Functionalisme: basiskenmerken Samenleving bestaat uit een aantal sociale systemen opgebouwd uit deeleenheden die met elkaar verbonden zijn en streven naar een evenwicht Functie= gevolg voor overkoepelend sociaal systeem Sociaal systeem Subsysteem bvb. onderwijs bvb. economie bvb. politiek

Functionalisme: basiskenmerken Het behoud van het evenwicht vereist het vervullen van een aantal basisfuncties. T. PARSONS: 4 basisfuncties: AGIL-schema Adaptation of aanpassing Goal achievement of doelverwezenlijking Integration of integratie Latency of patroonbehoud

De vier basisfuncties van sociale systemen Doelverwezenlijking (goal achievement) Aanpassing (adaptation) Patroonbehoud (latency) Integratie (integration) INTERN EXTERN INSTRUMENTEEL Patroonbehoud Bereidheid en capaciteit tot rolvervulling Aanpassing Aanbrengen van middelen en aanpassen aan omgeving CONSOMMATORISCH Integratie Op elkaar afstemmen van rollen en posities tot één vloeiend werkende sociale structuur Doelverwezenlijking Mobiliseert middelen voor specifieke doeleinden

Functionalisme: basiskenmerken Sociaal-culturele verschijnselen worden beschouwd in functie van hun gevolgen voor de werking van de sociale eenheid waarvan ze deel uitmaken. Patroonbehoud Sociaal systeem Subsysteem bvb. onderwijs bvb. economie bvb. politiek Universiteit Opleidingscentra VDAB Studenten-vereniging

Functies van maatschappelijke verschijnselen Robert Merton: Manifeste en latente functies voorbeeld: regendans bij Hopi-indianen Functies, dysfuncties en nonfuncties

Functionalisme: oorsprong Functionalisme in de Cultuur-Antropologie: Radcliffe-Brown en Malinowski. Waarom? Traditionele (19de eeuwse) perspectieven onbruikbaar : Diffusionisme Evolutionisme Historische benadering Gevolg: Radcliffe-Brown en Malinowski namen Durkheims functionalisme over (in aangepaste vorm) MALINOWSKI: functies in termen van behoeften van individuele deeleenheden of subsystemen RADCLIFFE-BROWN: nadruk op sociale structuur; functies in termen van bijdrage aan behoud overkoepelde systeem (via integratie binnen en tussen de sociale netwerken) in een veranderende omgeving Comte Spencer Durkheim Malinowski Radcliffe-Brown Talcott Parsons Robert Merton

Functionalisme: kritiek Sterke nadruk op factoren die maatschappelijke samenhang bevorderen, weinig aandacht voor factoren die verdeeldheid en conflict in de hand werken Hebben samenlevingen noden en behoeften? Functionalistische verklaringen zijn teleologisch: verschijnselen worden verklaard vanuit hun gevolgen