ASS: wanneer zichtbaar? Tot voor kort: diagnose meestal rond 5 à 6 jaar of zelfs later Gemiddelde diagnoseleeftijd is aan het dalen Maar Aangeboren stoornis Meeste ouders merken al iets tijdens 1e levensjaar Meeste ouders melden dit aan de (kinder)arts voor 18 maanden Vroege diagnose is stabiel (vanaf 2 jaar) Ouders voldoende ernstig nemen

Vroegdiagnostiek: moeilijkheden Heterogeen beeld Minder duidelijk beeld Overlap met mentale retardatie, taalstoornissen en ADHD Gebrek aan ontwikkelingsschalen Gebrek aan instrumentarium Geen biologische marker Relatieve onbekendheid

Aandachtspunten Oogcontact Reactie op spraak of geluid Imitatie Geen, vermijding Vluchtig Starre strakke blik Geen interesse voor kiekeboespelletjes Reactie op spraak of geluid Lijkt doof Reageert niet op naam Reageert op beperkt aantal geluiden, niet op taal Stopt vingers in de oren Imitatie Joint-attention Symbolisch spel

Verder aandacht voor Geen anticipatie op oppakken Niet tonen of begrijpen van emoties Geen interesse in leeftijdgenoten Mensen als voorwerpen behandelen, geen communicatie Motorische stereotypieën, vooral met de hand Voedingsproblemen (overgang vast-vloeibaar)

Moeilijkste differentiaaldiagnose op jonge leeftijd Mentale retardatie Taalstoornissen Reactieve hechtingsstoornis ADHD!!!

ADHD Zie cursus 2e kandidatuur Zie hoofdstuk syllabus voor een update Wordt uitvoeriger behandeld in diagnostiek van gedragsstoornissen

ADHD bij jonge kinderen: extra aandachtspunten Afwijkend spelpatroon Veel wisselen van spelactiviteit Sociale incompetentie t.a.v. leeftijdgenoten Problemen met aandacht en coöperatie tijdens groepsactiviteiten Geen schoolrijpheid VERDER OOK AANDACHT VOOR: Slaapproblemen Zindelijkheidsproblemen Motorische problemen Taalontwikkelingsproblemen

Diagnose bij jonge kinderen Ruim 60% van de kinderen die worden gediagnostiseerd rond 6 à 7 jaar hadden vroeger een diagnose kunnen krijgen 30 à 40% van alle kinderen tussen 3 en 4 jaar worden door ouders of leerkracht als onoplettend of hyperactief bestempeld Slechts 10% hiervan krijgt later een diagnose van ADHD Minder dan 50% van de kinderen die op 3-4 jaar aan de DSM-criteria beantwoorden, krijgen nog steeds een diagnose op 6 jaar

Diagnose bij jonge kinderen DSM-criteria zijn grotendeels gebaseerd op Amerikaanse kinderen van 6-12 j. Strengere criteria zijn wenselijk voor jonge kinderen Nauwelijks instrumenten beschikbaar Nadruk op observaties Enkel pervasieve ADHD Niet voor de leeftijd van 3 Differentiaaldiagnose vooral met Taal- en spraakproblemen Pervasieve ontwikkelingsstoornissen

Belang van vroegtijdige diagnose KIND Aangepaste aanpak Aangepast voorzieningen Minder kans op secundaire problemen Vroeger = beter Ouders Schuldvraag Ouder-kind relatie Hulp: coping +management