perceptie… 3.Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik informatie terugkrijg? 4.Kan ik rechtstreeks contact opnemen met CLB- medewerkers?

Enkele uitspraken / vragen…van leerkrachten ter situering van de problematiek Maar ook vragen als: Mevrouw, ik heb een kleuter  in de tweede kleuterklas die niet kan springen met 2 voeten samen. Wat moet ik daaraan doen? Antwoord: blij zijn en … Mevrouw, ik moet van mijn directeur (in functie van de doorlichting= verantwoording) alle kleuters (= 12 klasjes= 290 kls) 3 x per jaar screenen. Wat vindt U daarvan? Antwoord: voor wie observeer je? Wie moet er beter worden van??...

2.Wat zijn de mogelijkheden (sterktes) van samenwerken?

2. Samenwerken? DPB/CLB!! 1. De leerkrachten inhoudelijk sterker maken Bvb a.h.v. gezamenlijke studiedagen -zorgen voor krachtige leeromgevingen voor alle kleuters. -DCD, Griet Dewitte -kinderen met eetproblemen en zwaarlijvigheid, Dr Van Hoeck… = samenwerken met de CLB medewerkers en overleggen DPB/CLB, maar ook Ln/CLB.. Gevolg: met zelfde bril naar kinderen kijken en kinderen ondersteunen

2. Samenwerken? DPB/CLB!! 2.Goed observeren Wat kan ik zien? Zie Ontwikkelingsplan = leidraad Klasscreening vanuit de verschillende ontwikkelingsdomeinen (niet enkel het motorische) (zie OD; MC, GVL, ZB en SF) om zorgvragen van individuele kinderen en groepen kinderen op het spoor te komen Indien groen = OK (observatie vanuit ‘losse pols’!!!) Indien rood (of oranje): kijken naar de OA (niet enkel de motorische)// zie ontwikkelingslijnen

2. Samenwerken? DPB/CLB!! Hoe? Observatie-stappenplan uit ‘Kleuterstappen in beweging’ (Acco) 1.Is er een basis voor ontwikkeling? 2.Je maakt je zorgen: gerichter observeren vanuit een ruime basis 3.Een eerste balans: + - 4.Meer gericht observeren (via spel) 5.Doelen kiezen, een actieplan bedenken 6.Uitvoeren en reflecteren 7.Verdere stappen of afbouwen

Observatiefiche psychomotoriek/ Observatie- stappenplan CLB 2. Samenwerken? DPB/CLB!! Observatiefiche psychomotoriek/ Observatie- stappenplan CLB 1.Grote motoriek: hoe? Wat? Gedrag? 2.Fijne motoriek: hoe? Wat? Gedrag? 3.Zelfredzaamheid : (ADL): hoe? Wat? Gedrag? 4.Synthese informatie school: Positief/ protectief? Negatief/problematisch? 5.Informatie ouders 6.Testgegevens

2.Samenwerken? DPB/CLB!! Het CLB beschikt reeds over een schitterend stappenplan voor het omgaan met motorische problemen bij kleuters. (HGW) De kennisname met, en het inzicht in dit stappenplan is echter echt nog niet tot op de basis van onze leerkrachten bewegingsopvoeding doorgedrongen. Dus jullie hulp naar ondersteuning is meer dan welkom. Het is een algemene opm van mij uit: de zorgleerkrachten krijgen zéér veel info, training, overlegmomenten… maar de klasleerkracht (LBO) blijft de eerstelijnsverzorger.

3. Leren onmiddellijk differentiëren/ remediëren 2.Samenwerken? DPB/CLB!! 3. Leren onmiddellijk differentiëren/ remediëren Leerkrachten bewegingsopvoeding moeten zich steeds onmiddellijk de vraag stellen: wat kan ik doen voor die kleuter, NU?? Is in feite sterk leren differentiëren Daartoe is inzicht in ontwikkelingslijnen zeer belangrijk (+ inzicht in leerlijnen) Het is goed dat het CLB ook zicht heeft in deze lijnen = dezelfde taal spreken

Hulp gevraagd! L. maakt een balans op van sterktes en zwaktes + (Welke kenmerken spelen bij de kleuter en omgeving in zijn/haar voordeel, zijn mooi om te zien, bieden kansen) ? (Welke kenmerken spelen bij de kleuter en omgeving in zijn/haar nadeel, zijn zorgwekkend, vormen een obstakel) INGESTELDHEID EMOTIONEEL SOCIAAL GODSDIENSTIG/MOREEL MUZISCH MOTORISCH ZINTUIGLIJK DENK-ONTWIKKELING TAAL- ONTWIKKELING ZELFSTURING

. 3/ 4. Hoe verder? 3. Wat zijn knelpunten? 4. Wat zouden we kunnen doen om samen een stapje verder te zetten?

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 1. Verschil in opleiding tussen kleuterleidster/ regent LO/ zorgcoördinator Kleuterleidsters en regenten LO krijgen een zeer verscheiden opleiding Mijn ervaring leert ook dat (zelfs al hebben Ln een zeer degelijke opleiding achter de rug) het ‘aha-effect’ er pas helemaal komt wanneer de jonge mensen met beide voeten in de praktijk staan. Dan kunnen ze de info veel beter plaatsen… Herhaling is dan zeker aangewezen. Het is een algemene vaststelling van mij : de zorgleerkrachten krijgen zéér veel info, training, overlegmomenten… maar de klasleerkracht (LBO) blijft de eerstelijnsverzorger. als CLB-medewerker is het goed dit te weten…

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 2. Stappenplan en werking CLB zijn te weinig gekend bij kleuterleidsters en leerkrachten bewegingsopvoeding. (ook bij collega’s begeleiders!) goede info voorzien naar KL én LBO over de werkmethoden, met nadruk op gelijkenissen in de methodiek

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 3. Interne werking van de school laat vaak niet toe dat de LBO betrokken partij is. Mevrouw, ik moet van de directeur alles zo gedetailleerd mogelijk uitschrijven in een schriftje. De zorgleerkracht en de directeur nemen dit mee naar het MDO. Het kind wordt besproken. Wanneer ik naar de kleuter vraag, krijg ik het antwoord dat ze er verder zullen naar kijken. Ze ? zijn ermee bezig. Ik zelf blijf verweesd achter : wat kan ik nu verder doen voor die kleuter? Opm: ook de zorgleerkracht (vaak onderwijzersopleiding) is geen specialist op gebied van motoriek bij kleuters. expliciete vraag aan CLB om ook de LBO uit te nodigen op het MDO wanneer het gaat over problemen ivm ontwikkeling en motoriek

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 4.Leerkrachten zijn vaak eerste aanspreekpunt van de ouders, vandaar ook de druk op deze Ln. Uit: gesprekken met ouders Ah, Mw. Ongena, ik ben bij dat ik je even kan spreken over Lander…. (onhandig) Dag Mr. Bijttebier, ik ben blij dat ik je even tref. Ineke…. (afwezig/ verstrooid) Vaststellingen gebeuren in de lessen bewegingsopvoeding…maar zijn van verschillende aard. graag ondersteuning van de CLB-medewerker: bvb welke adviezen naar ouders?/ hulp? :

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 5. Totaliteit van het kind wordt uit het oog verloren; er wordt gesignaleerd op basis van één va die nog niet goed beheerst is (Té veel turven, té veel aankruisen) CLB-medewerker is goed geplaatst om dit te bewaken

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 6. Té veel tijd tussen het observeren en de hulp; de beoogde kleuter is bvb al 5 maanden ouder wanneer iets wordt gedaan met de observaties graag aandacht voor een goede opvolging van CLB-acties

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 7. Te weinig aandacht voor ontwikkeling met E- spreiding/ totaliteit bekijken/ kleuters tijd geven 8.Observaties van va die de kleuter nog niet heeft kunnen oefenen als CLB aandacht hebben voor mogelijke lacunes in het stimulatie aanbod van de LK

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 8. Hulp bieden: Voor sommige kls komt hulp té laat, omdat andere kls aangemeld worden die dit niet nodig hebben (opm. UZ) LBO ondersteunen en vragen kritisch te blijven Men biedt foute hulp (met de beste bedoeling maar bv uit onwetendheid) verwijzen naar initiatieven Bvb ‘de SG’, kinderen met eetproblemen Bvb DCD; wat is het? Hoe ermee omgaan? CLB-medewerker gaat best na in hoeverre de leerkracht een gepast aanbod aanbiedt aan het kind. (ev te bespreken op MDO)

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 9. Leerkrachten observeren soms in te droge situaties verschil observeren en testen; observeren gebeurt liefst binnen voor het kind ‘zinvolle’ situaties (kls kunnen dan altijd iets meer, iets beter) leg jullie observatiegegevens samen en benoem de motorische problemen

3/4. Knelpunten?/ Samen stap verder? 10. Zich als leerkracht bewegingsopvoeding verschuilen achter de niet-gehoorde leerkracht. ga als CLB-medewerker (indien nodig) expliciet op zoek naar de LBO

Voorlopige synthese Vraag naar CLB: Aanspreekpunt zijn, ook voor Ln BO; dus leerkrachten kunnen bepaalde kleuters met motorische (en andere) problemen signaleren rechtstreeks aan CLB medewerker Ondersteunen van de leerkrachten op de school/ in de klas: welke aanpak, welk aanbod… best wel/ best niet voor deze kleuter. Deze hulp vanuit multidisciplinair team = ondersteunen van de kleuter Bij therapie: graag kort, gerichte info over deze aanpak. Is vaak verrijkend voor de leerkracht. (heen- en terugweg) Overleg met de school in hoeverre beroep kan gedaan worden op de expertise van de PB

Bedankt in naam van de kleuters! Er is reeds heel wat in beweging gezet! Er zijn ook nog heel wat vragen. We kijken hoopvol de toekomst tegemoet. Voor verdere samenwerking: zie deel 4 Leene Leysen.