Toepassingsgebied project-milieueffectrapportage

Korte Inhoud Overzicht juridisch relevante bepalingen Overzicht rubrieken uit besluit 10 december 2004 Naar een uitvoeringsbesluit voor het toepassingsgebied project-m.e.r. Het besluit geanalyseerd De rubrieken nader bekeken Rubrieken aangaande veranderingen

I. Juridisch Relevante bepalingen Europese richtlijn inzake projectmilieu-effectrapportage 85/337/EG (wijzigingen 97/11/EG en 2003/35/EG) Decreet inzake milieueffect- en veiligheidsrapportage van 18 december 2002 (BS 13 februari 2003) Besluit van 10 december 2004 met toepassingsgebied project-m.e.r. (BS 17 februari 2005)

Decreet inzake milieueffect- en veiligheidsrapportage van 18/12/2002 Hoofdstuk III, afdeling I: Toepassingsgebied De lijsten * Steeds MER (ook bij hervergunning) (artikel 4.3.2.§1) * Al dan niet MER (ook bij hervergunning) (artikel 4.3.2.§2) * Veranderingen (artikel 4.3.2.§3) * Selectiecriteria: die van bijlage II

Decreet inzake milieueffect- en veiligheidsrapportage van 18/12/2002 Aanknoping naar motivatie ontheffing (artikel 4.3.3. §3): enkel voor bijlage II !! * Of op basis van een vroeger (plan- of project)MER: herhaling, voortzetting of alternatief * Of zonder voorgaand MER Inhoud (artikel 4.3.3. §4)

Besluit van 10 december 2004 met toepassingsgebied project-m.e.r. Definities (artikel 1) Toepassingsgebied: omschrijvende bepalingen (artikel 2) Opheffing artikels besluiten 1989 en één overgangsbepaling voor een beperkt aantal projecten (artikel 3) Bijlagen I en II: de lijsten

II. OVERZICHT RUBRIEKEN BIJLAGE I EN II Naar een uitvoeringsbesluit voor het toe-passingsgebied project-m.e.r. Resultaat van: * Expertise Cel Mer, andere administraties obv praktijk sinds 1989 Binnen werkgroepen doelgroepenoverleg * Vergelijkend onderzoek Andere lidstaten Andere wetgeving (IPPC, Verdrag van Aarhus, Vlarem)

Naar een uitvoeringsbesluit voor het toepassings- gebied project-m. e Naar een uitvoeringsbesluit voor het toepassings- gebied project-m.e.r. Resultaat van: (vervolg) * Doelgroepenoverleg Plenair Commissie Evaluatie Milieu-uitvoeringsreglementering (CEM)(eindverslag mei 1998): eerste integrale tekstvoorstellen als basis voor verdere studie, verfijning, overleg. Technumstudie Criteriumset screening mer (september 1999) Technisch Overleg Milieureglementering (januari 2003) Kruispuntencommissie LIN (mei 2003) Bilateraal: - Agoria (Fabrimetal) (voorjaar 2001) - Fevia (zomer 2003) - VEV (zomer 2003) …

Naar een uitvoeringsbesluit voor het toepassings-gebied project-m.e.r. Resultaat van: (vervolg) * Politiek overleg naar een ontwerp uitvoeringsbesluit (integrale versie) (voorjaar 2004) naar een uitvoeringsbesluit met toepassingsgebied project-mer 10 december 2004.

Het Besluit geanalyseerd… * Correcte omzetting EU-Richtlijn: Zo nauw mogelijk aanleunen bij de bepalingen van de richtlijn: Bijlage I en II + redactionele opbouw cfr richtlijn Bijlage I overname richtlijn: geen inperking toegelaten Bijlage II als basis, gebruik maken van criteria en drempelwaarden, herformulering naar Vlaamse context Allemaal ‘verticale’ rubrieken, behalve rubriek 26 in bijlage I en rubrieken 13 en 14 in bijlage II (‘horizontaal’ met name snijdend doorheen overige rubrieken van bijlage I of van bijlage I en II ) = “catch all” formulering Extra rubrieken buiten bijlage I en II: beperkt Na advies Raad van State: ‘nucleaire’ rubrieken toegevoegd en artikel 2, §5

Het Besluit geanalyseerd… * De definities: de productiecapaciteit: de jaarlijkse of dagelijkse effectieve productiecapaciteit van de installaties, rekening houdend met onder andere de eigenschappen van de inrichtingen zoals de opslagcapaciteiten, de werkuren, het aantal werknemers, de werkregeling (personeelsbezetting) en rekening houdend met de bij de vergunning aan te vragen capaciteit;

Het Besluit geanalyseerd… bijzonder beschermde gebieden: Europese beschermingszones Ramsargebieden duingebieden ’groene’ bestemmingen beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht, monument of archeologische zone waterwingebieden Vaams ecologisch netwerk erfgoedlandschappen

Het Besluit geanalyseerd… * Zowel voor projecten onder bijlage I als bijlage II geldt: een milieueffectrapport opstellen MAAR voor bijlage II-projecten kan een ontheffing worden verleend, MITS de initiatiefnemer aantoont dat er van zijn project geen aanzienlijke milieugevolgen zijn te verwachten.

Het Besluit geanalyseerd… * (Potentiële) Knelpunten (deels eigen aan de richtlijn): Gebrek aan consistentie in opbouw tussen bijlage I en II Interpretatieproblematiek: vraagt praktijkgerichte oplossingen (Europa heeft het laatste woord) Veranderingen zeer algemeen/onduidelijk omschreven via rubriek 13 in bijlage II (en in mindere mate rubriek 26 bijlage I) Sluipend gevaar ingeval van EU-klacht voor bijlage II activiteiten

De rubrieken nader bekeken Zijn er rubrieken ten opzichte van vroegere lijst(en) weggevallen? pelsdieren inheemse kleine zoogdieren inheemse grote zoogdieren (tenzij mestkalveren) wolwasserijen landinrichtingsprojecten

De rubrieken nader bekeken Enkele rubrieken van de vroegere lijst(en) die behouden zijn (ten opzichte van de richtlijn) Enkel onder bijlage II en in functie van: Brede maatschappelijke consensus Milieugevoelig Met name: houtvezelplaat, spaanderplaat… fabrieken koudwalsen als (ontbrekende) activiteit toegevoegd in 4d golfterreinen petrochemische installaties

De rubrieken nader bekeken Enkele nieuwe rubrieken die ten opzichte van de vroegere lijsten (en de richtlijn) zijn toegevoegd gemengde veeteeltbedrijven (1,e) struisvogelachtigen (1,e) mestbewerking en -verwerking (11,l) destructie dieren (11 k) opslag en fysisch-chemische behandeling gevaarlijke afvalstoffen (11 b, ten derde) windturbines (3 i) kustverdedigingswerken (10,n) monostortplaatsen (nieuw?)(11e) grondwaterwinningen (nieuw?)(ook bijlage I) kunstmeststoffen (nieuw?)

De rubrieken nader bekeken Waar zijn de rubriekslijsten terug te vinden? www.mervlaanderen.be: wetgeving

Enkele rubrieken nader bekeken Afval Rubrieksomschrijving I, 13: Afvalverwijderingsinstallaties voor de verbranding, zoals gedefinieerd in punt D10 van artikel 1.3.1 VLAREA, of chemische behandeling, zoals gedefinieerd in punt D9 van artikel 1.3.1. VLAREA, of het storten van gevaarlijke afvalstoffen. I,14: …van ongevaarlijke afvalstoffen met een capaciteit van meer dan 100 ton per dag: aandacht voor deze rubriek Begrippen chemische behandeling: verduidelijkt door verwijzing naar afvalstoffen-richtlijn (en verder Vlarem-rubriek 2.3.2 en technical guidelines (Basel-conventie) uitgesloten als nuttige toepassing

Enkele rubrieken nader bekeken Ontginningen Rubrieksomschrijving I, 23: Steengroeven en dagbouwmijnen, met inbegrip van ontginningen van oppervlaktedelfstoffen of grind, met een terreinoppervlakte van meer dan 10 hectare, of turfwinning met een terreinoppervlakte van meer dan 150 hectare. II,2, a): Ontginningen in gebieden die volgens de plannen van aanleg of ruimtelijke uitvoeringsplannen bestemd zijn om oppervlaktedelfstoffen of grind te ontginnen en die een ontginbare oppervlakte hebben van 10 ha of meer. Begrippen Bijlage I: de drempelwaarde heeft betrekking op de oppervlakte gevraagd in de vergunningsaanvraag Bijlage II: de oppervlakte heeft betrekking op de nog ontginbare oppervlakte volgens plan van aanleg/ruimtelijk uitvoeringsplan

Enkele rubrieken nader bekeken Ontginningen (vervolg) Ontginningen en oppervlaktedelfstoffen: definities volgens oppervlaktedelfstoffendecreet ontginning: activiteit waarbij oppervlaktedelfstoffen worden onttrokken aan de bodem door middel van een bovengrondse exploitatie oppervlaktedelfstoffen: elke delfstof die, als geologische afzetting, aan of in de nabijheid van het aardoppervlak in openlucht wordt ontgonnen, met uitzondering van…tot regeling van de grindwinning

Enkele rubrieken nader bekeken Chemie Rubrieksomschrijving I6: Geïntegreerde chemische installaties, d.w.z. installaties voor de fabricage op industriële schaal van stoffen door chemische omzetting, waarin verscheidene eenheden naast elkaar bestaan en functioneel met elkaar verbonden zijn, bestemd voor de fabricage van: … Begrippen Geïntegreerde chemische installaties: verduidelijkt aan de hand van volgende begrippen: chemische installatie, geïntegreerd/functionele binding, proceseenheid, industriële schaal.

Enkele rubrieken nader bekeken Waterbeheer: grondwater I,15: Werkzaamheden voor het onttrekken of kunstmatig aanvullen van grondwater wanneer het jaarlijkse volume onttrokken of aangevuld water 10 miljoen m³ of meer bedraagt. II, 10 o) Werken voor het onttrekken of kunstmatig aanvullen van grondwater: Grondwaterwinningen of kunstmatige aanvullingen van grondwater als de capaciteit 2.500 m³ per dag of meer bedraagt. Onttrekken van grondwater als de capaciteit 1.000 m³ per dag of meer bedraagt en de activiteit gelegen is in of een aanzienlijke invloed kan hebben op een gebied zoals aangeduid in uitvoering van het decreet houdende maatregelen ter bescherming van de kustduinen van 14 juli 1993 of als de activiteit een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een speciale beschermingszone kan veroorzaken.

Rubrieken aangaande veranderingen Veranderingen = uitbreidingen of wijzigingen Uitbreidingen: in omvang, grootte, capaciteit Wijzigingen: in aard, methode proces (karakteristieken wijzigen) Alle veranderingen zijn bijlage II (rubriek 13) met uitzondering van deze zoals bedoeld onder rubriek 26 (van bijlage I) Rubriek 26 of 13 steeds in combinatie met een andere rubriek

Rubrieken aangaande veranderingen Rubriek 26: Wijziging of uitbreiding van in deze bijlage (=I) opgenomen projecten, wanneer die wijziging of uitbreiding aanleiding geeft tot de overschrijding van de in deze bijlage genoemde drempelwaarden, voor zover deze bestaan. Rubriek 13: Wijziging of uitbreiding van projecten van bijlage I of II, waarvoor reeds een vergunning is afgegeven, die zijn of worden uitgevoerd en die aanzienlijke nadelige gevolgen voor het milieu kunnen hebben (niet in bijlage I opgenomen wijziging of uitbreiding).

Rubrieken aangaande veranderingen Enkele illustraties Rubriek 26: Toegepast op volgende rubriek (bijlage I): waterwegen voor schepen van meer dan 1350 ton Eerste mogelijkheid: een bestaande waterweg breidt uit zodat bevaarbaar voor schepen van meer dan 1350 ton. Tweede mogelijkheid: een nieuwe waterweg bevaarbaar voor schepen van meer dan 1350 ton.

Rubrieken aangaande veranderingen Toegepast op chemie: Voorbeeld: een chemisch bedrijf uit de anorganische sector: nu vergund voor een productie van 230.000 ton anorganische producten per jaar. geplande uitbreiding van 80.000 ton zodat voor 310.000 ton per jaar. uit rubriek II6, a, tertio en rubriek 13: vraagt een ontheffing aan waarbij de impact voor totale bedrijf wordt onderzocht op significantie milieueffecten.

Rubrieken aangaande veranderingen Toegepast op afval: (1) Voorbeeld: hervergunnen en verder storten in voorheen vergunde stortzone (op stortplaats categorie 2 = II, 11b, secundo) (2) Voorbeeld: binnen lopende vergunning wijziging in aard te storten materiaal (bvb baggerspecie) (stortplaats gevaarlijk afval = I,13). (3) Voorbeeld: zelfde stortplaats gevaarlijk afval hervergunning en wijziging aard te storten materiaal: geen ontheffingsmogelijkheid (stortplaats gevaarlijk afval = I,13).

Rubrieken aangaande veranderingen Toegepast op wegen: (1)Voorbeeld: omvormen van een weg naar een autosnelweg: bijvoorbeeld de N49 (2)Voorbeeld: een nieuw dienstencomplex langs een autosnelweg aanleggen (3)Voorbeeld: een kruispunt op een vierrijstrooksweg herinrichten. (4) Voorbeeld: een geluidsberm langs een weg aanleggen

Rubrieken aangaande veranderingen Vaststelling: hoe rubriek 13 aanpakken? Het doel: -voor de relevante rubrieken komen tot afbakening van (frequent voorkomende) wijzigingen waarvan reeds gezien hun geringe omvang geen belangrijke milieueffecten te verwachten zijn. -onderdeel van op te maken LIN-dienstorder

Rubrieken aangaande veranderingen hoe rubriek 13 aanpakken? Toepassing op waterbeheer: rubriek 1c Waterbeheersingsprojecten op onbevaarbare waterlopen, zoals de aanleg van overstromingsgebieden, wachtbekkens of nieuwe waterlopen, die gelegen zijn in of een aanzienlijke invloed kunnen hebben op een bijzonder beschermd gebied met uitzondering van instandhoudings-, herstel- of onderhoudswerken

Rubrieken aangaande veranderingen hoe rubriek 13 aanpakken? Eerste stap: analyse besluit: Welke activiteiten zijn inbegrepen dwz expliciet opgenomen? aanleg overstromingsgebieden aanleg wachtbekkens aanleg nieuwe waterlopen Welke activiteiten zijn niet inbegrepen dwz expliciet uitgesloten? instandhouding, herstel, onderhoud

Rubrieken aangaande veranderingen hoe rubriek 13 aanpakken? Tweede stap: verkennende inventarisatie van frequent voorkomende activiteiten die al dan niet zijn inbegrepen. Derde stap: opsplitsen van geïnventariseerde activiteiten in 1) Activiteiten waarvan gezien de aard mag aangenomen worden dat zij niet tot aanzienlijke milieugevolgen leiden. Bijvoorbeeld: inrichting oeverzones aanbrengen van oeververstevigingen herbouwen van duikers en bruggen herbouwen of vernieuwen van stuwen of pompstations zonder wijzigingen bouwen van zandvang bouwen van slibvang aanleg poelen …

Rubrieken aangaande veranderingen hoe rubriek 13 aanpakken? Derde stap (vervolg) 2) Activiteiten waarvan gezien de aard wel aanzienlijke milieugevolgen mogelijk zijn: Bijvoorbeeld: aanleg of vernieuwing met wijziging van pompstations aanleg of vernieuwing met wijziging van (regelbare) stuwen aanleg, verhoging of verlaging van dijken afgraven van terreinen ten behoeve van het herstel van de waterhuishouding hermeandering …