1 13 december 2011 Het Energierenovatieprogramma 2020 Waar staan we?

13 december Ter herinnering Strategische doelstelling “In het Vlaamse Gewest zijn er in het jaar 2020 geen energieverslindende woningen meer”

13 december Operationele doelstellingen  Het programma “zorgt ervoor” dat in 2020: Elke woning dak- of zoldervloerisolatie heeft Bestaande enkele beglazing ->verbeterd dubbel glas Centrale verwarming rendement >= 90 % Aardgaskachel rendement >= 90 %  Het programma “ondersteunt ondertussen”: Buitenisolatie bij buitenmuren Spouwmuurisolatie en vloerisolatie Vervanging van elektrische verwarming  Het programma ontmoedigt daarentegen: Luchtkoeling en elektrische weerstands- verwarming

13 december Eerste prioriteiten Alle daken of zoldervloeren degelijk isoleren Alle enkele beglazing vervangen door hoogrendementsglas Alle verouderde verwarmingsinstallaties vervangen door condensatieketels Vanaf nu ook financiële ondersteuning kwaliteitsvolle isolatie van buitenmuren

13 december Implementatie Bestaande en nieuwe beleidsinstrumenten Stroomlijning, o.a. ook met fiscale voordelen Overleg met de sectoren en middenveld –formele convenanten –informeel en adviserend belanghebbendenoverleg Korte, middellange en lange termijn --> belang van (1) informatieverlening, in tweede instantie financiële ondersteuning, in derde instantie normerende verplichtingen zoals in nieuwbouw

13 december Informatieverlening Website Gedrukte brochures (technisch en financieel) Energiewinstcalculatoren (dak, glas, ketel, muur) Websites VCB en Bouwunie: – – Mediacampagnes (cfr EPC, dakisolatie-campagne 2009, naar kansengroepen via netwerken in , aan immo-kantoren en notarissen, …) Vrije publiciteit in dag- en weekbladen Energieconsulenten (huishoudens, bedrijven, bouwprofessionelen) Deze en andere studiedagen

13 december energiesparen.be Stijgend aantal bezoekers: 2006: : : : Algemene informatie en info premies Bestellen en downloaden brochures –nog altijd gedrukte exemplaren Gestructureerde vraagbaak via webformulier –1800 per maand: 11% over premies, 54% over EPB, 18% over EPC Premiemodule Energiewinstcalculatoren –Dak, glas, ketel, muur –Maandelijkse actualisatie brandstofprijzen

13 december Subsidies Premie netbeheerders (liberalisering 2003) Premie niet-belastingbetalers (21/6/2008) Vlaamse dakisolatiepremie (1/1/2009) Premieregeling voor SVK’s (31/3/ 2009) REG-budget voor sociale huisvestingsmaatschappijen FRGE-waarborgregeling

13 december Premie niet-belastingbetalers (1) 40 % belastingvermindering is niet voor iedereen Vlaams alternatief voor de prioritaire werken van het Energierenovatieprogramma 2020 Vaste premie, onafhankelijk van de factuur Hoogte gelijkwaardig met fiscale vermindering Voor eigenaars en huurders Technische eisen zelfde als netbeheerder

13 december Premie niet-belastingbetalers (2) Succes: dossiers in 2008 (5 maanden) dossiers 2009 doorlooptijd minder dan 4 maanden -14% dakisolatie -46% vervanging enkel glas -40% condensatieketel Gemiddeld premiebedrag 1600 euro (18.6 milj euro) 2010 en verder: Federaal belastingkrediet Zesde staatshervorming

13 december Premie SVK (1) Huur en doorverhuur voor sociale huisvesting 4000 private woningen (2009) Budget: 12 milj. euro Groot energiebesparingspotentieel (per huurwoning) Nood aan krachtige impuls voor eigenaars 100 % subsidie, niet cumuleerbaar Sociaal engagement eigenaar en SVK: 9 jaar Controle woningkwaliteit door screening Wonen- Vlaanderen Respect voor marktvoorwaarden aannemingscontract

13 december Premie SVK (2) Succes: –Stijging aantal SVK: 40 -> 50 (4000->5000 woningen) –1300 werken uitgevoerd (650 aanvragen, juni 2011 ) 300 dak- of zoldervloerisolaties 550 hoogrendementsglas 450 condensatieketels –>95% van woningen voldoet niet aan Wooncode –-> verbetering integrale woningkwaliteit 2012 en verder: Mogelijk structurele aanpak via Vlaamse renovatiepremie

13 december Vlaamse dakisolatiepremie ( ) Vaststelling: dakisolatie is meest kosteneffectief, maar geniet geen voorkeur Er is een enorm potentieel: 30 à /jaar Extra impuls om urgentie te benadrukken: –Investeringskost dakisolatie wordt quasi nul Eén (gemoduleerd) forfaitair bedrag per dak Ook voor doe-het-zelf Begeleid door grote media-campagne Technische voorwaarden en aanvraag zoals netbeheerder Aandacht voor eenvoudige procedure Vanaf 2012: stroomlijning/integratie in premie DNB

13 december Premie netbeheerders 2012 Evaluatie in 2010 Vanaf 2012 –Actieverplichtingen i.p.v. resultaatsverplichtingen –Alle acties gelijk voor alle netbeheerders –Prioriteiten afgestemd op energierenovatieprogramma2020 Mogelijk opnieuw aanpassing nodig ingevolge zesde staatshervorming

13 december Evolutie netbeheerderpremies dakisolatie bestaande woning HR glas ter vervanging van enkel glas condensatieketel ter vervanging

13 december REG-budget sociale huisvesting Ondersteuning via VMSW Jaarlijks recurrent budget (4,2 milj. euro in 2011) 2009: eenmalig uit energiefonds: 6,8 milj euro voor vervanging enkel glas 2011: 24,3 milj. euro extra voor o.a. vervanging oude verwarmingsketels en enkel glas

13 december FRGE (1) Federaal fonds – te regionaliseren Goedkope leningen 0 – 2% (-1,5% fiscaliteit) Voor maatregelen uit belastingvoordeel Gemeenten voor 95% borg te staan 10 september 2010 (jan. 2011): borg Vlaamse overheid Nu al 20 lokale entiteiten voor 211 gemeenten of ¾ van de Vlaamse bevolking Vooruitzichten 2012: 90% Vlaamse bevolking

13 december FRGE (2) Geografische dekking

13 december Energieprestatiecertificaat (1) Certificaat afgegeven door een energiedeskundige (type A) Bij verkoop (1/11/2008) en verhuur (1/1/2009) Kengetal: berekend theoretisch jaarverbruik (kWh/m²) van de woning Visualisatie met kleurenbalk groen->rood Adviezen tot verbetering (ERP2020-acties prioritair) Verplichting = bijkomende mogelijkheid tot waarde- beoordeling van de woning en dus ook waardeverhoging van woningbestand

13 december Energieprestatiecertificaat (2) Gemiddeld kengetal ( EPC’s – sept 2011) –254 kWh/m² voor appartementen –349 kWh/m² voor eengezinswoningen (geel-oranje) Woningen >1993: invloed isolatiereglementering Woningen >2006: invloed EPB: meestal groen

13 december Energieprestatiecertificaat (3) Groei van aantal energiedeskundigen en energieprestatiecertificaten Nu: dossiers per maand, actieve deskundigen JaarAantal deskundigen Aantal EPC’s 2008 (4 maanden) (11 maanden) Totaal op 1/12/

13 december Een mand vol ideeën (1) Projectsubsidie voor verenigingen die leden stimuleren –Geloofwaardigheid creëren: sociale druk verhogen Rollend fonds voor verenigingen –Verenigingen bezetten (verouderde) woningen, maar komen niet in aanmerking voor “woonpremies”en belastingvermindering –Voorbeeldfunctie voor leden Rollend fonds voor sociale woningbouw –Huurder geeft op jaarbasis helft van E-besparing terug –Terugbetaling + huurdersbijdrage = herinvestering -> groei fonds – -> Alternatief: energiecorrectie van huur (in uitvoering) Financiële aanmoediging syndici –Algemene vergadering ondersteunen bij beslissing – wetgeving

13 december Een mand vol ideeën (2) Fiscaal voordeel in successierechten –Vooral oudere eigenaars zijn terughoudend (“moeite niet meer”) –Meerwaarde woning = meer erfenisrechten –-> vermindering erfenisrechten voor prioriteiten ERP2020 Laagdrempelige info o.a. via telefoon –Niet iedereen heeft internet “broadcast” informatie – -> “VEA helps you”: gestructureerde flow van vraag om info Slimme financiering via aannemers –Overeenkomst met commerciële financiële instellingen –Lening afgesloten met aannemer-kredietbemiddelaar –Bouwsector verleende haar medewerking –Gecoördineerde marketingstrategie –Geen groot succes – -> Nu: FRGE (en groene leningen)

13 december Studies wegwerken knelpunten (1) Stimulering nieuwbouw i.p.v. renovatie –Bestaande energieprestaties soms extreem laag –Vernieuwingsgraad is extreem laag –Prestaties met renovatie niet op peil te brengen –Afbraak stimuleren om nieuwbouw en betere prestaties mogelijk te maken –Voorzichtigheid is geboden tegen neveneffecten –Federale overheid: 6% BTW (relanceplan ) –Energiebesparing op zich geen voldoende reden – -> Geen specifieke premie, maar verdubbeling van nieuwbouwpremie op basis van E-peil voor afbraak en heropbouw

13 december Studies wegwerken knelpunten (2) Appartementen in mede-eigendom –Heel wat problemen: technisch, administratief, praktisch, organisatorisch –Beslissing door mede-eigenaren –Niet alle werken voor iedereen even nuttig –Niet alle werken voor iedereen even kostelijk –Niet alle werken voor iedereen subsidieerbaar –Er zijn huurders en eigenaars, bewoners en leegstand, jongeren en ouderen, … –Infrastructuur en concept is ook heel anders dan bij eengezinswoningen – -> Gemeenschappelijke delen subsidieerbaar aan vereniging van mede-eigenaren

13 december Studies wegwerken knelpunten (3) Huurder-verhuurder problematiek –Eigenaar niet gemotiveerd: mag investeringen (<10% waarde woning) niet doorrekenen –Eigenaar draagt de kosten, huurder plukt de vruchten –Huurder ook niet gemotiveerd: geen zekerheid over terugverdieneffect – -> Verplichting dakisolatie in kader van wooncode, indien niet: geleidelijk bestraft vanaf 2015 – -> Premie 100% voor SVK – -> Sociale dakisolatieprojecten (sociale huisvesting en privé-huurpatrimonium) met collectieve aanpak en begeleiding

13 december Structurele maatregelen Doelstelling tegen 2020 bereiken is grote uitdaging Als in de loop van het traject stimulerende acties geen afdoende effect hebben, dringen zich andere omkaderende acties op (verplichtingen) Eventueel gepaard gaan met geleidelijke afbouw subsidie als stimulerend effect -> Wooncode-eis vanaf 2015 voor dakisolatie -> Verstrenging minimale isolatie-eisen voor subsidie -> Uit te breiden met andere bouwcomponenten en niet-huursector -> Adviezen stakeholdersoverleg: –Minimale eis opleggen voor componenten (constructiedelen en verwarming) –Streefwaarden uitwisselbaarheid –Te bewijzen met (aangepast) EPC

13 december Vanwaar de noodzaak? Enquête 2011: –Geen zolder/dakisolatie: 22% –Uitsluitend enkel glas: 8% –Aardgascondensatie: nog maar 31% –Stookoliecondensatie: nog maar 10% Toekomstplannen >5 jaar –Dakisolatie: 11% –Dubbel/verbeterd glas: 7% –Energiezuinige ketel: 15%

13 december Conclusie In het Vlaamse Gewest zouden er in het jaar 2020 geen energieverslindende woningen meer mogen zijn Alle neuzen in dezelfde richting zetten Nieuwe of verbeterde actievoorstellen zijn welkom